Samenvatting
Samenvatting Inleiding Staats- En Bestuursrecht
- Instelling
- Universiteit Utrecht (UU)
Samenvatting van hoorcolleges, werkgroepen, arresten
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
ISBR Samenvatting alle stofOverheidsmacht→ overheidsgezag: gelegitimeerde macht.
Beginselen democratische rechtsstaat: het recht beschermd vrijheid individuele burgers:
• Legaliteitsbeginsel: +: overheidsoptreden moet wettelijke grondslag hebben: berusten op wet in formele
zin. & −: binnen grenzen recht, grondslag moet bestaan uit algemeen geformuleerde normen. Door basis
creëren in overheidsoptreden→ overheidsoptreden mogelijk. Stelt beperkingen aan bevoegdheden
bestuur. Zonder legaliteit geen rechtszekerheid, gelijkheid.
• Machtsverdeling: overheidsbevoegdheid verdeeld in 3 machten: Trias politica: regelgeving en
uitvoering mag niet door zelfde persoon gebeuren. Macht niet geconcentreerd in 1 orgaan→ geen
misbruik. Maar in Nederland niet strikt gescheiden: checks and balances.
• Grondrechten: fundamenteel, overheid mag er vrijwel niet aankomen.
• Rechterlijke controle: onafhankelijke toezichthouder op onafhankelijke rechtsstaat →wettelijke
basis. Naleving wetten. Controleert ook op abbb en ongeschreven rechtsbeginselen.
• Democratie: burgers inspraak op ingrijpend overheidshandelen: macht die over hen wordt
uitgeoefend Kiesrecht →grondrecht. Meerderheid beslist, minderheden worden niet beperkt.
Democratie beschermd meerderheid, en hij legitimeert.
Grondrechten zijn er voor minderheden.
Kiesrecht is een grondrecht vooral voor meerderheid→ participatie bevolking. Kiesrecht is een burgerrecht,
geen mensenrecht. Actief kiesrecht: recht om te stemmen. Passief kiesrecht: recht om gekozen te worden.
Kwaliteit van overheidsbeslissingen nemen toe door grondrechten→ dwingen overheid zich te
verantwoorden en zorgvuldig te zijn. → grondrechten voor ons allemaal.
Grondrechten alleen niet genoeg→ internationale samenwerkingsverbanden: VN, Raad v Europa, EU
Universele Verklaring Rechten van de Mens: verdragen als dit alleen niet bindend.
Handvest van de Grondrechten van de EU: tegenwoordig wel bindend. Uitspraken van Europese Hof zijn heel
gezaghebbend. Bij deze uitspraken komt een rechter aan te pas.
Raad van Europa is veel invloedrijker van de EU.
Strafrechtelijke legaliteitsbeginsel: onderdeel staatsrechtelijke legaliteitsbeginsel: al het overheidsoptreden.
Staatsrechtelijke minder zekerheid. Bij strafrechtelijke: straffen pas als het vooraf in de wet stond.
Staatsrechtelijke kan met terugwerkende kracht.
Machtsverdeling:
• Uitvoerende macht: Regering: koning, ministers, (staatssecretaris)
• Wetgevende macht: Staten-Generaal/ parlement: 1e/2e kamer + regering
• Rechterlijke macht: Rechters
Privaatrecht: horizontale verhouding: gelijkwaardige personen.
Publiekrecht: verticale verhouding: ongelijke machtsverhoudingen.
Staatsrecht: besluiten van hoogste staatsorganen en hun structuur. Organisatie van besluitvorming van onze
formele wetgever. Het scheppen van bevoegdheden. De staat in rust
Bestuursrecht: besluiten van organen gericht op burgers specifieke terreinen. En structuur van deze organen.
Deze besluiten: op grondslag van formele wetgever. Regels als staat met de gecreëerde bevoegdheden gaat
werken. De staat in beweging
Mogelijkheid vervanging van macht: oppositie, kenmerk democratie
, Kiesstelsel:
• Stelsel van evenredige vertegenwoordiging: Nederland: Percentage van behaalde zetels is evenredig
met percentage van bepaalde stemmen: partij met 20% van de stemmen behaalt 20% van totaal
behaalde zetels. Voordeel: geen stem gaat verloren, eerlijk. Nadeel: versplintering: veel fracties.
Langdurige kabinetsformatie als gevolg.
Meerderheidsstelsel: partij met meer dan 50% van de stemmen wint. UK: relatief
meerderheidsstelsel: partij met duidelijke meerderheid van stemmen dan de rest wint.
Districtenstelsel: land verdeeld in districten: waarin partijen strijden om meerderheid te behalen.
Resultaat: gering aantal partijen in parlement.
• Lijstenstelsel: eerste persoon op lijst meer stemmen dan kiesdrempel→ overige stemmen naar
volgende op lijst. Kiezer kan wel voorkeursstem uitbrengen op bepaalde kandidaat.
Verbod van last: Art lid 3 GW: vertegenwoordigers moeten obv eigen inzicht een oordeel vellen. Mogen niet
een opgedragen standpunt innemen.
Nederlandse politieke organen op centraal niveau
Regering:
• Koning:
- Deel van regering
- Privépersoon
- Staatshoofd
• Ministers: samen ministerraad: besluit over algemeen regeringsbeleid en bevordert eenheid van dat
beleid. Minister: leiding van ministerie. Ze zijn bevoegd tot ontslaan/aannemen van ambtenaren en
richtlijnen en beleidsregels uitvaardigen voor wettelijke bestuurstaken van ministers.
Parlement: Staten-Generaal Art. 50 GW:
• Eerste kamer: 75 leden: gekozen door provinciale staten: gekozen door burgers. 1 e kamer moet
wetsvoorstel van 2e kamer goedkeuren/verwerpen, kunnen geen wijziging aanbrengen.
• Tweede kamer: 150 leden. Controleert regering en maakt wetten. → budgetrecht/begrotingsrecht
Kabinet: alle ministers + staatsecretarissen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper peresbugter. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €13,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen