College aantekeningen
College aantekeningen Juridisch En Ethische Contexten (SOW-PWB3350)
Complete overzichtelijke samenvatting van alles collegeslides. HC1 t/m HC11.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 67 pagina's
Voorbeeld 4 van de 67 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Juridische en ethische contextHC1: goed handelen
Dr. Femke Takes
Handelen in juridische en ethische context
- Handelen is een menselijke activiteit die wetens en willens gedaan wordt en waar mensen
door verantwoordelijk worden gesteld
- Action is an intentional, purposive, conscious and subjectively meaningful activity
- Er is een actor die handelt
o Een bal gooien is een handeling, en kou vatten niet
- NIET handelen kan ook handelen zijn
Wat is goed handelen?
Voorbeelden om te onderzoeken
- Een 15 jarig meisje heeft seks met haar 18 jarige vriend. Het is vrijwillig en ze hebben al een
jaar een relatie
- Een leerkracht deelt informatie over een leerling met gescheiden ouders alleen met de
moeder
- Een vader die er achter komt dat zijn zoon betrokken is bij een scooterdiefstal doet GEEN
aangifte bij de politie
- Een echtpaar krijgt een kind door middel van een IVF behandeling in het buitenland met een
donoreicel van een anonieme donor
- Een pedagoog krijgt een liefdesrelatie met de getrouwde vader van een kind dat ze
begeleidt.
Een normatieve vraag
- Wat goed handelen is, is niet eenduidig te beantwoorden
- Het is een normatieve vraag die we beantwoorden met impliciete en expliciete normen
o Gebaseerd op waarden
- Cursus juridische en ethische context gericht op het articuleren, onderzoeken en reflecteren
van deze normativiteit
Drie kaders voor professioneel handelen
- Maatschappelijk
o Wet
- Professioneel
o Beroepscode
- Persoonlijk
o Ethiek
1.Maatschappelijk kader
- In een rechtsstaat de wet
- De juridische context van de pedagogiek
- Jeugdrecht (college 8 t/m 11)
o Verzameling verschillende wettelijke kaders
o Burgerlijk recht, strafrecht, bestuursrecht
o Internationaal verdrag rechten kind
2.Professioneel kader
- Beroepen worden ingekaderd
o Wat legitimeert deze professie?
1
, o Wie mogen deze professie uitoefenen?
o Waaraan moeten deze professionals zich houden?
- Beroepscode
o Waarden en normen beroepsgroep
o Beroepsethische richtlijn
o Op grens van recht en ethiek
- Er zijn diverse beroepscodes, bijvoorbeeld
o Beroepscode voor sociaal werker (bijv. in boek VGW)
o Beroepscode jeugdzorgmedewerker (BPSW)
o Beroepscode voor academisch pedagogen (NVO)
- Beroepscodes, gedragscodes, integriteitscodes
o Articuleren waarden en normen professionele organisaties
NVO beroepscodes (laatste versie september 2021)
- Nederlandse Vereniging van pedagogen en onderwijskundigen (NVO)
o Beroepsvereniging voor academisch opgeleide pedagogen en onderwijskundigen
- De NVO beroepscode geeft richting en invulling aan het begrip ‘goed pedagoog’. Op grond
van de beroepscode kunnen pedagogen hun handelen en beslissingen beroepsethisch
bepalen en verantwoorden (p. 4)
- Standaard voor kwaliteit beroepsuitoefening
o Gebaseerd op wet- en regelgeving voor zorg en jeugdigen
- Norm waaraan tuchtcollege toetst
- Wie moeten zich hieraan houden?
o Leden van de NVO
o Master pedagogen geregistreerd in kwaliteitsregister jeugd kwaliteitsregister jeugd
in jeugdwet
Goed pedagoog?
- Pedagogen zijn geboden aan de beroepscode en daarmee aan normen waaraan een goed
pedagoog behoort te voldoen (p.5)
- NVO leden staan voor het veilig opgroeien en een optimale ontwikkeling van kinderen en
jongeren, en doelmatige zorg als extra ondersteuning nodig is. (p.4)
- Voor pedagogen is de pedagogische relatie met aangrijpingspunt van hun handelen: zij
zoeken verklaringen en oplossingen in die relatie. Pedagogen streven primair naar
normalisatie van de opvoedingsrelatie, of die nu eenvoudig of heel complex is. (p.5)
- Wat wordt hier verondersteld?
o Zie (problematische) waardengeladenheid
Goed pedagoog?
