Het mestverhaal
1920
Boeren met zand zaten gevangen in hun eigen vicieuze cirkel. Ze waren erg arm
Slechte grond weinig voer weinig koeien weinig melk weinig opbrengsten
1940-1945
Marshall uit Amerika vond dat Europa weer moest gaan draaien Marshallhulp.
In Nederland was er meneer Mansholt. Zijn motto was: “Nooit meer honger”. We moeten
onze voedingscirkel op orde hebben en niet afhankelijk zijn van andere landen vond hij.
Zelfvoorzienend graan verbouwen. Er kwam markbescherming en een garantieprijs voor
de Nederlandse boeren. Voor graan uit Amerika kwam een heffing.
WTO: Wereldhandelsorganisatie geen marktbescherming.
1950
Maar meneer Mansholt was het hier niet mee eens. Er ontstond een compromis: Alle
graanvervangende producten mogen zonder heffing Europa in (geen concurrentie voor onze
boeren).
Toen kwamen er voerfabrieken in plaats van molens.
Ook kwam er de zogenaamde nutrionist. Dit is een persoon die zich bezighield met wat
dieren nodig hebben energie, eiwit, vitaminen en mineralen.
Het ging goed in Nederland, dus er moesten meer varkens en kippen komen. De
voerleverancier en bankdirecteur gingen naar de boeren met zandgrond. Die gingen varkens
houden. Ze kregen een garantie van de voerleverancier en de bankdirecteur.
Ze konden dieren houden zonder dat ze grond nodig hadden om het voer te verbouwen.
Voersilo’s mestputten meer koeien houden meer opbrengsten.
De boeren met zandgronden werden rijker en de armoede verdween.
1970
De boeren met varkens brachten de mest naar koeienboeren, maar daar konden ze het later
niet meer kwijt. Dus gingen ze het zelf op het land aanbrengen en later ook op de mais. Dit
ging het hele jaar door.
Toen kwamen er rapporten: het ging niet goed met de waterkwaliteit maar het ministerie
deed hier niks mee.
Het groene front: alle clubs die bezig waren met de omzet van de landbouw.
1980
Minister Broks: kwam met beperkende maatregelen in de veehouderij: 1 januari 1984
kwamen er nieuwe regels, het melkquotum. Dus de boeren gingen ineens bouwen en
uitbreiden.
Roze en gele invasie: er mag geen uitbreiding van varkens en kippen plaatsvinden.
Zelfreinigend vermogen: hoe goed is de veehouderij om de prutsers en knoeiers een wacht
aan te roepen (te stoppen). Maar dit ging niet zo goed, er werd veel geknoeid door boeren,
daarom werden er boetes uitgedeeld.
Het mestbeleid
Inscannen
Jaren 70/ 80 was braks aan de macht. Begin jaren ’70: eerste geluiden over toenemende
bodem- en watervervuiling schapen konden niet meer op het weiland want er was teveel
mest op uitgereden, baby’s stierven(lage weerstand) door vervuild water.
1984: interim-wet, beperking varkens- en pluimveebedrijven (tijdelijke wet).
1987: meststoffenwet
o Productie en transport van dierlijke mest stond vast.
, o Maximale gebruik van meststoffen op landbouwgrond
o Wijze van aanwending
o Deze wet bestaat nog steeds, alleen wordt het steeds aangescherpt.
1991: EU-nitraatrichtlijn. Ze maken een plan met bepaalde doelstellingen, dan kan elk land
met een plan van aanpak komen hoe ze aan de doelstellingen gaan voldoen. Deze wordt
iedere 4 jaar vernieuwd.
1993: mestakkoord.
o Mineralenafgifte: verliesnormen en heffingen, invoering uiteindelijk in 1998 (Minas)
1998: Minas (mineralenafgiftesysteem) en varkens- en pluimveerechten.
Minas
Er moest bijgehouden worden hoeveel mineralen en fosfaat er gebruikt werden. Je moest
een balans maken met aanvoer en afvoer van nitraat en fosfaat, hoeveel zit dr in de put,
hoeveel kunstmest moet er gestrooid worden enz. Je moest ook aangeven hoeveel grond je
had. Als je een overschot had, moest je betalen. Dit systeem is geflopt want mensen dachten
die overschot kan ik wel betalen, en dan kan ik meer koeien melken want dat kan wel uit.
Maar de bedoeling was dat de productie omlaag ging of niet groeide. Maar dat gebeurde
niet.
In 2006 werd de Minas afgeschaft omdat het niet meer voldeed aan de Europese
Nitraatrichtlijn.
Huidig
In 2006 is het stelsel van gebruiksnormen met derogatie ingevoerd. Wanneer je dit overtrad
pleeg je eigenlijk een delict, en kun je dus straf krijgen. De straffen waren hoger dan
voorheen. Daarom is het veel strenger en werkt dit wel.
Derogatie
Je mag meer stikstof uit dierlijke mest op je land aanbrengen wanneer je in je bouwplan 80%
grasland hebt. Dit is ene uitzonderingspositie.
Zonder derogatie: 170 kg stikstof uit dierlijke mest
Met derogatie: 230 kg stikstof uit dierlijke mest
Bij voldoen aan voorwaarden mag op zand-/lössgrond in de provincies Overijssel,
Gelderland, Utrecht, Noord-Brabant en Limburg 230 kg N, de overige provincies zand 250 kg
N en op alle veen-/kleigrond 250 kg N uit dierlijke mest worden gebruikt.
Fosfaatdoelstellingen.
2000: Kaderrichtlijn Europa
2014: Mestverwerkingsplicht (vooral ingrijpend voor intensieve landbouw varkens/kippen)
2015: melkquotum ging eraf dreigde te veel fosfaat te produceren dus over het
fosfaatplafond heen Grondgebondenheid/melkveewet
o Melkveehouderij kan zonder grond niet groeien.
Het fosfaatplafond is 172,9 miljoen kilogram fosfaat.
2016: Wetsvoorstel fosfaatrechten melkveehouderij gepubliceerd
Wet verantwoorde melkveehouderij: grondgebondenheid
2017: Fosfaatreductieplan, veel vee afvoeren.
2018: Fosfaatrechten ingevoerd
Stelsel van gebruiksnormen
Doel:
o Voldoen aan EU-regelgeving
o Verontreiniging van bodem en water te verminderen
Elke landbouwer is verplicht jaarlijks deze berekening te maken en hieraan te voldoen
anders boete.
Soorten mest: dierlijke mest en kunstmest.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jorieke2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,98. Je zit daarna nergens aan vast.