Samenvatting
Samenvatting Informatiewetenschap module 1, 2 en 3 (periode 3)
Informatiewetenschap module 1, 2 en 3 (periode 3) - Complete module teksten met afbeeldingen + aangevuld met stof uit de colleges.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 109 pagina's
Voorbeeld 4 van de 109 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Informatiewetenschap stof a.d.h.v. modulesOnderwerp 1: inleiding
Leermodule O1: inleiding
Lezen deel 1
Hoe vinden we benodigde informatie op het Internet?
- Wat is daar allemaal en hoe vinden we iets in?
- Hoe kunnen computersystemen ons helpen?
Hoe zeker zijn we dat we de juiste informatie vinden?
- Is wat we vonden relevant, duidelijk en waar?
- Hebben we alles gevonden dat relevant is?
Dit alles wordt bepaald door drie belangrijke factoren:
1. De kwaliteit door de aanwezige data.
2. De vaardigheden van computersystemen.
3. De vaardigheden en intenties van de mensen die hier verantwoordelijk voor zijn.
In onze dagelijkse gesprekken maken we gebruik van verschillende woorden voor dingen die we
weten of willen weten, zoals "gegevens" ("data"), "informatie" ("information") en "kennis"
("knowledge") → onderscheiden van elkaar en opvatten als termen met een beperkte betekenis.
1
,DIKW-Pyramide
- Data (gegevens) is de basis van alles.
o Getallen, bijv. temperatuurmetingen.
o Symbolen, bijv. pijlen.
o Tekst, bijv. een dagboek.
o Afbeeldingen, bijv. Google Streetview.
o Geluidsopnamen, bijv. een interview.
o Video, bijv. je laatste vakantiefilmpje.
- Information: bovenop data bouwen we informatie.
- Knowledge: daar bovenop bouwen we weer knowlegde.
- Wisdom: en daar bovenop wijsheid.
→ De piramide geeft de indruk dat hoe hoger we komen, hoe kleiner het volume is, wat we makkelijk
kunnen geloven. Hoe we precies elk niveau op het volgende lagere niveau moeten baseren, wordt
niet getoond. Ook is de indruk van duidelijke scheidslijnen tussen de niveau's behoorlijk
misleidend. Al met al kan de piramide het best worden gezien als een mooie metafoor om mee te
beginnen, maar gebrekkig zoals alle metaforen zodra een bepaald detailniveau wordt bereikt.
Figuur 2 is een andere visualisatie en zoomt zowel in op bestaande componenten als nieuwe
onderscheidt.
- Data staat wederom als basis (linkerkant) maar wel duidelijk gescheiden van de latere
concepten. Enorme visvijver aan Data, die ergens buiten ons is, en hieruit vissen we wat
we denken dat nuttig is.
- Wisdom: deze staat rechts aangegeven en ook gescheiden → het gaat minder over dingen
weten, maar meer over het toepassen van onze kennis op een juiste manier (ook al is dit in
principe zelf ook een soort van kennis).
- Knowledge: opgesplitst in
o Knowledge: kennis over dingen en hoe dingen te doen.
o Understanding: kennis over de redenen van dingen dus begrip.
2
,→ Nog twee componenten die worden toegevoegd die bijdragen aan kennis → de reden voor meer
bijdragers is dat Informatie alleen vaak onvoldoende is om er Kennis aan te ontlenen, maar dat we
ook een beroep kunnen doen op andere bronnen:
- Experience: helpt ons de Kennis die we nodig hebben te verzamelen door wat we denken
te weten te relateren aan de wereld om ons heen (‘’grounden’’).
- Teaching: terwijl ervaring persoonlijk is, is onderwijzen sociaal. Mensen helpen elkaar bij
het vergaren van Kennis door een deel van hun Kennis over te dragen, waarvan ze denken
dat anderen dat willen of zouden moeten hebben.
→ Belangrijke toevoeging zijn die pijlen → niet slechts eenrichtingsverkeer → ‘’Hogere" niveaus
dragen bij aan "lagere" niveaus, hetzij direct, hetzij via onderwijs of zelfs gegevensopslag.
