[module 1 - schaarste, geld en handel]
Hoofdstuk 1 - voor niks gaat de zon op
schaarste
Om je behoeften te voorzien heb je middelen nodig (bijv. bioscoopbon om naar de bios te
gaan) Als er te weinig middelen zijn om in alle behoeften van iedereen te voorzien ontstaat
er schaarste.
voorbeeld van schaarste: wanneer de vakantiedagen op zijn, willen mensen nog een keer op
vakantie maar dat kan niet want alle vakantiedagen zijn verbruikt.
alternatief aanwendbaar: Hetzelfde middel in verschillende behoeften kunnen voorzien.
aanwendingsrichting: de manier waarop een middel gebruikt wordt.
Wat is de beste aanwendingsrichting van een middel?
1. bepaal je alle mogelijke aanwendingsrichtingen
2. bereken kosten en opbrengsten van iedere mogelijkheid, ook wel baten
3. kies aanwendingsrichting waarbij de opbrengsten het meest uitstijgen boven de
kosten
→ heeft hoogste nettobaten: baten - kosten
opofferingskosten = best denkbare alternatieve netto-opbrengst.
zo ontstaan de gecorrigeerde netto baten: de opbrengst van een aanwendingsrichting
waarbij rekening wordt gehouden met alle mogelijke alternatieve aanwendingsrichtingen.
voorbeeld: je kiest voor c&m en geeft de bètavakken op, zo kan je geen bètastudie doen
maar wel een andere studie.
[par. 2]
Productcombinaties = combinaties van middelen waaraan het budget wordt besteedt.
vb: uitslapen en daarna sporten, hamburger + een blikje frisdrank.
budgetlijn = lijn met alle mogelijke combinaties van twee producten die maximaal gekocht
kunnen worden met een bepaald budget. welke combinaties kunnen wel en welke niet?
vergelijking van budgetlijn: B = p1q1 + p2q2
budget verandering: snijpunten van de budgetlijn met het assenstel krijgen andere
waarden. door een stijging(daling) van het budget verschuift de budgetlijn evenwijdig
van(naar) de oorsprong af (toen).
prijsverandering: de helling (of richtingscoëfficiënt) van de budgetlijn verandert.
als beide prijzen in verhouding hetzelfde stijgen of dalen, verandert de helling van de
budgetlijn niet, maar verschuift de budgetlijn evenwijdig.
, Hoofdstuk 2 - van ruilen komt geen huilen
[par. 1]
Ruil komt tot stand wanneer beide partijen er baat bij hebben → wederzijds
voordeel
partij die middel aanbiedt = aanbieder
andere partij = vrager
economie in autarkie = economie zonder ruil
→ In economie waar geruild wordt, bevredigen mensen hun behoeften beter dan
in een economie in autarkie.
ruilverhouding: de waarde van het ene middel uitgedrukt in het aantal eenheden van het
andere middel.
vb: Een paar sportschoenen is drie boeken waard, 1:3
De ruilverhouding bepaalt of er wederzijds voordeel kan ontstaan.
[par. 2]
Eigendomsrechten
→ = wettige eigenaar van een middel vastgelegd.
Ruil = overdracht van eigendomsrechten.
Eigendomsrechten zijn vastgesteld in officiële documenten zoals: kassabon, document met
onderliggende middel uitgebreid wordt beschreven door notaris..
Bij betrekking op een idee of creatieve uiting, zijn eigendomsrechten vastgesteld in een
patent/octrooi.
→ er staat dan vast wie de rechtmatige eigenaar is van een nieuw ontwikkeld
middel.
Patent vormt bescherming tegen het kosteloos kopiëren van een vinding. tis een stimulans
om nieuwe ideeën te ontwikkelen.
Door patent ontstaat er monopolie, product wordt maar door één partij aangeboden. Er is
geen concurrentie.
Intellectuele eigendomsrechten/auteursrecht: ingesteld om kosteloos namaken tegen te
gaan.
Transactiekosten
→ = kosten die gemaakt worden
voor het maken van een
wederzijds voordelige ruil.
1
transactiekosten belangrijk omdat:
- kunnen wederzijdse voordeel
van een ruil teniet doen
waardoor de ruil niet doorgaat
- verklaren het ontstaan van
instituties
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper justluukyy. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.