Deze samenvatting bevat:
- Samenvatting leerstukken uit boek 'Het procesdossier van de advocaat in bestuursrechtelijke zaken'.
- Aantekeningen hoorcolleges/leerstof documenten.
- Essentie behandelde jurisprudentie.
- Opdrachten + antwoorden van responsiecollege.
Aan de Awb liggen een aantal doelen ten grondslag:
- Bevorderen van eenheid binnen de bestuursrechtelijke wetgeving.
- Systematiseren/vereenvoudigen van de bestuursrechtelijke wetgeving.
- Codificeren van ontwikkelingen die zich in de jurisprudentie hebben afgetekend.
- Treffen van voorzieningen ten aanzien van onderwerpen die zich naar hun aard niet voor
regeling in een bijzondere wet lenen.
De Awb is een aanbouwwet en is in tranches tot stand gebracht; zodra een bepaald onderwerp
voldoende rijp is voor codificatie, wordt dit onderwerp aan de Awb toegevoegd. Ook heeft de Awb
een gelaagde structuur; de wet kent een opbouw van algemeen naar bijzonder. Als gevolg van de
gelaagde structuur kan vaak niet worden volstaan met het raadplegen van één hoofdstuk van de
Awb. Daarnaast werkt de Awb veel met schakelbepalingen. Tot slot is het belangrijk om te
onthouden dat er naast de algemene bepalingen van de Awb, bijzondere bepalingen zijn opgenomen
in bijzondere wetgeving. Hier moet in specifieke gevallen ook naar gekeken worden.
Begripsbepalingen
Bestuursorgaan → Art. 1:1 lid 1 Awb.
De wet maakt onderscheid tussen a- en b-organen.
Besluit → Art. 1:3 lid 1 Awb.
“Een schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan, inhoudende een publieksrechtelijke
rechtshandeling.”
Dat een beslissing een rechtshandeling moet inhouden betekent dat er met de beslissing een
verandering in de wereld van het recht moet worden beoogd. Daarnaast moet de beslissing
publiekrechtelijk van aard zijn. Besluiten kunnen worden onderverdeeld in twee categorieën:
beschikkingen (Art. 1:3 lid 2 Awb) en besluiten van algemene strekking. Voor het onderscheid hier
tussen is de mate van algemeenheid bepalend. Besluiten van algemene strekking zijn tot een open
groep geadresseerden gericht. Een beschikking is in beginsel gericht tot één bepaalde of een
individualiseerbare groep geadresseerden.
Om beroep in te stellen tegen een besluit, moet eerst bezwaar gemaakt worden. Art. 8:1 jo. 7:1 Awb.
Tegen andere handelingen dan besluiten, staat de bestuursrechtelijke rechtsbescherming in beginsel
niet open. Afdeling 6:1 stelt toch nog wat meer mogelijkheden open voor dingen die geen besluit zijn
maar waar wel beroep tegen kan worden ingesteld. Om een opeenstapeling van procedures te
voorkomen, is ervoor gekozen om het bezwaar- en beroepsrecht te koppelen aan het eindbesluit. Dit
is neergelegd in artikel 6:3 Awb.
Belanghebbende → Art. 1:2 lid 1 Awb.
De geadresseerde (direct-belanghebbende) is altijd belanghebbende. Derde-belanghebbende moeten
aan een aantal criteria voldoen. Men moet geraakt zijn in zijn eigen belang, er moet sprake zijn van
persoonlijk belang, het belang moet objectief bepaalbaar zijn, het belang moet actueel zijn en het
belang moet voldoende rechtstreeks zijn.
Bezwaar en administratief beroep → Art. 1:5 Awb.
1
,Aan een beroep bij de bestuursrechter moet een bestuurlijke voorprocedure vooraf gaan: bezwaar of
administratief beroep. Bij bezwaar is sprake van heroverweging door hetzelfde orgaan dat het
primaire besluit heeft genomen terwijl bij administratief beroep sprake is van heroverweging door
een ander bestuursorgaan. Als hoofdregel moet de bezwaarschriftprocedure worden gevolgd.
Administratief beroep is alleen mogelijk als dit in een bijzondere wettelijke regeling is bepaald. In een
aantal gevallen biedt artikel 7:1a Awb de mogelijkheid de bezwaarschriftprocedure over te slaan en
direct beroep bij de rechter in te stellen, prorogatie.
Beroep → Art. 1:4 Awb.
Nadat de bezwaarschriftprocedure is doorlopen, staat beroep bij de bestuursrechter open zoals
beschreven in artikel 1:5 lid 3 jo 1:4 Awb.
De algemene bepalingen over bezwaar en beroep zijn in hoofdstuk 6 van de Awb opgenomen:
Artikel Awb Inhoud
6:4 Aanhangig maken van een bezwaar- of beroepschrift.
6:14 Bevestiging orgaan waarbij het bezwaar- of beroepschrift is ingediend.
6:17 Gemachtigde ontvangt alle informatie namens de persoon die hij machtigt.
6:15 Doorzendplicht als bezwaar- of beroepschrift bij verkeerd orgaan is ingediend.
6:7 Termijn voor het indienen van een bezwaar- of beroepschrift. Termijn is fataal!
6:8 Begindatum van het termijn.
6:9 Regels tijdig ontvangst van het bezwaar- of beroepschrift.
(2:15 lid 1 Voorwaarden voor elektronisch verzenden bezwaarschrift.
2:17 lid 2 Bepaling tijdstip ontvangen elektronisch bezwaarschrift.)
6:12 Regels bij niet tijdig genomen beslissing door bestuursorgaan.
6:10 Niet-ontvankelijkheid bij te vroeg ingediend beroep- of bezwaarschrift.
6:5 Eisen aan de inhoud van het beroep- of bezwaarschrift.
6:6 Herstelmogelijkheid indiener bij niet-ontvankelijk beroep- of bezwaarschrift.
6:11 Verschoonbare termijnoverschrijding.
6:13 Beperking beroepsmogelijkheid belanghebbende die geen bezwaar/zienswijze
naar voren gebracht heeft.
6:16 Geen schorsende werking van besluit waartegen het beroep/bezwaar gericht is.
6:19 Intrekking, wijziging of vervanging van bestreden besluit.
§ 2.2
Hoofdstuk 7 van de Awb bevat de bijzondere bepalingen over bezwaar en beroep. In deze titel wordt
onderscheid gemaakt tussen bezwaarschriftprocedure en administratief beroep.
Artikel 7:1 Awb stelt dat iemand voordat beroep ingesteld kan worden er eerst bezwaar gemaakt
moet worden. Eerst bezwaar maken is in een aantal genoemde gevallen niet nodig. De
uitzonderingen genoemd in dit artikel hebben met elkaar gemeen dat er al op een andere wijze
voldaan is aan de verplichte bestuurlijke voorprocedure. Artikel 7:1a Awb stelt nog de uitzondering
dat geen bezwaar hoeft te worden ingediend wanneer het bestuursorgaan instemt met een
rechtstreeks beroep.
Voordat het bestuursorgaan op het bezwaar beslist, worden belanghebbenden in de gelegenheid
gesteld om te worden gehoord. – Art. 7:2 Awb.
Artikel 7:3 Awb stelt een aantal uitzonderingen op de hoorplicht.
2
,Artikel 7:5 Awb zegt wie de hoorder kan zijn. Dit kan bijvoorbeeld het bestuursorgaan zelf zijn of een
ambtenaar die niet bij de voorbereiding van het primaire besluit betrokken is geweest.
Bestuursorganen mogen ervoor kiezen zich in een bezwaarschriftprocedure te laten adviseren door
een adviescommissie. Neergelegd in artikel 7:13 Awb. Het bestuursorgaan hoeft het gegeven advies
niet op te volgen, maar moet wel aangeven waarom hij het advies negeert. – Art. 3:50 Awb.
De belanghebbende mag getuigen en/of deskundigen meenemen naar de hoorzitting. – Art. 7:8 Awb.
Wanneer tijdens het horen nieuwe feiten en omstandigheden voor het bestuursorgaan bekend
worden, mag de bestuursorgaan derde-belanghebbende hier over informeren/horen. – Art. 7:9 Awb.
Proceskosten voor de belanghebbende zullen alleen worden vergoed als de belanghebbende hierom
heeft gevraagd en indien het primaire besluit wordt herroepen wegens een aan het bestuursorgaan
te wijten onrechtmatigheid. – Art. 7:15 lid 2 Awb.
