Paragraaf 3.1 – China en het modern imperialisme
Kenmerkende aspecten:
33. De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie.
34. De opkomst van emancipatiebewegingen
36.De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme, socialisme,
confessionalisme en feminisme.
44. Vormen van verzet tegen het West-Europese imperialisme.
Leidende vraag: Waardoor verloor China zijn positie als regionale grootmacht (1842-1911)?
De Qing-dynastie
Vanaf 17e eeuw Qing-dynastie aan de macht in China. Kwamen uit Mantsjoerije (Noord-Oost
China). Werden Mantsjoes genoemd.
Gezag gebaseerd op Confucianisme Keizer werd door hemel aangewezen.
Mandarijnen (een groep ambtenaren) ondersteunden de Keizer. Je kon Mandarijn worden door een
ingewikkeld en kostbaar examenprogramma te doen. Weinig kandidaten die het probeerden waren
succesvol. Zorgde voor bevoorrechte klasse.
Meer dan 90% van Chinezen was boer. Weinig rechten, veel plichten Veel belasting, voedsel
produceren en dienen in het leger.
Confucianisme Men moet eerbied hebben voor de hiërarchische ordening van de samenleving.
Iedereen moet vaste plek in maatschappij respecteren. Dit zou zorgen voor een harmonieuze
samenleving.
19e eeuw machtspositie van Qing-dynastie verzwakt. Economische en politieke problemen.
Hoge bevolkingsgroei Hongersnood.
Binnen het hof veel corruptie Bestuursfuncties verdeeld door vriendjespolitiek Mandarijnen
schuldig aan afpersing en diefstal.
Externe bedreiging Modern imperialisme.
China en het modern imperialisme
19e eeuw Modern imperialisme Industrialisatie, nationalisme doelen: economisch &
machtspolitiek. (Zoveel mogelijk land hebben)
Westerse mogendheden probeerde in China hun positie te versterken Moeizaam China sloot
handelsmogelijkheden met Westerlingen af. Enige mogelijkheid was havenstad ‘Kanton’. Maar
China toonde weinig tot geen interesse in Europese producten.
, Dit kwam deels door sinocentrisme Chinezen zagen westerlingen als barbaren.
Rond 1820 Britten vonden een product dat wel interessant was voor Chinezen Opium.
Miljoenen Chinezen verslaafd. Opiumverbod in China. Weinig effect, Britten bleven via Kanton
opium binnensmokkelen. Veel winst voor GB want Chinezen betaalden met zilver.
Door de verslaving raakte de Chinese samenleving ontwricht.
1839 Keizer nam 20.000 kisten opium in beslag en vernietigde deze. Britten boos Eerste
Opiumoorlog. Chinezen maakten geen schijn van kans.
Ongelijke verdragen
1842 Eerste opiumoorlog afgelopen Nederlaag China. Verdrag van Nanking:
schadevergoeding, vijf Chinese havens open voor Britse handel & Hongkong werd Britse kroonkolonie.
Dit was een van de eerste Ongelijke Verdragen.
Frankrijk, VS & Rusland wilden ook invloed in China. Rusland zag Mantsjoerije als onderdeel van haar
invloedssfeer Spoorlijn die uitkwam in Vladivostok (Rusland).
Zuid-Oost China Westerse invloed nam toe. China verloor steeds meer zeggenschap
sExtraterritorialiteit werd geregeld Leven in China onder de regels van eigen land i.p.v. Chinese
regels.
China verloor steeds meer inkomsten Onvrede onder de Chinezen.
1856 Tweede Opiumoorlog. China probeerde zich te verzetten tegen Britse economische eisen.
China weer verslagen Nieuw verdrag Handelaren, missionarissen en zendelingen kregen
bewegingsvrijheid in China.
1894 Oorlog tussen China en Japan Japan wilde macht uitoefenen op Korea China zag Korea als
onderdeel van haar invloedssfeer en voelde zich bedreigd.
China was wederoom kansloos Japan eiste: hoge schadevergoedingen, invloed in Korea en Japanse
industrie in China.
Opstanden
Buitenlandse mogendheden hadden een erg sterke positie in China verkregen. Overheidstaken
werden overgenomen. Keizer had nog maar weinig macht. Veel verzet tegen falende centrale
gezag en buitenlandse inmenging en beïnvloeding.
Tussen 1851 en 1868 Twee grote volksopstanden.
In het Zuiden Hong (mislukte Mandarijn) had grote groepen ontevreden boeren verzameld.
Revolutie tegen de keizer. Taipingopstand Christendom, confucianisme en nationalisme.
Taipingrebellen kregen groot deel van China in handen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper borisoortwijn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.