Entertainment media en welbevinden. Samenvatting artikelen.
College 1. Baumeister, Vohs, Aaker & Garbinsky (2013). Some key differences between a happy life
and a meaningful life.
Gelukkig zijn (happiness) en het leven zinvol vinden (meaningfulness) overlappen elkaar, maar er zijn
belangrijke verschillen. Het bevredigen van iemands behoeften en verlangens bevorderden iemands
geluk, maar was grotendeels irrelevant voor zingeving. Geluk was grotendeels gericht op het heden,
terwijl zingeving gaat over het verleden, heden en de toekomst. Denken aan de toekomst en het
verleden werd bijvoorbeeld geassocieerd met een hoge mate van zingeving, maar met een laag
geluk. Geluk was gekoppeld aan een nemer zijn in plaats van een gever, terwijl zingeving gepaard
ging met een gever zijn in plaats van een nemer. Hogere niveaus van zorgen, stress en angst waren
gekoppeld aan hogere zingeving, maar lager geluk. Bezorgdheid over persoonlijke identiteit en het
uiten van het zelf droegen bij aan zingeving, maar niet aan geluk. Ondanks dat beide veel overlap
hebben, wordt in dit artikel gekeken naar de verschillen tussen de twee.
Geluk kan geworteld zijn in het bevredigen van iemands behoeften en verlangens, inclusief
grotendeels vrij zijn van onaangename gebeurtenissen. Zingeving kan aanzienlijk complexer zijn dan
geluk, omdat het een interpretatieve constructie van omstandigheden in de tijd vereist volgens
abstracte waarden en andere cultureel gemedieerde ideeën.
Geluk wordt over het algemeen gedefinieerd als subjectief welzijn, dat wil zeggen een
ervaringstoestand die een positieve affectieve toon bevat. Geluk wordt door wetenschappers op
twee manieren geconceptualiseerd:
Affect balance, wat aangeeft dat je meer plezierige dan onaangename emotionele
toestanden hebt;
Life satisfaction, wat de tevredenheid van het leven aangeeft (gaat verder dan tijdelijke
gevoelens en roept een evaluatieve beoordeling van iemands leven als geheel op).
Aristoteles hanteerde een verschil tussen je gelukkig voelen en een goed leven leiden, genaamd
eudaimonia. Zingeving zit dichter bij eudaimonia, dan je gewoon goed voelen. Zingeving is zowel een
cognitieve als emotionele beoordeling of iemands leven een doel en waarde heeft. Mensen kunnen
hun leven zinvol vinden als ze het leven op een bepaalde manier consequent vinden, ondanks dat ze
het niet goed kunnen verwoorden.
Aangenomen wordt dat de simpele vorm van geluk (affect balance) een natuurlijk gegeven is: het zit
in onze natuur om onze basisbehoeftes te vervullen en hier van te genieten. Negatieve gevoelens
ontstaan wanneer niet aan de basisbehoeftes voldaan kan worden. Zingeving is afhankelijk van
cultuur. Alle culturen gebruiken taal, waardoor betekenissen gebruikt en gecommuniceerd kunnen
worden. Cultureel overdraagbare symbolen (via taal) worden gebruikt om iemands leven te
evalueren in relatie tot doelen, waarden en andere betekenissen die geleerd worden via cultuur.
Een groot voordeel van zingeving is dat het niet beperkt is tot de onmiddellijk aanwezige stimulus
omgeving: mensen kunnen over het verleden, heden en de toekomst nadenken en het is bovendien
niet tijdsgebonden. Doelstellingen zijn een belangrijk onderdeel van zingeving: huidige
gebeurtenissen krijgen betekenissen door toekomstige doelen. Waar zingeving gepaard gaat met
begrip van iemands leven voorbij het hier en nu, oftewel de toekomst en het verleden, gaat geluk
daarentegen enkel over het huidige moment.
