,Inhoudsopgave
Hoorcollege 1.1 Inleiding grondrechten.................................................................................................6
Dragers van grondrechten..................................................................................................................6
Aanspraak (recht) op….......................................................................................................................7
Werkingssfeer van grondrechten.......................................................................................................9
Rechtsbescherming van grondrechten.............................................................................................10
Rechtsbescherming van grondrechten instanties.............................................................................11
Samenvatting en omschrijving van grondrechten............................................................................11
In deze casus: het perspectief van de burger...................................................................................12
Hoorcollege 1.2 – Nederlandse grondrechten......................................................................................12
Nationale rechtsorde........................................................................................................................12
Harmonisatiewetarrest.....................................................................................................................12
Lagere regelgeving en artikel 120 Grondwet....................................................................................13
Samenvatting....................................................................................................................................14
Welke vragen stel je vanuit het perspectief van een burger bij een schending van een
rechtsbeginsel?.................................................................................................................................14
Hoorcollege 2.1 – Gelaagde rechtsorde...............................................................................................15
Gelaagde rechtsorde........................................................................................................................15
Het perspectief van de burger..........................................................................................................16
Hoorcollege 2.2 – Nationale rechter en internationale grondrechten..................................................16
Internationale rechtsorde.................................................................................................................16
Doorwerking van internationale grondrechten................................................................................16
Hoorcollege 2.3 – Internationale rechter en internationale grondrechten..........................................19
Organisatie en werkwijze EHRM.......................................................................................................19
Artikel 13 EVRM................................................................................................................................20
Artikel 35 EVRM en Salah Sheekh.....................................................................................................22
Hoorcollege 2.4 – Interpretatiemethoden EVRM.................................................................................23
Autonome interpretatie...................................................................................................................23
Originalisme......................................................................................................................................23
Dynamische interpretatie.................................................................................................................23
Originalisme of dynamische interpretatie?......................................................................................23
EHRM-arrest (Paula) Marckx............................................................................................................24
EHRM-arrest (Titina) Loizidou...........................................................................................................24
Margin of appreciation.....................................................................................................................25
Hoorcollege 3.1 – Inleiding en EU-rechter (voorrangsregel).................................................................26
Pagina 2 van 72
, EU-rechtsorde...................................................................................................................................26
Nationale rechten en HvJEU.............................................................................................................26
Voorrang van EU-recht op nationaal recht.......................................................................................27
Hoorcollege 3.2 – Bronnen van EU-grondrechten................................................................................28
Ontwikkeling van EU-grondrechten..................................................................................................28
Artikel 6 EU-Verdrag codificeert bronnen van grondrechtenbescherming in de EU.........................29
Bronnen van EU-grondrechten volgens artikel 6 EU-Verdrag...........................................................29
Hoorcollege 3.3 – EU-Grondrechtenhandvest......................................................................................29
Dragers van grondrechten in EU-Handvest?.....................................................................................29
Onderscheid rechten/beginselen EU-Grondrechtenhandvest..........................................................30
Toepassingsgebied EU-Grondrechtenhandvest................................................................................30
Hoorcollege 3.4 – Verhouding EU-recht en EVRM................................................................................31
Verhouding tussen de EU en het EVRM............................................................................................31
Toetreding EU tot EVRM...................................................................................................................33
Hoorcollege 3.5 – Beschermingsniveau EU-Grondrechtenhandvest....................................................33
Artikel 53 EU-grondrechtenhandvest...............................................................................................33
Artikel 53 EU-Grondrechtenhandvest. Arrest Melloni......................................................................33
Samenvatting: Grondrechtenbescherming in de gelaagde rechtsorde.............................................34
Hoorcollege 4.1 – Beperking van grondrechten...................................................................................35
Terminologie.....................................................................................................................................35
Wij onderscheiden bij de beperking van grondrechten….................................................................35
Absoluut geformuleerde grondrechten............................................................................................35
Duidelijk omschreven uitzonderingen..............................................................................................36
Bepalingen met een clausulering......................................................................................................37
Elementen van een beperkingsclausule...........................................................................................37
Hoorcollege 4.2 Beperkingssystematiek artikel 8-11 EVRM.................................................................38
Beperkingsclausules artikel 8-11 EVRM............................................................................................38
Beperkingsclausules artikel 8-11 EVRM: Law....................................................................................38
Beperkingsclausules artikel 8-11 EVRM: Doelcriteria.......................................................................39
Beperkingsclausules artikel 8-11 EVRM: Noodzakelijkheidstoets.....................................................39
HC 4.3 Beperkingssystematiek EU-Grondrechtenhandvest..................................................................41
Beperkingsclausule artikel 52, eerste lid, EU-Grondrechtenhandvest..............................................41
Beperkingsclausule artikel 52, derde lid, EU-Grondrechtenhandvest...............................................41
HC 4.4 Beperkingssystematiek Grondwet.............................................................................................42
Onderscheid algemene en bijzondere beperkingen Grondewet......................................................42
Beperkingssystematiek Grondwet....................................................................................................43
Pagina 3 van 72
, Competentievoorschriften bij beperkingsclausules..........................................................................43
Doelcriteria bij beperkingsclausules.................................................................................................43
Procedurevoorschriften bij sommige beperkingsclausules...............................................................44
Noodzakelijkheidstoets en de Grondwet?........................................................................................44
Beperkingssystematiek Grondwet: Voorbeeld bijzondere beperking...............................................44
Misbruik van recht: EVRM, Grondwet, EU-Handvest........................................................................45
Hoorcollege 5.1 Grondwet en positieve verplichtingen.......................................................................46
Positieve verplichtingen en de Grondwet: klassieke echten.............................................................46
Positieve verplichtingen en de Grondwet: Sociale rechten..............................................................46
Positieve verplichtingen en de Grondwet: Systeem van hoofdstuk 1...............................................47
Afdwingbaarheid positieve verplichtingen hoofdstuk 1 Grondwet?................................................47
HC 5.2 EU-Grondrechten en positieve verplichtingen..........................................................................48
EU-Grondrechtenhandvest...............................................................................................................48
HC 5.3 EVRM en positieve verplichtingen.............................................................................................50
Burger en positieve verplichtingen in het internationaal recht........................................................50
EVRM en de positieve verplichtingen...............................................................................................51
EVRM en de positieve verplichtingen...............................................................................................52
EVRM en de ‘fair balance’-toets.......................................................................................................52
Artikelen 8-11 EVRM en de positieve verplichtingen........................................................................52
Artikel 8 EVRM. Recht op eerbiediging van privé, familie- en gezinsleven.......................................53
Artikelen 2, 3 en 4 EVRM en de positieve verplichtingen.................................................................53
Artikel 2 EVRM. Recht op leven........................................................................................................54
Artikel 3 EVRM. Verbod op foltering.................................................................................................56
HC 6.1 Horizontale werking Grondwet en gelijke behandeling............................................................57
Werkingssfeer van grondrechten.....................................................................................................57
Grondwet: expliciete/impliciete verticale werkingssfeer.................................................................57
Horizontale werking volgens de tekst van de Grondwet..................................................................57
Rechterlijke erkenning van horizontale werking..............................................................................58
Horizontale werking en de Grondwet?.............................................................................................58
De rechter en de indirecte horizontale werking I..............................................................................59
De rechter en de directe horizontale werking..................................................................................59
Regeling van horizontale bescherming via wetgeving......................................................................59
Discriminatieverbod Grondwet........................................................................................................59
Gelijke behandeling Awgb................................................................................................................60
Awgb – geldgingsbereik....................................................................................................................60
Awgb – begrippen I...........................................................................................................................60
Pagina 4 van 72
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LisannedeGraaf. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.