Nova
Nova © Uitgeverij
Nova
© Uitgeverij Malmberg
© Uitgeverij
Malmberg
Malmberg
H4 Zouten
Nova © Uitgeverij Malmberg
H3 Bindingstypen
4Inhoudsopgave
Zouten
Inhoudsopgave
e Homogene vloeistofmengsels kun je scheiden door middel van destillatie, als het verschil in
kookpunt voldoende groot is (ongeveer 20 °C). De kookpunten van methanol en ethanol liggen
De uitkomsten
De uitkomsten
bij de practica
bij de practica
kunnenkunnen
ten gevolge
ten gevolge
van de van
unieke
de unieke
situatiesituatie
op scholen
op scholen
verschillen.
verschillen.
De uitwerkingen
De uitwerkingen
dicht bij elkaar. Om het resultaat van de scheiding te verbeteren, kun je een langere destillatiekolom
zijnBeton
danzijn
ookdan
nietook
in dit
nietmateriaal
in dit materiaal
opgenomen.
opgenomen.
Voorbeelduitwerkingen
Voorbeelduitwerkingen
zijn vermeld
zijn vermeld
in de TOA-handleiding.
in de TOA-handleiding.
nemen.
Praktijk
25 a De molecuulmassa’s verschillen weinig; de molecuulmassa ammoniak is 17,03 u, de
1 1 Atoombouw
1a De
Atoombouw
bestanddelenvan
zijnmethaan
een mengsel vanu.zand, grind en cement met water.
molecuulmassa is 16,04 De vanderwaalsbindingen in beide vloeistoffen zijn
Sterrenstof
Sterrenstof
b ongeveer
Het cement reageert 3 3
1 Atoommodel
even
1 Atoommodel
sterk. met
Een water tot keihard beton.
ammoniakmolecuul 3
heeft3NH-groepen die H-bruggen kunnen vormen
c met
Grind kun je
andere beschouwen als vulmiddel
ammoniakmoleculen, waaromheenkunnen
methaanmoleculen het cement zich Ammoniak
dat niet. uithardt. zal dus een hoger
2 Periodiek
2 Periodiek
systeem systeem 6 6
3 d Betonspecie
kookpunt
Atoommassa en bevat
hebben
3 Atoommassa enwel
dan grind, metselspecie niet.
methaan.
molecuulmassa
molecuulmassa 6 6
4 b Watermoleculen kunnen net als ammoniakmoleculen
Significante
4 Significante
cijfers cijfers 7 7 H-bruggen vormen, dus dergelijke stoffen
2 a CaCO (s) →
® CaO(s) + CO (g)
2 2 lossen
Rekenen ingoed
Rekenen in elkaar
3 de chemie
in op. Methaanmoleculen
de chemie 22 kunnen geen H-bruggen vormen met de
b watermoleculen.
Bij de vorming
Koolstofdioxide
Koolstofdioxide
in de klas Daarom
van
in kalk
de lostkalksteen
uit
klas methaanontstaat
niet op
9 in water.
ook 9koolstofdioxide dat wordt uitgestoten.
1 cDe Gegeven:
Hierdoor
hoeveelheid 800stof
verhoog
1 De hoeveelheid L vloeibare
jestof
het CO ammoniak
2-gehalte met
in dedichtheid
10 100,6 g cm–3.
atmosfeer.
2 cMolaire
2 Molaire
massa massa
en dichtheid
en 33
dichtheid
Uit
1,0 Binas tabel 44A
kg kalksteen g de oplosbaarheid bij11
volgt dat
= 1,0·10
1,0∙10 11 298 K 27,8 mol L–1 is.
3 Gehaltes
3 Gehaltes 14 14
800 L = 800 1, 0000
⋅103mL
4 Rekenen
4 Rekenen
Dit aan reacties
bevat aan reacties
= 9,99 mol
-1 CaCO3(s) 16 16
m = ρ ∙ V 3=)100,
M(CaCO 0,6 × 800g000
= 100,09
09 mol= 480 000 g ammoniak
3 Bindingstypen
3 Bindingstypen
m 1,0
m 480×10
000
3
= N
Haarfijne
Dit levert 9,99 mol CO (g) = 9,99 × 44,010 = 440 g = 0,44 kg CO (g).
nHaarfijne
== chemie== 9,99
=chemie 28
2 186
molmol ammoniak
CaCO 3(s). Dan
20 ontstaat
20 ook 9,99 mol2 CO (g).
