Natuurkunde samenvatting
hoofdstuk 5
§5.1 In het dagelijks leven ben je voortdurend omgeven door allerlei soorten straling. Soms kun je
straling zien of voelen, maar vaak ook niet. Een meetapparaat voor straling noem je een GM-teller
(geiger-müllerteller).
Eigenschappen van straling
- Straling beweegt in rechte lijnen vanuit de bron
- Hoe groter de afstand tot de bron, hoe minder sterk de straling is
- Ioniserend vermogen (ionen kunnen ontstaan in een bestraalde stof door. Atomen kunnen
in de stof verliezen een of meer elektronen rond de kern en veranderen in positieve ionen.
Negatieve ionen schieten dan weg uit de atomen. Schadelijkheid: cellen kunnen erdoor
beschadigen, muteren of doodgaan)
- Doordringend vermogen (zegt iets over hoe diep straling in een bepaalde stof kan
doordringen)
Hoe groter het ioniserend vermogen, des te kleiner is het doordringend vermogen.
Een radioactieve stof heeft instabiele atomen die straling uitzenden: de atomen zullen niet altijd in
die vorm blijven bestaan.
Er zijn 4 soorten ioniserende straling: röntgenstraling, -straling (vergelijkbaar met uv-straling), -
straling, -straling (deze bestaan uit deeltjes).
Röntgenstraling
- Heeft een ioniserend vermogen
- Is zeer doordringend
- Kan door menselijke weefsels heen gaan
- Elektrische energie > stralingsenergie
Natuurlijke straling is altijd in onze omgeving aanwezig en het is niet afkomstig van door mensen
geproduceerde bronnen. Deze straling is o.a. afkomstig uit de ruimte (kosmische straling) en uit
gesteentes en klei (aardse straling). Kunstmatige straling komt uit bronnen die door mensen zijn
gemaakt. Hierbij kun je denken aan röntgenapparaten, kerncentrales en bestralingsapparatuur.
Achtergrondstraling is een permanente hoeveelheid straling, veroorzaakt door alle stralingsbronnen
in de omgeving samen.
Het verschil tussen bestraling en besmetting: bij allebei ontvangt de persoon/het voorwerp de
radioactieve straling, maar bij besmetting is de persoon/het voorwerp daarbij een stralingsbron
geworden. Je kunt inwendige en uitwendige bestraling hebben.
§5.2 Sterke kernkracht houdt de nucleonen bij elkaar en werkt vooral als de nucleonen dicht bij
elkaar zitten. De kracht is veel groter dan de afstotende elektrische kracht van de positieve protonen
op elkaar.
Isotopen zijn vormen van hetzelfde element met een verschillend aantal neutronen in de kern.
Sommige isotopen zijn stabiel en vervallen dus niet. Andere zijn instabiel en vervallen na verloop van
tijd, waarbij ze straling uitzenden.
Radioactief verval: wanneer bij het uitzenden van straling door een instabiele kern de
oorspronkelijke kern (moederkern) in een andere (dochterkern) verandert.
1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper JulietMH. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,69. Je zit daarna nergens aan vast.