Artikel 7:10 Awb stelt de voor de bezwaarschriftprocedure relevante beslistermijnen. Indien een
belanghebbende op grond van artikel 6:6 jo. 6:5 Awb in de gelegenheid wordt gesteld een aan het
bezwaarschrift klevend gebrek te herstellen, dan wordt de beslistermijn opgeschort totdat de
belanghebbende gevolg heeft gegeven aan de herstelmogelijkheid of hij het termijn heeft laten
verstrijken op grond van artikel 7:10 lid 2 Awb.
Als het bestuursorgaan het beslistermijn niet kan halen, mag hij dit met ten hoogste zes weken
verlengen. – Art. 7:10 lid 3 Awb.
Artikel 7:11 Awb vormt het hart van de bezwaarschriftprocedure. ‘Indien het bezwaar ontvankelijk is,
vindt op grondslag daarvan een heroverweging van het bestreden besluit plaats.’ De indiener
bepaald dus zelf de grenzen van overweging. Het bezwaarschrift mag er niet toe leiden dat het
bestuursorgaan de heroverweging gebruikt om een verslechtering van de positie van de indiener te
bereiken die zonder bezwaarschriftprocedure niet mogelijk zou zijn. Voor een belanghebbende kan
een nieuwe beslissing wel nadeliger uitpakken. Ook kan in een meerpartijengeschil een
heroverweging van een begunstigend besluit voor een geadresseerde nadelig(er) uitpakken. Denk
aan een bouwvergunning die weer wordt ingetrokken.
De beslissing op het bezwaar dient te berusten op een deugdelijke motivering. – Art. 7:12 Awb.
Artikel 7:15 Awb stelt dat de behandeling van de bezwaarschriftprocedure geen geld kost. Ook op
het administratief beroep zijn de bepalingen van hoofdstuk 6 van de Awb van toepassing.
Aantekeningen
Wanneer je de Awb hoofdstuk 3 en/of 4 gaat toepassen, hoeft er nog geen sprake van een geschil te
zijn. Het kan bijvoorbeeld gaan om een vergunningaanvraag.
Wanneer de je Awb hoofdstuk 6, 7 en/of 8 gaat toepassen, is er wel sprake van een geschil. Het kan
bijvoorbeeld gaan om een weigering van een vergunningaanvraag waar de burger het niet mee eens
is. Deze hoofdstukken gaan over de manier van procederen.
Stappenplan
Besluit
Bezwaar
(tenzij administratief beroep)
Beroep rechtbank
(tenzij andere bevoegde bestuursrechter)
Hoger beroep bij ABRvS
(tenzij andere bevoegde hogerberoepsrechter)
3
, Bestuursprocesrecht: betreft bescherming van de rechter van burgers tegen overheidshandelen.
Een belanghebbende kan tegen een besluit beroep instellen bij de rechtbank. – Art. 8:1 Awb.
Geen belanghebbende of besluit betekent geen bestuursrechtelijke rechtsbescherming.
Geen besluiten zijn:
- Mondelinge uitspraken
- Uitspraken afkomstig van een medeburger
- Privaatrechtelijke rechtshandelingen
- Feitelijke handelingen
Soorten besluiten:
- Beschikking (Art. 1:3 lid 2 Awb)
o Een concreet geval met een individueel karakter
o Afwijzing van een aanvraag valt hier ook onder
- Besluit Algemene Strekking
o Algemeen Verbind Voorschrift (AVV) (Geen beroep mogelijk o.g.v. 8:3 Awb)
Voor de toepassing van de Awb is een algemeen verbindend voorschrift een naar buiten werkende,
voor herhaalde toepassing vatbare zelfstandige rechtsnorm, die algemeen is naar plaats, tijd en
persoon, die geadresseerden rechtstreeks bindt, die vastgesteld is krachtens een specifieke
(regelgevende) bevoegdheid die direct of indirect is ontleend aan de Grondwet of een wet in formele
zin en een besluit is in de zin van art. 1:3 Awb. Een zelfstandige rechtsnorm houdt in dat er iets
verandert in de wereld van het recht.
o Beleidsregels (Geen beroep mogelijk o.g.v. 8:3 Awb)
o Concretiserend besluit van algemene strekking
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper HBOrechtenstudent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,79. Je zit daarna nergens aan vast.
