Pijn en Trauma
Inhoudsopgave
Tandletsel .................................................................................................................................................................2
Introductie ............................................................................................................................................................2
Kroon- wortelfacturen ........................................................................................................................................10
Luxaties, avulsies en wortelresorptie .................................................................................................................21
Artikel: International Association of Dental Traumatology guidelines for the management of traumatic
dental injuries .....................................................................................................................................................33
General introduction .....................................................................................................................................33
1. Fractures and luxations .............................................................................................................................33
2. Avulsions of permanent teeth ...................................................................................................................35
Resorptie .................................................................................................................................................................36
Artikel: tandletsel in de praktijk – Resorptie ......................................................................................................48
Werkgroep Resorptie en Tandletsel ......................................................................................................................50
Introductie
Soorten tandletsel (van minst naar meest erg):
- Kroonfractuur (on)gecompliceerd
- Wortelfractuur (horizontaal)
- Luxaties (lateraal, extrusive, intrusive)
- Avulsie (uit de mond)
Er zijn ook latere complicaties. Het kan zijn dat het trauma niet recent is, maar van jaren gelden.
Combinaties van trauma zijn ook mogelijk: bijv. gecompliceerde kroonfractuur met laterale luxatie.
Hierbij behandel je eerst de meest ernstige trauma en daarna de ander, dit kan de behandeling
gecompliceerd maken.
Ontwikkelingsfase van de tand is belangrijk voor bepalen behandeling en prognose.
Nieuwe behandelopties:
CBCT (3D beeldvorming), VPT (behouden vitaliteit pulpa), Autotransplantatie
Multidisciplinaire aanpak (vooral pedo, ortho, chirurgie) maakt het interessant, maar soms ook lastig.
Termen:
- Partiele pulpotomie
Pulpotomie = verwijderen pulpa weefsel alleen
van de pulpakamer
Partieel = deels
MTA geplaatst + vulling
Nooit vijlen gebruikt
- Volledige pulpotomie
= volledig verwijderen pulpa weefsel van de
pulpakamer tot de kanaalopening
Nooit vijlen gebruikt
- Pulpectomie
Verwijderen van pulpa weefsel in de kanalen
2
, LOTJE GOMMERS M1 – PIJN EN TRAUMA
- Wortelkanaalbehandeling
Beginnen met pulpectomie
Gevolg door:
Irrigatie, instrumentatie, obturatie, vullen v/h
kanaal
Ongecompliceerde kroonfractuur:
- Gladslijpen breukranden
- Restauratie met composiet
- Restauratie met composiet en breukstuk
- Restauratie met composiet, breukstuk en fineerrestauratie
Vulling om blootgelegen dentine te dekken
Pulpanecrose na een ongecompliceerde kroonfractuur komt weinig voor, maar is sterk afhankelijk
van:
- Overig tandletsel
- Soort behandeling
- Fase wortelontwikkeling
Gecompliceerde kroonfractuur:
Pulpa is geëxponeerd of ligt bloot
- Directe pulpa-overkapping
- (Partiele) pulpotomie
Wortel blijft door ontwikkelen à sterkere tand
Kan niet bij pulpectomie = geen ontwikkeling van
wortel meer, slechtere prognose
- Amputatie met diamantboor
- Irrigatie met fysiologisch zout
- Bloeding onder controle
- MTA/ bioceramische materialen
- Afsluiting met composiet
Indien:
o Bloeding pulpa onder controle
o Geen of gering ander tandletsel
o Retentie t.b.v. restauratie
- Pulpectomie
Alleen als:
o Bloeding pulpa niet onder controle kan worden gehouden
o Er ernstig bijkomend letsel aan elementen met volledig afgevormde wortels is
3
, LOTJE GOMMERS M1 – PIJN EN TRAUMA
Wortelfractuur:
- Röntgencontrole
- Repositie, zo snel mogelijk
- Semi-rigide spalken 4 weken
- Goede prognose
- Periodieke controle
Horizontale wortelfractuur: röntgenfoto
Let op: fractuur kan eruitzien als twee lijnen, komt door
de richting van de straling
Situatie stabiliseren 2-4 weken
Vaak geen andere behandeling nodig
In de meeste situaties: genezing
Hangt af van hoogte van fractuurlijn
Als deze in de buurt ligt bij de gingiva en er een
verbinding is met de parodontale pocket dan wordt
deze geïnfecteerd en is het een ander verhaal
Indien er een ontsteking is en wortelkanaalbehandeling
is geïndiceerd, dan wordt deze uitgevoerd tot de
fractuurlijn en niet verder
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lotjegommers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.