Samenvatting
Inleiding praktische filosofie samenvatting 8 colleges en boek
- Instelling
- Universiteit Leiden (UL)
Dit is een samenvatting van het van Inleiding in de praktische Filosofie. Er zijn 8 colleges en het boek in verwerkt.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 32 pagina's
Voorbeeld 4 van de 32 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
College 1Praktische filosofie:
Sociale en politieke filosofie.
-Hoe moeten we met elkaar omgaan?
-Waar ligt de grens van onze vrijheid?
-Wat maakt een samenleving rechtvaardig?
-Mag de overheid zich met ons leven bemoeien?
Ethiek:
-Hoe kunnen we goed van kwaad onderscheiden?
Boek: van gedachten wisselen:
-Kunnen we anders denken dan we denken?
-Leg contact met medestudenten en wissel van gedachten. Het maakt het vak leuker en leerzamer en
het zijn oefeningen voor tentamen en opdracht.
Verworder je over het alledaagse en het vanzelfsprekende: ~Plato.
Opleiden is socialiseren:
-Studenten voegen naar bestaande orde en manieren.
-Student op een bepaalde manier leren nadenken. Stilzwijgende censuur: er zijn ook andere
manieren.
Margaret Mead (1901 – 1978):
-“Children must be taught how to think, not what to think”.
Filosofie als opening op nieuwe perspectieven.
-Geen wetenschap die de werkelijkheid wil verklaren.
-Stel heersende manier van denken en de heersende opvattingen in de samenleving ter discussie.
-Heersende opvattingen sluiten andere perspectieven uit: filosofie is weerwoord.
Verschil tussen filosofie en wetenschap.
-Mensenwetenschappen zijn empirische wetenschappen: psychologie, sociologie, antropologie,
pedagogiek.
-Gaan uit van definities.
-Filosofie onderzoekt de definities, stelt fundamentele vragen. Wat is het? Bestaat het?
Westerse en oosterse filosofie:
-Westerse filosofie gebaseerd op klassieke Griekse filosofie.
-Oosterse filosofie vaak ook religie: Boeddhistische filosofie, Confucianisme, Hindoeïstische filosofie,
Taoïsme.
Filosofie van de opvoeding is niet nieuw:
-Oudheid: Socrates, Plato, Aristoteles, Aufustines van Hippo.
-Middeleeuwen: Thomas van Aquino.
-Humanisme: Erasmus, Melanchton, de Montaigne.
-Verlichting: -Comenius, Locke, Rousseau, Kant.
-Hedendaags: Dewey.
Socrates en Plato:
-Kan deugd aangeleerd worden?
-Wat is kennis?
,-Is het aanleren van kennis mogelijk en zo ja, op welke manier?
-Is de mens aangeboren goed of slecht?
-Wat is deugd?
Tot na de middeleeuwen: meer verklaringen dan alleen zintuigelijk bewijs of rede.
-Geloof.
-Gevoel.
-‘Instinct’.
Kerk en de bijbel: verklaarde ook een hoop. Je redde je kind door je zondigheid eruit te slaan.
Copernicaanse wending: staart naar de sterren en dacht wacht eens even volgens mij draait de zon
niet rond. Dit vond de kerk niet leuk. Uiteindelijk bleek hij gelijk te hebben.
Verklaringen van wetenschappers in plaats van antwoorden van theologen.
-Copernicus (1473 – 1543).
-Galilei (1564 – 1642).
-Kepler (1571 – 1630).
-Newton (1642 – 1727).
-Gevolg: mens ontdekt zichzelf als autonoom subject, fundament van werkelijkheid en weten.
De verlichting: optimistische geloof in menselijke rede:
-Kennis en wetenschap laten mens betere wereld creëren.
-Wantrouwen tegenover religie.
-‘Durf te denken!’ ( kant, 1724 – 1804).
Vroege opvoedingshandleidingen:
-Vóór de verlichting voornamelijk door:
-Dichters: (romantische) ideeën.
-Dokters: (onderbouwd) theoretisch.
-Verloskundigen: praktisch.
-De eerste complete opvoedingstheorieën kwamen tijdens de verlichting.
Pedagogiek bestaat niet alleen uit kennis, er bestaat veel meer.
De eerste pedagogen waren filosofen:
-John Locke (1632 – 1704).
-Jean-Jacques Rousseau (1712 – 1778).
Verlichting zorgde voor natuurwetenschappelijk wereldbeeld.
-Kritiek: mechanistisch wereldbeeld.
-Mens en omgeving worden beheerst en gerationaliseerd. Mensen draaien mee als geoliede
onderdelen in scholen, ziekenhuizen, gevangenissen, etc.
De filosofie van toen is vandaag de dag nog steeds geldig. Mechanische wereldbeeld is al veel ouder.
Is de mens autonoom?
-Meesters van het wantrouwen. Dus denken dat men niet autonoom is.
-Freud: we worden door onbewuste drijfveren beïnvloed. We denken dat we iets willen maar dat
komt allemaal door vroeger.
-Nietzsche: menselijke autonomie is hoogmoed.
-Marx: we worden door maatschappelijke verhoudingen bepaald en in een bepaalde positie
geduwd.
,-Moderne kritiek over autonomie:
-Foucault redelijk modern.
-Latour, Nussbaum, Sandel
Mens als autonoom subject:
-Verlichting: vrije wil tegenover Gods wil. Vanaf nu bepaalt men het zelf zeggen ze.
-Nu: vrije wil of geen vrije wil? Bestaat die überhaupt?
Filosofische vragen:
-Heeft de mens een vrije wil? Wat is dat?
-Is de mens autonoom? Ieder mens?
Onderdeel van machine?
Beschikken wij over technische middelen of beschikken zij over ons?
-Kunnen wij zonder smartphone, internet? Of ligt de macht bij dat soort dingen.
-Kan economie zonder moderne middelen?
Robotisering:
-Ten koste van autonomie, zorg, geluk, welzijn, verantwoordelijkheid, menselijkheid?
In wiens belang?
Gezondheidsapps: autonome hulp? Informatie naar verzekeraars?
Is intelligentie een uniek menselijk mechanisme?
Marvin Les Minksy (1927 – 2016) is wetenschapper en filosoof en zegt: ‘Intelligentie kan voortkomen
uit de interactie van niet-intelligente onderdelen.’ Mensen kunnen denken maar computers ook.
Ian McEwan: Machines like me.
Recente ontwikkelingen roepen filosofische vragen op. Bv baby’s muteren en google verzamelt alles.
Er zijn filosofische magazines.
Er is de maand van de filosofie.
Filosofen noemen het tijdperk waarin we leven het antropoceen, omdat de mens overal op, om en in
de aarde zijn sporen heeft achtergelaten. De menselijke soort, zelf deel van de natuur, overwoekert
de aarde.
Denker des vaderlands:
-2011: Hans Achterhuis.
-2013: René Gude.
-2015: Marli Huijer. !
-2017: René ten Bos.
-2019: Daan Roovers
Zij denken over van alles. Ook bespreken zij zaken die iedereen aangaan.
Overheidsbeleid: hoe wordt de mens gezien?
-Van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving.
Wie mag/ kan deelnamen aan de samenleving.
Privacy
-Filosofische benadering:
Verantwoordelijkheid, rechtvaardigheid, vrijheid.
-Wat houdt respect in? Moet je alles en iedereen altijd respecteren?
Pedagogische interventies zijn (gedeeltelijk) normatief.
-Opvattingen niet persé wetenschappelijk.
-Bevatten ethisch, moreel of politiek oordeel over wat normaal is en wat niet, wat maatschappelijk
, gewenst is en wat mens(on)waardig is.
-Afhankelijk van wetten en beleid.
-Eigen visie: persoonlijke opvattingen over vrijheid, rechtvaardigheid.
Onderzoeksresultaten zijn geen objectieve waarheden.
-Wetenschappers spreken elkaar tegen op alle fronten.
-Publieke opinie gelooft wetenschappers niet langer op hun woord.
De macht van het discours:
Door de taal die we spreken, de verhalen die we vertellen en de beelden die daarbij worden
opgeroepen, geven we situaties en gedrag een bepaalde betekenis en waarde en nemen we deel aan
een gemeenschap en de mores die daar heersen… we gaan zonder dat we dat opmerken, over onszelf
en de werkelijkheid nadenken in termen van het discours waar we deel van uitmaken ~De Brabander.
-Overheid stimuleert: ‘eigen kracht, zelfredzaamheid, eigen regie’.
Marli Huijer in OP1, april 2020.
Jullie kondigen mij aan als dwarse denker maar ik doe niks anders dan laten zien dat er veel meer
perspectieven op dit probleem zijn dan alleen de sterftecijfers. Dat vind ik niet dwars, dat vind ik heel
verstandig.
Ik ben geen complotdenker, maar…
Voormalig denker des Vaderlands, Interview: Folosoof Marli Huijer: ‘niemand heeft récht op een zo
lang mogelijk leven’
“Ik vind het inderdaad lastig om te doen alsof iemand van 75 evenveel recht heeft op een IC-plek als
iemand van 20. Wat is recht in deze? Je hébt geen recht op een zo lang mogelijk leven. Je hebt het
recht om tegen vroegtijdige dood te worden beschermd. Een jongere die doodgaat omdat er geen
plek is op de IC gaat vroegtijdig dood. Iemand van 80 niet.”
Wat is een goed leven?:
“Dat je als kind onderwijs krijgt. De nadelen die we kinderen en jongeren berokken door de scholen
dicht te gooien zijn onevenredig groot. Sommigen van hen zullen er hun hele leven last van houden.
Ze lopen een leerachterstand op, hun levensverwachting gaat omlaag. Verder hoort bij een goed
leven dat we elkaar kunnen zien, met elkaar kunnen praten en kunnen aanraken.”
Foucault:
“Moreel handelen is niet te rechtvaardigen met alleen regels, procedures en de heersende moraal.”
Niet alles kan in wetten worden vastgelegd. (Vrouw in bijstand moet 7000 euro terugbetalen voor
gekregen boodschappen).
“de opgave van de filosofie is niet te rechtvaardigen wat we al weten, maar een poging te doen om te
weten te komen of het mogelijk is anders te denken.”
Baby Hendrikus:
-Heeft laagbegaafde ouders. Mag hij thuis blijven wonen?
-Afweging tussen zelfbeschikking, maatregelen en preventie.
-Pedagogische, politieke, juridische en normatieve oordelen.
Jeugdzorg:
“In het algemeen geldt dat het om lieve ouders gaat, maar ze maken niet altijd de beste keuzes voor
het kind.”
“spaan kan wel vertellen dat het onder toezicht stellen van een kind een ingrijpende maatregel is, in
het algemeen geldt dat het om lieve ouders gaat, maar ze maken niet altijd de beste keuzes voor het
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ElineBroek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,09. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53249 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen