X gebonden erfelijkheid en andere vormen van monogene overerving
Foliumzuur als je zwanger wil worden, tekort = open ruggetje
Anti epilepsie medicatie à invloed op hormonen of foliumzuur?
Classificatie teratogene medicatie
Leerdoelen
1. Wat is de anatomie van de vrouwelijke geslachtsorganen?
2. Welke factoren beïnvloeden de zwangerschap?
- Levensstijl
- Leeftijd
- Medicatie (epilepsie)
- Maternale ziekten
- Familie anamnese
3. Teratogene medicatie classificatie
4. Welke diagnostiek is er VOOR de zwangerschap? (niks tijdens)
5. Hoe werkt de x-chromosomale overerving en andere vormen van monogene
overerving?
6. Hoe ontstaat een open schedel? (foliumzuur?)
- Erfelijkheid van neurale buisdefecten, multifactoriële erfelijkheid
7. Welke rol hebben een arts/klinisch geneticus bij het adviseren over de
zwangerschap?
- Welke taak heeft een arts bij preconceptionele voorlichting?
- Werkwijze afdeling klinische genetica, erfelijkheidsvoorlichting -en
onderzoek
Baby moeder diabetes à risico hyperglycemie
,Wat is de anatomie van de vrouwelijke geslachtsorganen?
- Inwendige anatomie
Uterus
De uterus ligt in het midden van het bekken. De 2 ovaria liggen craniaal, lateraal en dorsaal
van de uterus elk in een fossa ovarica iets onder een van de aftakkingen van de a. iliaca
communis. De tubae uterinae (eileiders) lopen niet via de kortste weg naar de ovaria maar
omsluiten ze van lateraal.
De uterus ligt achter de blaas. De fundus en corpus uteri zijn
bedekt met peritoneum, genaamd het urogenitale peritoneum. Deze
plooit zich tussen de blaas en de ureter en vormt de excavatio
vesico-uterina. De plooi tussen de ureter en het rectum heet de
excavatio recto-uterina (= cavum Douglasi). De corpus uteri en de
cervix uteri (baarmoederhals) worden gescheiden door het ostium
uteri internum.
De cervix uteri bestaat uit:
• Portio supravaginalis: bovenste gedeelte van de cervix en is
omgeven met bindweefsel van het parametrium
• Portio vaginalis: wordt geopend door het ostium uteri
externum en vormt de fornix vaginae. Dit gedeelte gaat over in de vagina
De 7-8 cm lange uterusholte (cavitas uteri) wordt via de isthmus en canalis cervicis
verbonden met het lumen van de vagina. Vanaf het ostium uteri internum tot het ostium uteri
externum is de canalis cervicis bekleed met éénlagig slijm producerende cilindrische
epitheelcellen en met reservecellen.
Tuba uterina (salpinx)
Links en rechts bovenaan de baarmoeder zit een opening, de ingang van de eileiders. Dit
zijn dunne slanke buisjes met een lengte van ong 10 cm, die van de zijkant van de uterus
richting de achterzijde verlopen. Over het ovarium ligt het trechtervormige infundibulum. In
de tuba uterina vindt de conceptie plaats en door de tuba wordt de zygoot getransporteerd.
De binnenzijde van de tuba uterina is bekleed met slijmvlies waarop dunne haartjes die na
een bevruchting de eicel naar de baarmoeder transporteren.
De tuba uterina is onder te verdelen in de ampulla (wijde deel), de isthmus (nauwe deel). In
de richting van het ovarium loopt de tuba uterina uit in de infundibulum (trechter) en
fimbriae (rand). Fimbria zijn vlinderachtige uiteinden van de eileiders en begeleiden eicellen
de eileider in. De fimbria zijn vergroeid met de eierstok.
, De uterus bestaat uit het corpus uteri en de cervix uteri, waarbij het via de ca. 1 cm lange,
nauwe, isthmus uteri verbonden is. De grens tussen corpus en cervix ligt bij het ostium uteri
internum. Het corpus cavitas uteri dat via de isthmus en de canalis cervicus verbonden is
met het lumen van de schede, heeft een totale lengte van 7-8 cm, de zogeheten
sondelengte. Bij een frontale doorsnede vormt de uterusholte een driehoek. De cervix uteri
kan worden onderverdeeld in een portio supravaginalis en een portio vaginalis. Het
ostium uteri externum is de naar de schede gerichte opening van het portio vaginalis
cervicis. Dit laatste gedeelte vormt het schedegewelf (fornix vaginale) en is omgeven door de
vagina. De tuba uterina ofwel salpinx met een totale lengte van 10-18 cm wordt van lateraal
naar mediaal ingedeeld in het infundibulum, de ampulla, de isthmus tubulae uterinae en het
pars uterina.
De dikke, musculaire wand bestaat uit 3 lagen:
• Endometrium: column epitheel met dikke lamina propria (= baarmoederslijmvlies)
- Het endometrium reageert op oestrogeen en progesteron
Het endometrium bestaat vervolgens uit 2 delen:
- Stratum functionalis (= laag): afgestoten tijdens menstruatie of het gebied waar
eicel nestelt
- Stratum basalis: nieuwe functionele stratum bij einde van menstruatie
• Myometrium: gladde spiercellaag
• Perimetrium: buitenste, sereuze laag
- Buitenste laag van baarmoeder
Banden en peritoneale
structuren
Lig. latum uteri Peritoneale plooi vanaf de zijkant van de bekkenwand naar de uterus en
kan verdeeld worden in:
- mesometrium: bandgedeelte naar uterus
- mesosalpinx: bandgedeelte naar tuba
- mesovarium: bandgedeelte naar ovarium
Lig. cardinale Dwarslopende bindweefselbanden tussen cervix uteri en bekkenwand
Lig. teres uteri Restje van gubernaculum (= embryonale streng), die vanaf de eileiders
naar het subcutane bindweefsel en soms naar de labia majora doorloopt.
(Plica rectouterina) Bindweefselplooi tussen de uterus en rectum, die bedekt is met peritoneum.
Daarnaast bevat hij meestal de gladde spier m. rectouterinus
Lig. ovarii proprium Rest van het gubernaculum, die van de extremitas uterina ovarii naar de
eileider loopt
Lig. suspensorium ovarii Peritoneale plooi van de bekkenwand, die naar het ovarium loopt, en bevat
de vasa ovarica
, De vulling van de urineblaas en rectum heeft een directe invloed op de ligging van
de uterus:
1. Urineblaas en rectum zijn leeg
2. Urineblaas en rectum zijn vol
3. Urineblaas is vol, rectum is leeg
De ligging van de uterus wordt met drie termen omschreven:
- Versio: hoek die cervix in de bekkenruimte maakt à hoek
tussen cervicale en longitudinale as.
• Normaal: anteversio
- Flexio: hoek die corpus met cervix uteri maakt à hoek tussen
cervicale as en as van het corpus
• Normaal: anteflexio
- Positio: positie van portio vaginalis in bekkenruimte
• Normaal: portio staat ter hoogte van interspinale lijn in het midden van het bekken
à Daling van uterus komt meestal door een te zwakke m. levator ani. Door deze daling stijgt
de druk op naburige organen.
Vagina
- Uitwendige anatomie
Het hymen (maagdenvlies) scheidt de in- en uitwendige
geslachtsorganen. De uitwendige genitaliën worden bij de vrouw
gevormd door de:
• Mons pubis (schaamheuvel): uitwendige grens tussen de
vulva
• Labia majora en minora pudendi
• Vestibulum vaginae (schedevoorhof)
• Bulbus vestibuli (zwelllichaam)
• Clitoris
• Glandulae vestibuli (voorhofklieren)
o Gl. Vestibulares majores (= klieren van Bartholin): deze monden uit aan de
achterrand van de bulbus vestibuli. Ze komen overeen met de mannelijke gl.
Bulbourethralis
o Gl. Vestibulares minores: deze monden uit nabij het ostium urethra externum.
Ze komen overeen met de mannelijke gl. Urethrales
à De commissura labiorum posterior en anterior verbindt de grote schaamlippen aan de
voor- en achterkant.
à Perineum = plek tussen de anus en commissura laborium posterior
De mons pubis (schaamheuvel) is een ophoping van subcutaan vet ventraal van de
symphysis pubica. Naar dorsaal zet dit vetlichaam verder in twee longitudinale plooien, de
labia majora. Tussen de labia majora bevinden zich de labia minora, twee slanke
huidplooien die het vestibulum omgeven. Ventraal van de clitoris komen de plooien samen
en vormen het preputium. De huid van de clitoris is zeer rijk sensibel geïnnerveerd en speelt
een belangrijke rol bij seksuele reacties. Ongeveer 2,5 cm dorsaal van de clitoris mondt de
urethra uit in het vestibulum.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper pleunvd33. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,49. Je zit daarna nergens aan vast.