1
,Onderzoekers hebben aangetoond dat hedonistische bezigheden (gerelateerd aan happiness) korte
termijn voordelen boden. Lange termijn voordelen waren meer afhankelijk van eudaimonische
activiteiten die vervulling en het goede leven beogen. Dit was gelinkt aan zingeving. Zingeving wordt
dan ook als belangrijke tool gezien voor een stabiel leven. Het nastreven van doelen en vervulling
door middel van voortdurende betrokkenheid en activiteiten die onderling verbonden zijn maar
verspreid zijn over de tijd, kunnen centraal staan in zinvolheid.
Interpersoonlijke verbondenheid is erg belangrijk voor zowel geluk als zingeving. Voor zover geluk
gaat over het bevredigen van iemands behoeften, zou interpersoonlijke betrokkenheid die the self
ten goede komt, het geluk moeten verbeteren. Daarentegen kan zingeving in plaats daarvan
voortkomen uit het leveren van positieve bijdragen aan andere mensen.
Het doel van het onderzoek was om geluk en zingeving van elkaar te onderscheiden middels surveys.
Uit de resultaten blijkt dat beide erg veel gemeen hebben. Veel factoren, zoals je verbonden voelen
met anderen, je productief voelen en niet alleen of verveeld zijn, dragen op dezelfde manier bij.
De bevrediging van de basisbehoefte is meer gelinkt aan geluk. Of de behoeften bevredigd
worden, is allereerst afhankelijk van hoe moeilijk (meer geluk) of makkelijk (minder geluk) mensen
hun eigen leven vinden. Ook een goede gezondheid draagt bij aan geluk, evenals de balans tussen
goede of slechte gevoelens (iemand die zich vaak goed voelt, bleek gelukkiger). Toch zit hier ook
overlap met zingeving. Geld is bijvoorbeeld een cultureel product, maar draagt bij aan geluk doordat
behoeften bevredigd worden middels geld.
De beleving van tijd gaat meer over zingeving: hoe meer mensen nadachten over
gebeurtenissen uit het verleden, heden of de toekomst, hoe zinvoller zij hun leven vinden en hoe
minder gelukkig ze zijn. Daarentegen waren mensen gelukkiger wanneer zij meer nadachten over het
heden.
Sociale connecties zijn zowel belangrijk voor geluk als voor zingeving, omdat beide voordelen hebben
van een sterk sociaal netwerk en beide hinder ondervinden wanneer een persoon geïsoleerd is.
Wanneer proefpersonen urenlang alleen doorbrachten, daalden hun geluk en zingeving, in
tegenstelling tot mensen die tijd doorbrachten met vrienden.
Onze bevindingen geven echter aan dat geluk en zingeving verre van identiek zijn wat betreft
hoe de sociale verbindingen worden geïmplementeerd. Sociale verbondenheid kan voor beiden
belangrijk zijn, maar de richting en focus verschillen. Geluk lijkt verweven met de voordelen die men
van anderen ontvangt. Zingeving wordt in plaats daarvan geassocieerd met de voordelen die anderen
van the self ontvangen. Het helpen van en geven aan anderen zorgt dus voor meer zingeving dan
geluk. Geluk wordt daarentegen geassocieerd met dingen voor jezelf doen.
Het onderzoek stelt dat serieuze betrokkenheid bij dingen buiten jezelf en je eigen behoeften
zingeving bevordert, vaak ten koste van geluk. Deze dragen bij aan de opvatting dat geluk en
zingeving verschillend zijn en dat het nastreven van geluk niet het enige doel is dat mensen in het
leven hebben. Stress en bezorgdheid zorgen voor minder geluk, maar voor meer zingeving.
Uit het onderzoek blijkt dat iemands culturele identiteit meer zegt over zingeving dan over geluk. Het
geven om jezelf om hoe je bent gedefinieerd binnen de samenleving is onderdeel van het hebben
van een betekenisvol leven. Het doen van dingen die ervoor zorgen dat je jezelf beter leert kennen
en jezelf kan uitdrukken, zijn belangrijk voor het betekenisvol maken van het leven.
2
,College 1. Knobloch-Westerwick, Gong, Hagner & Kerbeykian (2012). Tragedy viewers count their
blessings: Feeling low on fiction leads to feeling high on life.
Tragedie is al heel lang een populair genre. Het schaarse empirische onderzoek dat tot doel had te
verklaren waarom mensen van tragedies genieten, heeft consequent aangetoond dat meer verdriet
door blootstelling aan tragedie tot meer plezier leidt. Eerder onderzoek suggereert dat mensen die
sympathie voor andermans ellende voelen, dit als een positieve eigenschap waarderen omdat zij
ervan genieten om namens anderen verdrietig te zijn omdat het een positief licht op hen werpt.
Oliver (2008) suggereerde eudaimonia als de motivatie voor het kijken naar een tragedie en
definieerde het als het zoeken naar 'meer inzicht, zelfreflectie of overpeinzingen van ontroering of
zingeving'.
Het weinige onderzoek dat is gedaan, toont dus aan dat meer verdriet en angst tijdens blootstelling
aan tragedies is gekoppeld aan meer plezier. Dit wordt ook wel de tragedy Paradox genoemd. Oliver
(2008) betoogde dat groter verdriet dat leidt tot meer plezier alleen paradoxaal lijkt als
mediagebruikers zijn gedreven door hedonistische motivaties. Eudaimonia daarentegen betekent
het hebben van een betekenisvol leven met persoonlijke waarden, liever dan het najagen van korte
termijn plezier. Tragedies zouden daardoor plezieriger kunnen zijn voor mensen die zingeving
nastreven dan mensen die hedonistisch plezier zoeken.
Deze studie onderzoekt hoe verdriet van het zien van een tragedie kan leiden tot plezier door te
reflecteren op het eigen leven. Een oorzaak zou ‘downward comparison’ kunnen zijn, waarbij
iemands ernstige gebeurtenissen in het fictieve leven worden vergeleken met het eigen leven. Dit
leidt tot meer plezier (self-focused). De downward comparison theory stelt dat het vergelijken van
jezelf met anderen die in erbarmelijke omstandigheden verkeren, zelfversterkende effecten heeft.
Als wordt gekeken naar sociaal gerichte reacties, is een andere mogelijkheid dat vooral de
dramatische vorm van tragedie medelevende reacties oproept en gevoelens van verbondenheid met
anderen oproept. Tragedie zorgt er dan voor dat compassie en empathie bij de kijker worden
getriggerd. Er wordt een band met de karakters gevoeld. Dit wordt socio-focus genoemd.
Om het eudaimonische perspectief verder uit te werken, moeten echter de implicaties van
blootstelling aan tragedie voor de persoonlijke kijk op iemands persoonlijke leven worden
overwogen. Het verdriet van het zien van tragedies zou niet alleen de reflectie op het eigen leven en
vervolgens het plezier moeten beïnvloeden, maar ook de evaluatie van iemands leven beïnvloeden.
Uit onderzoek blijkt dat door zichzelf te vergelijken met anderen die er slechter aan toe waren, het
subjectieve welzijn toenam.
Tragedie maakt belangrijke en gewaardeerde aspecten van het eigen leven opvallend. Zo zet het
tonen van duurzame, hechte relaties in tragedies aan tot nadenken over eigen relaties. Een positieve
invloed van verdriet door blootstelling aan tragedie op levensgeluk is zeer aannemelijk, aangezien
hechte relaties de kern vormen van persoonlijk welzijn. Het idee is dus dat tragedie droefheid
veroorzaakt, wat op zijn beurt een verandering in levensgeluk teweegbrengt. Dit beïnvloedt
vervolgens het plezier dat wordt beleefd aan een tragedie.
Uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat kijkers inderdaad meer plezier ervaren van een
tragedie doordat zij meer verdriet voelen door de film. De tragedy paradox wordt daarmee
bevestigd. Daarnaast blijkt dat kijkers voldoening kunnen halen uit de blootstelling aan tragedie door
na te denken over hun leven en de betekenis ervan.
