Aantekeningen met aanvullende screenshots uit de presentaties van het vak psychopathologie II. Onderdeel van de studiepaden klinische psychologie (jaar 2) en neuropsychologie (jaar 3).
Hoorcollege psychopathologie II
Hoorcollege 1: inleiding
16-11-2021
Intakegesprek
Doel intake: exploratie & observatie
1. Vaststellen aard psychische symptomen
Hoofdklacht met speciale anamnese (huidige probleem/beloop van tijd) +
uitsluiten/vaststellen andere klachten met algemene psychiatrische
anamnese
2. Vaststellen ernst en gevolgen symptomen
Middel = uitvragen van actueel functioneren met sociale anamnese
Hoeveel last? Last van omgeving? Wat gebeurd er?
3. Vaststellen mogelijke etiologische factoren
Middel = levensgeschiedenis met biografische anamnese
Per levensfase: life events, relationeel functioneren, seksuele
ontwikkeling, ontwikkeling werk/school, eigen coping gedrag
Doel is hypotheses over etiologie
Diagnose: aard, oorzaken en gevolgen stoornis/symptomen
Uitgebreide uitspraak over: symptomen, kwetsbaarheidsfactoren, luxerende
factoren, gevolgen
Classificatie: toekennen descriptief label
Wat is verschil diagnostiek en classificatie?
Psychische stoornis = cluster symptomen van verstoringen in psychische functioneren + lijden
(distress) en disfunctioneren (disability)
Psychisch > mentaal/niet lichamelijk, onderscheid tussen psychisch en lichamelijk kan soms
lastig zijn omdat:
* evidente lichamelijke oorzaak + psychische symptomen (delirium)
* potentiële lichamelijke oorzaak + psychische symptomen (hypothreoidie)
* psychische oorzaak + lichamelijke symptomen (conversie)
Stoornissen in psychische functies
1. Cognitieve functies = aandacht, waarneming, bewustzijn, geheugen, redeneren
2. Affectieve functies = emotie/stemming
3. Conatieve functies = psychomotoriek/gedrag
Status mentalis > hiermee observeer je de boven genoemde
Wat is de overgang van normaal naar niet normaal/ziek?
> hoe hierbij rekening met diversiteit en culturele verschillen
Behandelrichtlijnen zijn wat anders dan de protocollen
Nadelen/kritiek DSM
* comorbiditeit is regel
* psychopathologie slecht te categoriseren
* afbakening vaak onduidelijk (veel stoornissen zelfde kernsymptomen)
* proliferatie van stoornissen
* variatie binnen categorieën
,Problemen
1. Psychische symptomen niet verklaard door onderliggende stoornis
2. Maar depressies/anorexia/angststoornissen bestaan uit clusters symptomen
3. Hoe komt het dn dat er symptoom-clusters bestaan
4. Patiënten met verschillende stoornissen kunnen soortgelijke symptomen hebben terwijl
patenten met dezelfde diagnose verschillende symptomen hebben
Alternatieven hiervoor:
> Dimensionele benadering: stoornissen als positities op dimensies van eigenschappen
Voordelen dimensionele benadering
* etiologie beter te onderzoeken
* realistischer/minder arbatrair
Nadelen dimensionele benadering
* positionering op grove dimensies in weinig specifiek
* interbeoordelaarsbetrouwbaarheid
* complexiteit
* lastiger communicatie
> Transdiagnostische benadering: gelijke cognitieve, emotionele en motivationele factoren
zoals aanwezigheid van een of meer van de onderstaande (zie pp)
> De netwerktheorie van psychopathologie
Hoorcollege 2: de netwerktheorie
18-11-2021
Latent > niet kunnen zien (bijv. stoornis)
Maar symptomen zie je wel
Symptoom binnen psychische stoornis
> A change in the body or mind, which indicatest hat a disease is present (webster)
> A physical or mental feature which is regarded as indicating a condition of disease (oxford)
> Any feeling of illness or mental change that is caused by a particular disease (cambridge)
Idee van de psychologie is de laatste
De stoornis is de gedeelde oorzaak van de symptomen.
