Samenvatting van de stof van Methodologie en toegepaste biostatistiek I blok van de pre-master Gezondheidswetenschappen aan de Vrije Universiteit Amsterdam (VU).
Stof onderbouwt vanuit de colleges, literatuur en youtube video's. In opsommings- en tekst vorm geschreven.
Inhoudsopgave
College blok 1 – Onderzoeksmethoden en designs......................................................................................... 2
College blok 2 – Bronnen en vertekening........................................................................................................ 8
College blok 3 – Betrouwbaarheid en validiteit.............................................................................................13
College blok 4 – Beschrijvende statistiek en kansrekening............................................................................19
College blok 5 – Kansmodellen en Z- waarde................................................................................................ 25
College blok 6 – Hypothesen, z – toets en betrouwbaarheidsinterval............................................................31
College blok 7 – Van Z naar T-toets............................................................................................................... 37
,College blok 1 – Onderzoeksmethoden en designs
10 september 2021
Frequentiematen
- Prevalentie
o Proportie bestaande gevallen
- Incidentie
o Proportie nieuwe gevallen
- Incidentiedichtheid
Prevalentie en incidentie worden berekend met epidemiologische breuk
Geeft de frequentie van ziekten (proportie) in de populatie weer:
Prevalentie
- Proportie bestaande gevallen op een bepaald moment
o Puntprevalentie: fractie mensen in toestand X op een bepaald moment
o Periodeprevalentie: fractie mensen die in een bepaalde periode (tussen t0 en
t1) in toestand X zijn (geweest)
Incidentie
- Proportie nieuwe gevallen
o Cumulatieve incidentie
o Incidentiedichtheid
Cumulatieve incidentie (CI): fractie nieuwe gevallen vanaf t0 tot t1
Uitgedrukt met aanduiding van tijdspanne (belangrijk!)
VB:
‘0,8% van alle 1e jaars aan de VU werd in januari 2010 besmet met de Mexicaanse
griep’
totaal aantal nieuwe zieken∈bepaalde periode
CI =
totaal aantal personen∈ populatie aan begin van deze periode
Nadelen CI:
- Geeft niets van snelheid van ontwikkelen uitkomst weer
- Loss to follow-up wordt niet meegenomen
- Niet bruikbaar bij een open (dynamische populatie
Incidentiedichtheid (ID): een maat die de kans op een ziekte combineert met de snelheid
waarmee de ziekte zich optreedt.
- Aantal nieuwe cases in een bepaalde periode / de som van de tijd dat personen ‘at
risk’ zijn
o Meet voor iedere betrokkene de tijdsduur voor optreden
o Druk fractie uit per persoonstijd
2
, totaal aantal nieuwe zieken∈bepaalde periode
ID=
totaal aantal geobserveerde persoonsjaren at risk gedurende deze periode
Aantal zieken / meet periodes
= 0.125 (1 op 8) per persoonsjaar
Associatiematen
- Risico en odds
- Ratio’s en verschillen
- NNT, APE, APT
Verklarende epidemiologie
Risico is de kans dat kenmerk X optreedt
- Risico hoort een statusverandering
o Niet ziek wel ziek
- Over een bepaalde tijd heen observeerden
Cohort of experimenteel = kan je risico’s berekenen
Kan je ook verschillen berekenen
Odd zijn de relatieve kans dat Kenmerk X optreedt
- Longkanker krijgen ten opzichte van longkanker niet krijgen
o Geen statusverandering nodig
o Transversaal of patiënt-controleonderzoek geen risico’s te berekenen
Patiënt controle geen status verandering, kies patiënten
Ratio’s zijn de verhouding tussen blootgestelde en niet blootgestelde groep
Odds ratio (OR)
- Verhouding tussen odds en de blootgestelde en niet blootgestelde groep
- Neutrale waarde is 1 (in beide groepen odd gelijk)
Levert altijd ‘extremere getalswaarde op’
780
/20
27220
=17.16
11980
De odds om longkaker te krijgen ten opzichte van gezond te zijn, zijn 17.2 keer zo hoog voor
rokers vergeleken niet rokers.
3
, Relatieve Risico (RR)
- Verhouding tussen risico's van de blootgestelde niet blootgestelde groep
- Neutrale waarde is 1 beide groepen zijn risico gelijk
o < onder 1 beschermende factor
o > boven 1 risico factor
780
/20
2800
=16.71
12000
Het relatieve risico om longkanker te krijgen is voor rokers 16.7 keer zo hoog dan voor niet –
rokers.
RR bij statusverandering
Risicoverschil (Attributief risico)
Het verschil in risico tussen twee groepen
- Risico op longkanker onder rokers: 780/28000 = 2.79%
- Risico op longkanker onder niet rokkers: 20/12000= 0.17%
Risico verschil: 2.79% - 0.17% = 2.62%
Interpretatie: de kans op het krijgen van longkanker is voor rokers 2.62
procentpunten hoger dan voor niet rokers.
Verschil is de interpretatie procentpunten
Verschil tussen twee incidentiedichtheden= incidentiedichthedenverschil (IDV)
- Incidentiedichtheid min elkaar doen
Ratio van twee incidentiedichtheden = incidentiedichthedenratio (IDR) -> Hazard Ratio
- Incidentiedichtheid gedeeld door elkaar doen
Number Needed to Treat (NNT)
- Aantal mensen dat behandeld moet worden om 1 ongewenste uitkomst te
voorkomen (dood, ziekte)
- Interventieonderzoek anders dan het risicoverschil
- NNT = 1 / risicoverschil
o Hoeveel mensen moet je behandelen om 1 extra persoon te genezen (laten
herstellen)?
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nanoukb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,98. Je zit daarna nergens aan vast.