3
, Bij het onderzoeken van de twee soorten levensreflectie, zelf- versus sociaalgerichte gedachten,
bleken alleen sociaalgerichte gedachten een significant mediatie-effect te hebben op de toename
van levensgeluk. Daaropvolgende analyses suggereren dat het verdriet van het observeren van het
dramatische lot van onvervulde liefde gedachten bevordert over de eigen hechte relaties die op hun
beurt levensgeluk verhogen. Het levensgeluk bevordert ook het genot van tragedie.
Waarom moeten we verdriet ervaren voordat we dankbaar worden? Een negatieve affectieve
toestand kan het individu aangeven dat zijn of haar huidige situatie problematisch is en
gedetailleerde aandacht vereist. Het kan dus meer uitgebreide gedachten oproepen, wat over het
algemeen voldoende is om met problematische situaties om te gaan of dankbaar te worden voor wat
diegene wel heeft.
College 1. Oliver & Bartsch (2010) - Appreciation as audience response: exploring entertainment
gratifications beyond hedonism.
Entertainment maakt het grootste deel uit van het mediagedrag van de meeste mensen vergeleken
met andere onderwerpen als reclame en nieuws. Veel onderzoek was altijd gericht op waarom
kijkers meer genieten van het ene genre dan van het andere en de verschillende kijksituaties en
gemoedstoestanden die daarbij een rol kunnen spelen. Het doel van dit onderzoek is om het begrip
genot (enjoyment) in de context van cinematografisch amusement uit te breiden. Dit artikel
presenteert drie studies die ontworpen zijn om maatstaven te ontwikkelen die de
multidimensionaliteit van de entertainmentervaringen van kijkers in kaart brengen. Naast het meten
van plezier is ook een aanvullende maat ontwikkeld die duidt op 'waardering'. Naar ontroerende
vormen van vermaak is minder onderzoek gedaan dan naar plezier- en sensatie-ervaringen.
Een aantal kenmerken die gewoonlijk aan amusement worden toegeschreven: Hun inhoud is
verhalend, meestal fictief of semi-fictief, zij vormen een belangrijk deel van de manier waarop
individuen hun vrije tijd doorbrengen, en zij zijn goed voor enkele van de grootste successen aan de
kassa. Deze studie heeft tot doel om onderzoeksinstrumenten aan te reiken voor een meer
systematische studie naar verschillende filmervaringen (waaronder ook ontroerende vormen van
vermaak).
De mood management theory (Zillmann, 1988) stelt dat mensen entertainment gebruiken puur ter
vermaak/hedonisme. Andere studies ondersteunen het idee dat media-inhoud door individuen
wordt gebruikt om niveaus van arousal (stress en verveling) te reguleren, dat ze een voorkeur tonen
voor komedie wanneer ze een negatieve stemming hebben en dat ze een grotere tolerantie hebben
voor slecht nieuws of negatieve inhoud wanneer ze in een positieve stemming verkeren dan wanneer
ze in een negatieve stemming verkeren.
Het concept van sensatie zoeken, is eveneens gebaseerd op een arousel-regulerend
raamwerk (Zuckerman, 1994), zij het met een focus op individuele verschillen in het genot van
nieuwe en intense sensaties en ervaringen die geassocieerd worden met verhoogde arousal. De
kracht van het sensatie-zoekende motief is in verband gebracht met specifieke patronen van
mediagebruik, in het bijzonder de voorkeur voor horrorfilms en andere vormen van mediageweld.
De conceptualisering van "amusement-als-genot" vindt ook weerklank in de dispositietheorie
(Zillmann & Bryant, 1986), die zich toespitst op de reacties van individuen op amusement. Dit model
stelt dat kijkers tijdens het kijken naar amusement morele oordelen vellen over de 'goedheid' of
'slechtheid' van de afgebeelde personages. Met deze oordelen in het achterhoofd, wordt voorspeld
4