De symptomen veroorzaken elkaar niet, enkel door de stoornis.
Symptomen worden alleen beïnvloed door de stoornis: lokale afhankelijkheid
Symptomen zijn psychometrisch gezien als verwisselbaar.
Symptomen worden gezien als thermometers die allen dezelfde uitslag geven, bijv depressie
Psychische stoornissen als complexe dynamische systemen
* Systeem: directe relaties tussen elementen (symptomen)
* Complex: uitkomst (depressie) moeilijk te voorspellen aan de hand van losse elementen
(symptomen)
* Dynamisch: evolueert (binnen individue) naarmate de tijd vordert
Dit systeem kun je weergeven met nodes (elementen) en edges (relatie)
De edges kun je in dikte weergeven, hoe dikker, hoe sterker de relatie is. De kleur geeft aan
of deze relatie positief (groen) of negatief (rood) is. Ten slotte ook de richting wordt
weergegeven met een pijl
, Sommige elementen zijn belangrijker dan andere:
* Strenght: hoe sterk een node direct verbonden is met andere nodes
Vb > centraal station meer directe snelle verbindingen
* Closeness: hoe sterk een node indirect is verbonden met andere nodes
Vb > centraal station gemakkelijker naar andere stations
* Betweenness > hoe vaak een node op het kortste pad igt tussen twee nodes
Vb > centraal gelgen station is belangrijkste overstapplaats
De closeness & betweenness worden in psychologie niet echt meer gebruikt, dit kan namelijk niet
goed aangetoond worden.
De netwerktheorie
= stoornis bestaat uit symptomen die met elkaar in relatie staan. Een stoornis is een mogelijke
uitkomst van interacties van symptomen.
Symptomen zijn niet verwisselbaar, sommige zijn centraal en andere perifeer.
Symptomen vormen de stoornis: mereologie in plaats van meetrelatie
Drie belangrijke onderzoeksgebieden door netwerktheorie:
1. Comorbiditeit: komt veel voor bij mensen met stoornis
Dit komt doordat stoornissen met stoornissen met elkaar verbonden zijn
De bridge symptomen (overlappende symptomen stoornissen) vormen een bruggetje tussen
de verschillende stoornissen, activatie van ene stoornis zorgt via deze brug dat de andere
stoornis ook wordt geactiveerd.
2. Kwetsbaarheid: hypothese is dat weerbare mensen netwerken hebben die zwak verbonden
zijn en mensen die kwetsbaar zijn hebben sterk verbonden netwerken
Te zien als domino stenen die bij kwetsbare mensen dicht bij elkaar staan
Bij zwakke verbindingen is te zien dat er sprake is van spontaan herstel
Bij medium verbindingen schommelt dit een beetje heen en weer
Bij sterke verbindingen omslag punt is snel waardoor de activatiestand lang aan blijft
Er is sprake van continuüm voor zwakke verbindingen
En van een taxon bij medium en sterke verbindingen
Dus bijv weghalen van stress zorgt er dan niet voor dat de depressie dan ook
weg gaat, het is niet meer activatie en deactivatie, er moet meer voor
gebeuren
3. Individuele dynamiek: beste voorspeller is kijken naar vroeger gedrag
Autoregressie coefficient/emotional intertia > herstellen van verstoring, hoe snel
komt iemand er weer boven op om te herstellen, voorspelt latere depressie in
adolescentie
Granger casuality: voorspellende relatie, als het ene over het algemeen over het
andere komt in tijd kan wijzen op causaal verband
Dynamische modellen worden gebruikt om idiosyncratische en nomothetische
vragen te beantwoorden
Misschien terugkijken? Lastig stuk
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper AnneMarijeSamenvattingen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,79. Je zit daarna nergens aan vast.