- NVO leden staan voor het veilig opgroeien en een optimale ontwikkeling van kinderen en
jongeren, en doelmatige zorg als extra ondersteuning nodig is.
- Voor pedagogen is de pedagogische relatie het aangrijpingspunt van hun handelen: zij
zoeken verklaringen en oplossingen en die relatie. Pedagogen streven primair naar
normalisatie van de opvoedingsrelatie, of die nu eenvoudig of heel complex is.
Discretionaire ruimte
- Beroepscode laat ruimte voor inzicht professional
o Professionele autonomie
o ‘tenzij clausule’ (p.5)
- Wanneer je je moet verantwoorden (voor tuchtcollege) gaat het om je onderbouwing van
handelen
2
, - Professional heeft te allen tijde persoonlijke verantwoordelijkheid voor handelen
- Je kent de wet en handelt naar inzicht (recht & ethiek)
- Een reflectieve professional handelt niet defensief, maar integer
Professioneel kader betekent ook …
- Reflectie op professie
o Normativiteit en vakinhoud
o Organisatie en beleid
o Doelstellingen
o Aannamen en concepten
o Professionele waarden
Normativiteit?
- Norm: impliciete of expliciete regel
o Bijv. veilige brandmelder; goede toets; doelmatige zorg; gepaste kleding; verstandige
ouder; mooi mens
- Normen zijn geen feiten
- We kunnen normen proberen te definiëren (normalisatie)
o Normen voor een veilige brandmelder vinden we acceptabeler dan normen voor een
mooi mens?
o Waarom? Alweer kwestie van normativiteit …
- Normatieve ethiek
o Zoekt naar rechtvaardiging morele normen
Pedagoog: een normatief beroep
- Pedagogen scheppen normen
o Normaal
o Leerbaar, begeleidbaar
o Wenselijk gedrag
o Goede ontwikkeling
o Harmonieus gezin
o Etc.
- Interventies bevatten impliciet
o Moreel oordeel
o Mens- en maatschappijbeelden
- Goed handelen is ook je verhouden tot deze normativiteit
o Wat betekent jouw oordeel voor de ander?
o Wat legitimeert jouw oordeel?
3.Persoonlijk kader
- Wordt bepaald door …
o Waarden en normen
o Opvattingen over mensen en maatschappij
- Ethiek om hier systematisch over na te denken
- Professioneel handelen vereist een reflectieve houding
o Integriteit
o Dilemmahantering
o Handelingsevaluatie
Morele dilemma’s kunnen hanteren
- Wat is moreel dilemma?
3
, o Je moet kiezen
o Conflicterende waarden
- Hoe ga je ermee om?
o Analyse & reflectie
o Ethisch stappenplan (BV1)
o Moreel beraad
Een ethisch reflectieve attitude ontwikkelen
- Houding als pedagogisch professional
o Hulpverlener, docent, beleidsmedewerker, wetenschapper
- Permanent nadenken…
o Verwonderen
o Redeneren
o Reflecteren
o Kritische houding
o Wisselen van perspectief
o Waarden bewustzijn
- Ethische theorieën en benaderingen voorzien je van gereedschap
Ethiek, recht en code
Overeenkomsten
- Hoe te handelen?
- Vragen naar juiste, goede en rechtvaardige
Verschillen
- Recht systeem algemene regels, vastgesteld door formele autoriteit met sanctionerende
bevoegdheid
o Wetten en regels liggen vast
o Gebaseerd op ethische waarden
- Ethiek systematische reflectie
o ligt niet vast, wel theorie
o geen formele autoriteit
o anders dan je aan de regels houden: illegaal handelen kan ethisch juist zijn
- wat is goed handelen?
o Primair ethische vraag
Wat is moreel goed?
Evolutionair gegeven
- Gevoel voor rechtvaardigheid
- Empathie
Openbaring
- Door god gegeven
- Moreel goede ligt in de schepping
Menselijke rede
- Ethische theorie
- Reflectie
Ethiek
- Ethiek is een systematische reflectie op de moraal
o Moraal: stelsel waarden en normen
- Ethiek
o Van oudsher een belangrijk onderdeel van de filosofie
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fj123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen