Dit is een samenvatting voor het vak Mediacultuur (B-KUL-S0B16B) van professor S. Aupers en is gebaseerd op de lessen en de slides. Deze samenvatting bevat alle belangrijke inhoud uit de lessen en de cursus om zonder problemen te slagen op het examen.
Inhoud
Onderscheid met media-effecten en persuasieve..................................................................................5
Wat is cultuur?.......................................................................................................................................5
Sociologische betekenis......................................................................................................................5
Wat is mediacultuur?.........................................................................................................................5
DEEL 1: PRODUCTIE, IDEOLOGIE EN ONGELIJKHEID...............................................................................6
H1: Mediacultuur en morele paniek.......................................................................................................6
1.1 Terugkerend effect.......................................................................................................................6
1.2 Zijn computergames gevaarlijk?...................................................................................................6
1.2.1 Morele paniek begrijpen vanuit sociologisch perspectief......................................................6
1.3 Hoe werkt morele paniek?...........................................................................................................6
1.4 Waarom terugkerend fenomeen?................................................................................................6
1.4.1. Bedreiging van moderne mediacultuur?...............................................................................7
1.4.2. Bedreiging van moderne civilisatie.......................................................................................7
1.4.3. Bedreiging elitaire cultuur en kunst......................................................................................7
1.5 Conclusie......................................................................................................................................7
H2: Cultuurindustrie...............................................................................................................................8
2.1 Wat is cultuurindustrie?...............................................................................................................8
2.1.1 Klassieke (kritische) theorie:..................................................................................................8
2.1.2 Oligarchie...............................................................................................................................8
2.2 Een kritische interpretatie............................................................................................................8
2.2.1 De macht van de cultuurindustrie (Horkheimer & Adorno).......................................................8
2.3 Invloed Max Weber: Standaardisering van cultuur.......................................................................9
2.3.1 De cultuurindustrie................................................................................................................9
2.4 Invloed van Karl Marx: De commodificatie van cultuur................................................................9
2.6 Kritieken.......................................................................................................................................9
2.7 Pseudo-individualisme..................................................................................................................9
H3: Ideologie en hegemonie.................................................................................................................10
3.1 Wat is ideologie?........................................................................................................................10
3.1.1 Klassiek idee Karl Marx........................................................................................................10
3.1.2 Onderzoeksagenda..............................................................................................................10
3.2 Hegemonie van het neoliberalisme?..........................................................................................11
3.3 Neoliberale ideologie in mediacultuur........................................................................................11
3.3.1 Het neo-liberale (maakbare) lichaam..................................................................................12
3.4 Nuance: strijdigheid van ideologieën..........................................................................................12
Mediacultuur
,H4: Smaak en ongelijkheid...................................................................................................................13
Smaak: een individuele eigenschap?................................................................................................13
Sociologie van smaak........................................................................................................................13
Historisch-sociologisch perspectief...................................................................................................13
Sociale klasse en smaak....................................................................................................................13
Hoe verwerft men ‘cultureel kapitaal’ volgens Bourdieu?................................................................14
Hoe manifesteert ‘cultureel kapitaal’ zich concreet?.......................................................................14
1. Wat men aan (media)cultuur consumeert................................................................................14
2. Hoe men (media)cultuur consumeert.......................................................................................14
3. Hoe men (media)cultuur evalueert...........................................................................................14
Cultureel kapitaal: Distinctie: symbolisch geweld?...........................................................................15
Bourdieu achterhaald?.....................................................................................................................15
Argument 1:..................................................................................................................................15
Argument 2:..................................................................................................................................15
HX: Conclusie en vooruitblik.................................................................................................................15
DEEL 2: TEKST, GENRE EN CULTURELE BETEKENIS................................................................................17
H5: Reclame en ‘culture branding’.......................................................................................................17
Semiotiek: reclame als betekenisvolle taal.......................................................................................17
Nationale mythologie.......................................................................................................................18
Counterculture branding voorbij massaproductie............................................................................18
Tegencultuur en reclame (counterculture branding)........................................................................19
Subcultural branding........................................................................................................................19
H6: Fantasy en science-fiction..............................................................................................................20
6.1 Moderne onvrede en romantiek (fantasy)..................................................................................20
6.3 Moderne onvrede en science-fiction..........................................................................................21
Tussen Science-Fiction en Science-Faction...................................................................................21
H7: Paranoia thriller.............................................................................................................................23
Complotdenken in mediacultuur......................................................................................................23
Complotdenken als cultuurverschijnsel............................................................................................23
Drie uitgangspunten:....................................................................................................................23
Transformatie van complotdenken het Westen...........................................................................24
Waarom steeds vaker complottheorieën in mediatekst?.................................................................25
Drie sociologische verklaringen voor complotdenken..................................................................25
H8: Postmodernisme............................................................................................................................26
Wat is postmodernisme?..................................................................................................................26
Postmodernisme: Het einde van de kunst........................................................................................26
Mediacultuur
, Television and postmodernism.........................................................................................................27
Hoe wordt het bereikt?....................................................................................................................27
DEEL 3: PUBLIEK, CONSUMPTIE EN IDENTITEIT....................................................................................28
H9: Het (inter)actieve publiek 1............................................................................................................28
9.1 Cultuurindustrie..........................................................................................................................28
9.1.1 Neil Postman (1984) sluit zich aan bij Horkheimer en Adorno.............................................28
9.1.2 Neal Gabler (1998)...............................................................................................................28
9.1.3 Nicholas Carr (2010)............................................................................................................28
9.2 Academische kritiek....................................................................................................................28
9.3 Kritiek op de these over de cultuurindustrie V...........................................................................29
9.3.1. Toename verhaallijnen.......................................................................................................29
9.3.2. Verdwijning ‘flashing arrows’..............................................................................................29
9.4 Vergelijkbare ontwikkelingen in games......................................................................................30
9.5 Belangrijk academisch debat over massamedia en de invloed die ze hebben............................30
H10: Het (inter)actieve publiek 2..........................................................................................................31
10.1 Theoretische perspectieven: van passief naar interactief publiek............................................31
10.2 Encoding/decoding model Stuart Hall......................................................................................31
10.1 Theoretische perspectieven: van passief naar interactief publiek............................................32
H11: Celebrity cultuur..........................................................................................................................33
11.1 Fan- en celebritycultuur............................................................................................................33
11.1.1 De jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw.....................................................................33
11.1.2 Drie stromingen volgens Campbell (2007).........................................................................33
11.1.3 De invloed van mediatisering.............................................................................................33
11.2 ‘Celebrities’: Een nieuwe statusgroep.......................................................................................34
11.2.1. Interactional privileges.....................................................................................................34
11.2.2. Normative privileges.........................................................................................................35
11.2.3. Economic privileges..........................................................................................................35
11.3 Celebrity Capital.......................................................................................................................35
H12: Culturele globalisering.................................................................................................................36
12.1 Culturele globalisering..............................................................................................................36
12.1.1 De rol van media................................................................................................................36
3 theorieën/ hypotheses over culturele globalisering......................................................................36
1. Cultureel imperialisme..............................................................................................................36
2. Multiculturalisering en hybridisering........................................................................................37
3. Glocalisering.............................................................................................................................37
Casus – muziek.................................................................................................................................37
Mediacultuur
,Mediacultuur
, Mediacultuur
Onderscheid met media-effecten en persuasieve
Media-effecten gaat niet over effecten van media op mensen, meer over de betekenissen die mensen
toekennen aan bepaalde media.
Niet: ‘Wat is het effect van GTA op geweld.’, wel ‘Welk plezier halen mensen uit het spelen van GTA’,
‘Wat betekent het geweld in de game voor hen?’
Actieve mensen die collectieve waarden, normen, symbolen, taal en gebruiken met elkaar delen
Wat is cultuur?
Sociologische betekenis
Homo Sapiens = cultuur-scheppend wezen
Cultuur = gedeeld stelsel van waarden, normen, symbolen, taal en gebruiken.
Verschilt per tijd, plaats en varieert per groep
Cultuur is een sociale constructie
Er is geen ‘waarheid’ buiten de culturele betekenissen van mensen
Cultuur is bron van sociaal handelen
Cultuursociologie: bestudeert gedeelde culturele betekenissen en gevolgen voor handelen.
Spanning tussen hoog en volkscultuur – elitaire waarden, normen, gebruiken trickle down
(hoogcultuur stroomt langzaam door naar het gewone volk) vb. zonnebank
20ste eeuw opkomst en verspreiding van massa media (radio, film, tv, games)
‘mediatiseren’ van cultuur
Wat is mediacultuur?
= waarden, normen en gebruiken die actief/collectief gevormd worden in relatie tot media
Sinds opkomst van mediacultuur is er morele kritiek
Cultuurpessimisme – het einde van hoogcultuur, authentieke kunst en beschaving
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lexiput. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,69. Je zit daarna nergens aan vast.
