WON 1-4 Samenvatting
Drempel 1 – De Big Bang
1.1
Onze geschiedschrijving begon bij de Oude Grieken. Thales was de eerste Griekse natuurfilosoof die
een theorie formuleerde waarmee nauwkeurige voorspellingen konden worden gedaan. Aristoteles
werd gezien als de grondlegger van de westerse wetenschap. Aristoteles maakte veel gebruik van
deductie: vanuit een algemene theorie trok hij specifieke conclusies. Aristoteles formuleerde het
geocentrische model, waarin de aarde als het centrum van een bolvormige kosmos werd gezien. Een
paradigma is een denkkader dat bepaalt welke theorieen, modellen en meetinstrumenten we voor
waar aannemen. We weten niet wat de oerknal (Big Bang) heeft veroorzaakt, wel weten we met
zekerheid dat de Big Bang 13,8 miljard jaar geleden plaats vond. Hoe verder je in de ruimte kijk, hoe
verder je in het verleden kijkt. Dit komt omdat licht met een bepaalde snelheid beweegt.
Zwaartekracht werkt qua tijd hetzelfde als licht. Als je de zon weghaalt dan is er voor 8 minuten nog
licht en voor 8 minuten blijven we om de zon heen draaien.
Albert Einstein toonde aan dat niets sneller dan licht kan reizen, en dat ruimte en tijd relatief is aan
degene die observeert en datgene wat geobserveerd wordt. Hoe sneller je reist, hoe langzamer jouw
tijd gaat ten opzichte van degene in stilstand. Zwaartekracht is een product van het buigen van
ruimte-tijd.
1.2
De Big Bang theory houdt in dat uit een oneindig compact punt (singulariteit), zelfs zonder
dimensies, alles is ontstaan wat er nu is. In de eerste seconde ontstaan de 4 fundamentele krachten:
zwaartekracht, elektromagnetische kracht, zwakke kernkracht en sterke kernkracht. Waterstof (H) en
helium (He) ontstaan en maken 98% van alle materie uit die bestaat. De rest ontstaat uit stervende
sterren. Er wordt vaak gevraagd wat er voor de Big Bang was maar dit wordt gezien als een
onlogische vraag want tijd bestond niet voor de Big Bang. Snaartheorie (string theory) veronderstelt
dat alles bestaat uit hele kleine snaartjes die met hun vibratie alles bepalen. Onze planeet ligt
toevallig in de ‘goldilocks-zone’ waardoor leven mogelijk is. Veel wetenschappers geloven in een
multi-verse, dit betekent dat er meerde universums zijn en dat wij in degene leven waar net leven
mogelijk is. Wetenschappers hechten veel waarde aan falsificatie: wetenschappelijke theorieen
moeten zo worden geformuleerd dat ze met een observatie verworpen zouden kunnen worden.
Corroboratie is wanneer een theorie steeds aannemelijker wordt omdat het kritische toetsen
doorstaat. Demarcatiecriterium is wat wel of niet wetenschappelijk is.
1.3
Einstein stelde met zijn relativiteitstheorie dat de ruimtetijd buigt zo dat het universum grenzeloos
maar toch eindig is: als je steeds verder in een rechte lijn zou reizen, kom je uiteindelijk terug op
dezelfde plek. Quantum theory gaat over de microscopische wereld van atomen en elektronen. Deze
theorie stelt dat er geen waarnemingsonafhankelijke werkelijkheid bestaat, wat een deeltje is en wat
het doet is afhankelijk van onze observatie. Een bekend voorbeeld hiervan is Schrodinger’s cat. Een
atoom verkeert in superpositie (meerdere posities tegelijk) en wanneer je pas observeert neemt het
atoom een positie aan. Kwantummechanica laat zien dat we niet kunnen voorspellen waar deeltjes
zich zullen bevinden, maar ook al is het nog niet gedetermineerd wat de uitkomst zal zijn, betekent
dit ook niet meteen dat je een vrije keuze hebt: gebeurtenissen treden op volgens bepaalde
kansverdelingen.
Drempel 2 – Sterren en elementen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vitavanhoof. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.