Duitsland (1971-1945)
2.1 Het Duitse keizerrijk (1871-1919)
Het ontstaan van het Duitse keizerrijk
Frankrijk was lange tijd de machtigste mogendheid in de EU. Maar in de 19e eeuw werd hij
ingehaald door Pruisen. Op het Congres van wenen(1814-1815) kreeg Pruisen een groot
deel van West-Duitsland erbij. Maar Frankrijk was economisch verder ontwikkeld. Maar
Pruisen groeide snel door de industrialisatie. De Pruisische kanselier Otto von Bismarck
wakkerde het nationalisme aan door een oorlog met Frankrijk uit te lokken. Frankrijk werd
met hulp van de Duitse staatjes verslagen. In de Spiegelzaal riepen ze op 18 januari 1871
het Duitse keizerrijk uit en kroonden ze de koning van Pruisen tot keizer Wilhelm I.
Duitsland onder Bismarck
Door de Frans-Duitse oorlog(1870-71) kwam er een eind aan het overwicht van Frankrijk in
de EU. Het Duitse rijk was sterker in politiek, economie en op militair vlak. Maar Frankrijk,
Oostenrijk-Hongarije en Rusland waren samen sterker. Bismarck probeerde Oostenrijk-
Hongarije en Rusland te vriend te houden. Hij sloot met hen allianties, die elkaar zouden
helpen in de oorlog.
Duitsland onder Wilhelm II
In 1888 overleed Wilhelm I, zijn opvolger werd zijn kleinzoon Wilhelm II. Hij accepteerde
Bismarck niet, hij wilde zelf de macht hebben. Het machtsevenwicht was te klein, Duitsland
moest worden uitgebreid. In 1890 ontsloeg hij Bismarck. De buitenlandse politiek werd
agressiever en uitdagend. Frankrijk en Rusland werden bondgenoten. Ook G-B werd een
vijand door de weltpolitik. Duitsland wilde een sterke oorlogsvloot. In 1898 werd deze
Vlootwet aangenomen. De Britten breiden ook hun vloot uit, doordat ze zich bedreigd
voelde. Zij wonnen ook de wapenwedloop op zee.
militarisme
De weltpolitik was geen succes, Duitsland ging zich meer op Europa richten. Ze werden
militaristische en de economie bleef groeien. Ze hadden een enorm leger. De zorgen van
Rusland, Frankrijk en G-B namen toe en ze gingen meer samenwerken. Hierdoor voelde DU
en O-H zich bedreigd. Rusland begon met industrialisatie en werd sterker. Oorlog was
onvermijdelijk.
De eerste wereldoorlog
In 1914 leidde de rivaliteit tot de WOI. De hele maatschappij vocht mee. De burgers
moesten de wapenproductie produceren en de mannen waren aan het vechten. Hierdoor
kwamen mensen tekort in de landbouw. Er ontstond een voedseltekort. De britten
blokkeerde de haven en hierdoor kon DU ook geen voedsel over zee invoeren. De zware
last leidde tot onvrede. In 1918 kwam er een revolutie in Duitsland, steeds meer mensen
waren ontevreden. Op 9 november riepen de sociaaldemocraten van het parlement (de
Rijksdag) in Berlijn de republiek uit. De keizer vluchtte naar NL en op 11 november 1918
werd de wapenstilstand gesloten.
, 2.2 De republiek van Weimar (1919-1933)
Wankele democratie
Duitsland werd een parlementaire democratie. De Rijksdag kwam bijeen in weimar en stelde
een grondwet in. Toch was de basis van de democratie wankel, er was weinig vertrouwen.
Groepen tegen de democratie hadden veel invloed. De keizer was weg, maar de oude
conservatieve elite zat er nog. In het leger had een deel de invloed. Ook hoge ambtenaren,
industriëlen, rechters en professoren vonden de democratie niks. Ze wilden terug naar een
staat waar het leger en bureaucratie het voor het zeggen hadden en niet het parlement. Ook
werd het bestreden door communistische en extreemrechtse groepen.
Verdrag van Versailles
In 1919 werd het vertrouwen nog kleiner door het verdrag van versailles. Duitsland kreeg de
schuld van WO1, ook hadden ze hoge herstellings betalingen. Duitsland moest zijn koloniën
afstaan en 10% van zijn grondgebied. Ook mochten ze maar een klein leger.
Conservatieven en rechtsextreminsten vonden dat DL de oorlog niet had verloren, het was
een dolkstoot dat er een wapenstilstand was en door de opstand van de burgers. Het
verdrag was verraad. In 1920 verliesde de democraten de meerderheid. Nu waren er 2
kampen. Omdat er nauwelijks meerderheidscoalities waren, kon er niet krachtig worden
geregeerd.
De bierkellerputsch
In 1923 is er een economische en politieke crisis door het verdrag. Fransen en Belgen
trokken het Roergebied in om kolen, ijzer en machines weg te halen, omdat DU niet snel
genoeg betaalde. De Duitsers gingen staken en werden betaald, de mark werd niks meer
waard. HItler probeerde hier gebruik van te maken om een Putsch (staatsgreep) te plegen
met zijn partij NSDAP. Op 8 november bestormde hij een bierkelder in München. Hitler werd
gearresteerd. Hij probeerde weer opnieuw aan de macht te komen, maar dan legaal.
Duitsland weer in crisis
Andere landen zagen in dat DL uit de crisis moest komen, want dan kon DU het bedrag
betalen. De Amerikaanse Dawes had een plan: herstelling betalingen verlaagd en de
Amerikaanse banken en bedrijven moesten geld lenen aan de Duisters. Hierdoor kon DL
Frankrijke en G-B betalen en konden zij weer Amerika betalen. Het Dawesplan werd in 1924
goedgekeurd. De economie groeide en de regering was redelijk stabiel. De conservatieve
leiders verzetten zich ook niet meer tegen de democratie. In 1929 ging het mis, na de
beurskrach in de VS trokken de Amerikanen de leningen terug, waardoor de Duitse
economie instortte. Er was politieke chaos, partijen waren het niet eens over het beleid dat
DL uit de crisis kon halen. Ook was er weer protesten tegen de democratie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper indyborgers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.