2
d 9,99 MM 17,
× 24,0100,0903 2 dm3 CO2(g)
= 2,4∙10
1 Metaalbinding
1 Metaalbinding 20 20
M(CO
2 Molecuul-
2 Molecuul-
2en g mol-1
) =atoombinding
44,010
en atoombinding 22 22 28 186
Er lost bij 298 K 27,8 mol ammoniak per liter water op, dus er is = 1014 L water nodig.
3 3 Waterstofbruggen
a Er 3 ontstaat
Drogen zoudus 9,99 mol
betekenen
Waterstofbruggen datCO
het
2 (g) = 9,99
aanwezige × 44,010
water
24 = 440
verdampt.
24 g = 0,44 kg CO2(g).
27,8
4 d
Ionbinding
4 Ionbinding
9,99
Dat is× niet
24,0het
= 2,4·10 2 3
dm CO
geval, want water 28 het
(g)reageert met 28
3 cement en verdwijnt daardoor.
Met de juiste significantie (één2 cijfer) is dit 1∙10 L water.
4 4db Bij
Heteen
Zouten cement
Zouten zaltemperatuur
hogere dan met het lost
water
er gaan uitharden
per liter en zo devan
water minder afvoer afsluiten.
een gas op.
3 Beton
a Drogen
Beton zou betekenen dat het aanwezige water31 verdampt.
31
4 1 Verhoudingsformules
Bij 1 Verhoudingsformules
Dat
het is niet
ontstaanhet
van vanwant
geval, zouten
van
scheurtjes zouten
water
komenreageert
de 31 het
met
bacteriën 31
cement
vrij encalciumcarbonaat
die dan verdwijnt daardoor.
produceren.
*26 a 2 Oplosbaarheid
2 Oplosbaarheid van zouten
van zouten 34 34
b
Dit Het cement zal dandicht
calciumcarbonaat met de
hetscheur.
water gaan uitharden en zo de afvoer afsluiten.
3 Bijzondere
3 Bijzondere
zouten zouten 35 35
4 Rekenen
4 Rekenen
aan zoutoplossingen
aan zoutoplossingen 36 36
4 Bij het ontstaan van scheurtjes komen de bacteriën vrij die dan calciumcarbonaat produceren.
5 Koolstof
5Dit Koolstof
als basis
als basis
1
calciumcarbonaat dicht de scheur.
Spuugzat,
1 Aardolie
Verhoudingsformules
Spuugzat,
al die kauwgom
1 Aardolie
al die kauwgom
39
39
van
39
39
zouten
2 Systematische
2 Systematische
naamgeving
naamgeving 40 40
1
3 Karakteristieke
3 4+Karakteristieke
groepen groepen 44 44
bb Li+ Verhoudingsformules van zouten
1 4 aAdditie
Sn
4 Additie
en substitutie
en substitutie 47 47
6 Reacties
6c Reacties
NH4in + beweging
in beweging
Enzymen Enzymen
als
4+ katalysator
als katalysator 51 51
1 ae Sn
SO42–
1 Reactiewarmte
12–+ Reactiewarmte 51 51
b Li
2 fReactiesnelheid
S2 Reactiesnelheid 53 53
+
3 c NH
Evenwichtsreacties
3 Evenwichtsreacties
4 56 56
2–
2 4 eEvenwichtsvoorwaarde
a SO
nitrietion
4 4Evenwichtsvoorwaarde 58 58
2–
fb Sijzer(III)ion
c tin(II)ion
2 ad nitrietion
fosfaation
cb Ethanol,
oxide-ionwant het hydrofobe gedeelte is bij ethanol veel kleiner dan bij hexanol.
e ijzer(III)ion
cf tin(II)ion
magnesiumion
27 dstofnaam
fosfaation molecuulformule stof vanderwaalsbinding: waterstofbruggen:
ja of nee? ja of nee?
e oxide-ion
water H2O(l) ja ja
f magnesiumion
propaan C3H8(g) nee nee
pentaan C5H12(l) ja nee
ethaanamine C2H5NH2(l) ja ja
butaan-1-ol C4H9OH(l) ja ja
glycerol CH2OHCHOHCH2OH(l) ja ja