Het familiebedrijf
Een familiebedrijf is een overlap tussen familie en onderneming. Er zijn drie krachten
werkzaam in het bedrijf: familie, eigendom en bedrijf. Ook is er een veelheid aan rollen
binnen een familiebedrijf: pettenprobleem en rolconflicten.
Er zijn nog meer aspecten die voorkomen bij een familiebedrijf:
o Invloed op familieband op (problemen) in bedrijf
o Familie kent elkaar goed: sterke basis samenwerking, maar ook familieproblemen
meenemen naar het bedrijf.
o Partners hebben vaak een grote invloed, deze personen moeten betrokken worden
bij de besluitvorming.
Het maken van beslissingen
Binnen het grootbedrijf:
o Prestatieafspraken + functioneringsgesprekken
o Overlegstructuren
o Zeggenschap vastgelegd
o Bestuurlijke agenda
o Heldere rapportages
o PDCA – cyclus
o Verloop onder de medewerkers
o Investeren in de ontwikkeling van medewerkers
o Zoeken naar de beste mensen
Complexiteit binnen het familiebedrijf
Op basis van voorgaande punten: complexiteit familiebedrijf zit hem in:
o Emotie
o Communicatie
o Leiderschap
De eigenaar van het bedrijf
Wie is de eigenaar van het bedrijf?
o In juridische zin
, o In economische zin
o In psychologische zin?
Broers/zussen/opa/oma etc.
Zorgt voor een sterke mate van verbondenheid
Harmonie vs confrontatie
Het familiebedrijf: agrarisch
Kenmerken:
o Vermogen vs rendement
o Stille reserves (grondgebonden landbouw)
o Focus op continuïteit
o (Grote) betrokkenheid familie
o Elke situatie is anders (sociaal)
o Grote diversiteit in bedrijven (resultaten/financiering/vermogen)
o Bedrijfs-woonfunctie: alles op 1 erf (incl. opa en oma?)
o Aantal specifieke fiscale regelingen
Bedrijfsopvolging
Overdracht van:
o Leiding
o Verantwoordelijkheid
o Eigendom
Cyclus bedrijfsovername:
o 10-15 jaar samenwerken en overname (2 generaties)
o 20 jaar boer (1 generatie)
o 10-15 jaar samenwerken en overname (2 generaties)
Fasering overdracht
1. Oriëntatiefase voorfase (Hennie komt van school)
2. Voorbereidingsfase samenwerkingsfase (Hennie zit in de maatschap)
3. Overdrachtsfase overnamefase (Hennie neemt over, ouders eruit)
4. Na de overname (Hennie zet het bedrijf alleen of met partner voort)
De voorfase
, Belangrijke fase:
1. Wil de potentiële opvolger het bedrijf wel overnemen?
2. Heeft de opvolger de juiste competenties voor agrarisch ondernemerschap? Zo ja,
waar blijkt dat uit?
3. Is er een goede samenwerking mogelijk tussen de huidige ondernemers en
opvolgers?
4. Biedt het bedrijf voldoende toekomst perspectief/continuïteit ook na overname
Samenwerkingsfase
Bedoeld voor:
1. Vermogen opbouwen voor opvolger, dit is afhankelijk van:
Rentabiliteit bedrijf/winstverdeling
Privé onttrekkingen/stortingen opvolger
Mee “delen” in de (toename) stille reserves
2. Het bedrijf “overname klaar” maken
Rendement
Bedrijfsstructuur en ontwikkeling (specialiseren/verbreding)
Pensioen/woning ouders
3. Geleidelijke overgang opvolger <> ouders (afbouwen/loslaten)
Beloning kan door:
1. Loondienst
2. Maatschap
1. Loondienst:
o Voordelen:
Kunnen uit proberen/vrijblijvend karakter
Opvolger moet zich eerst bewijzen
Logischer t.o.v. andere familieleden
o Nadelen:
Je betaalt eerder belasting
Achterstallig loon/tegoed schrijven/vordering (bij geen overname)
2. Maatschap:
o Voordelen:
Fiscaal en financieel meestal aantrekkelijker
Meer vrijheid tot invulling beloning/toegang tot “stille reserves”
Rechten bij beëindiging maatschap
o Nadelen:
Hogere opstartkosten
Heeft een meer definitief karakter
Erfenis andere kinderen
Overigens zeer afhankelijk van de afspraken die in het maatschapscontract staan
opgenomen. Denk bijvoorbeeld aan “proefmaatschappen”.
Overnamefase
Belangrijke aspecten in de overnamefase:
1. Sociaal en emotioneel (ouders/broers en zussen, omgeving)
Verkoop levenswerk en familiebedrijf
Handelen met familie?
Erfenis = ergernis
Wat vinden broers en zussen ervan
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jorieke2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.