Je benoemt de verschillende soorten en structuur van lipiden in ons lichaam.
Je legt uit hoe de vertering en opname van vetten verloopt aan de hand van
de functie en plaats van de betrokken organen en enzymen.
Doel vetvertering: triglyceriden af te breken in monoglyceriden, vetzuren en glycerol.
Dit is een uitdaging want:
- Vetten zijn hydrofoob.
- Verteringsenzymen zijn hydrofiel
Vetten goed mixen met verteringssappen met behulp van:
Mond
Smelten
Mixen
Lingual Lipase (vetverteringsenzym: heeft nauwelijks invloed bij volwassenen.
Duodenum:
Celwand detecteert vet hormoon CCK aangemaakt stimuleert afgifte gal en aanmaak
verteringsenzymen in alvleesklier.
Het emulgeren van vet vergroot het oppervlak voor de werking van lipase uit de alvleesklier en
darmkliercellen.
Lipase zorgt voor hydrolyse (afbraak) triglyceriden en fosfolipiden. De meeste sterolen kunnen
meteen opgenomen worden.
Jejunum en ileum
Absorptie: vetzuren, glycerol, monoglyceriden worden opgenomen in darmcellen.
Gal wordt later in de dunne darm opnieuw geabsorbeerd en teruggebracht naar de lever waardoor
het hergebruikt kan worden.
Absorptie:
2 routes:
Kleine vetverteringsproducten: losse glycerolmoleculen en korteketenvetzuren. Opname door
diffusie in darmcel (enterocyt) afgegeven aan bloedsomloop.
Grotere vetverteringsproducten: monoglyceriden, sterolen, langeketenvetzuren. Vorming
micellen (hierin zitten grotere vetverteringsproducten) opgenomen in darmcel her verpakt
in een ander transportmolecuul (chylomicronen) afgegeven aan de lymfe afgifte
bloesomloop
Micellen:
Ontstaan tijden vertering in de dunne darm.
Geëmulgeerde vetdruppels
- Binnenkant (vet oplosbaar): verteringsproducten.
- Buitenkant (wateroplosbaar): galmoleculen/fosfolipiden
Micellen smelten samen met het celmembraan, waardoor de vetverteringsproducten die in de
binnenkant zitten in de enterocyten (darmcellen) worden opgenomen.
Enterohepatische circulatie: darm lever circulatie: gal die in lever is gemaakt, is gemaakt van onder
andere cholesterol. Cholesterol gaat ons lichaam heel zuinig mee om. Galzouten (met daarin
, cholesterol) komen in de dunne darm gaan vetten emulgeren reizen verder door de darm in
het laatste gedeelte worden ze opgenomen in het bloed afgegeven aan de lever. Kleine
hoeveelheden gal blijven in vezels en verlaten het lichaam, zo raakt ons lichaam kleine hoeveelheden
cholesterol kwijt.
Deel 2 – functies van vetten en regulatie verzadiging
Je benoemt de verschillende functies van vetten in het lichaam.
Je legt de functie en regulatie van hormonen die betrokken zijn bij honger en
verzadiging uit.
Functie triglyceriden
Energie
Energiereserve: in ons vetweefsel zitten veel triglyceriden opgeslagen.
Isolatie en bescherming: een klein beetje vetweefsel speelt een belangrijke rol bij isolatie en
bescherming.
Vervoerder: van de vet oplosbare vitamines.
Functie fosfolipiden
Celmembraan: celmembraan bestaat uit een dubbele laag fosfolipiden.
Lipide transport
Emulgator: fosfaatgroep en vetzuren zorgt ervoor dat fosfolipiden deels water en vet oplosbaar
zijn.
Functie sterolen
Celmembraan
Precursor: stof die door ons lichaam wordt aangemaakt om er iets anders van te maken. Sterolen
zijn een precursor voor steroïde hormonen (in vet oplosbaar).
Galzuren: bijv. cholesterol is een belangrijk bestandsdeel van galzuren.
Vetweefsel: 15-30% van lichaamsgewicht
Visceraal vet: vet wat in de buikholte tussen de organen zit. Beschermt ook de organen. Hoger
visceraal vet is gelinkt aan hogere gezondheidsrisico’s en heeft een ongunstig effect op het
bloedlipideprofiel.
Subcutaan vet: onderhuids vet. Belangrijke isolatie functie.
Inter- en intramusculair: vet wat zich tussen de spiervezels in de spieren bevindt.
Vetweefsel bestaat uit adipocyten = vetcellen
Aantal en omvang verschilt per persoon: hoe meer vet er opgeslagen wordt hoe groter de
vetcellen worden. Het aantal verandert na de kindertijd niet meer. Alleen bij iemand met
overgewicht kan het toenemen, omdat er anders niet genoeg opslagruimte is. Afvallen is ook lastig
omdat het aantal niet zo snel achteruitgaat.
Een vetcel bestaat voor het grootste gedeelte uit een vetdruppel. De
nucleus wordt hierdoor naar de zijkant gedrukt.
Vetverdeling:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper isaromijn1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.