1. Gegevens/data
Gegevens zijn de fundamentele bouwstenen van wat je kunt weten. Dit kunnen dingen zijn die je
waarneemt, rechtstreeks of via een meetinstrument, of ze kunnen opgeslagen representaties van
dergelijke dingen zijn. Gegevens kunnen vele vormen aannemen. Metingen zijn meestal
numeriek. Symbolen kunnen pijlen of tekens in een alfabet zijn, die een tekst of formule
vormen. Representaties van wat je kunt zien en horen zijn afbeeldingen (bijv. Google Streetview) en
geluidsopnamen (bijv. een interview), en deze kunnen zelfs worden gecombineerd tot een video
(bijv. een film van je laatste vakantie).
Gegevens zijn op zichzelf genomen zinloos. Een getal, of zelfs een reeks getallen, kan niet worden
geïnterpreteerd zonder hun context te kennen, wat een locatie- en tijdreeks kan zijn waar een
temperatuur werd gemeten. Gegevens die ergens worden gevonden, hoeven niet eens een
betekenis te hebben, bijvoorbeeld sommige datasets bevatten willekeurige getallen om bepaalde
software te testen. Over het algemeen kunnen we echter aannemen dat opgeslagen gegevens zijn
opgeslagen omdat iemand dacht dat ze nuttig konden zijn (wat in principe zelfs het geval is voor de
willekeurige getallen).
2. Informatie
Informatie zijn geselecteerde en mogelijk verwerkte Gegevens die samen iets vertegenwoordigen
dat je wilt weten. Dat we moeten selecteren is duidelijk. De verwerking kan nodig zijn om de
gegevens in een vorm te krijgen waarin we ze kunnen gebruiken zoals we willen. Als we bijvoorbeeld
willen weten of de aarde opwarmt, moeten we steekproeven van temperatuurmetingen op
verschillende tijdstippen op specifieke belangrijke locaties onderzoeken.
Meer formeel is informatie: gegevens die de onzekerheid verminderen, bijvoorbeeld over benodigde
feiten of over een te ondernemen actie. Dit betekent dat de meeste bestaande gegevens GEEN
informatie voor ons zijn, hoewel ze het misschien wel voor iemand anders zijn. Wie heeft je
vakantievideo's eigenlijk bekeken?
Grens gegevens en informatie
Je kunt al zien dat het misschien moeilijk is om een scherpe grens tussen Gegevens en Informatie te
plaatsen. Een onderwijstekst is enerzijds een reeks symbolen en met de bovenstaande beschrijvingen
dus Gegevens, maar anderzijds ook een georganiseerde verzameling gegevens die als Informatie kan
worden gezien. Nogmaals, er is een context nodig om te beslissen hoe we iets willen benoemen, als
we daartoe gedwongen zouden worden. Het is meer een bepaling van het gezichtspunt van de
gebruiker dan een inherente eigenschap van wat we proberen te classificeren. En dit is onmogelijk
zonder deze gebruiker, of potentiële gebruiker, bij onze analyse te betrekken.
3
, 3. Kennis
De gebruiker staat ook volledig centraal bij het derde concept in de lijst: kennis is wat je weet. Kennis
bestaat echter niet als afzonderlijke delen, zoals Gegevens en Informatie, maar het is geïntegreerd in
een groter geheel, bijvoorbeeld je wereldmodel, waarin de componenten die ooit hebben
bijgedragen misschien niet eens meer afzonderlijk toegankelijk zijn. Een voorbeeld: je weet
waarschijnlijk uit je hoofd hoe je van huis naar werk komt, maar het is onwaarschijnlijk dat je alle
stukjes informatie kunt beschrijven die je hebt verzameld om deze kennis te krijgen. En je weet hoe
je je moedertaal moet spreken zonder je te herinneren wanneer je specifieke woorden hebt
geleerd. Natuurlijk zijn dit voorbeelden waarbij je je kennis gedurende een lange periode hebt
opgebouwd, met taal je hele leven, door te horen/lezen, onderwezen te worden, en te
spreken/schrijven en de resultaten van je gebruik te zien. Hierin speelde je ervaring met het gebruik
van dit aspect van je kennis een centrale rol bij de vorming van die kennis. Als je net iets hebt
geleerd, bijvoorbeeld een vreemde taal, en het nog niet echt hebt gebruikt, kun je mogelijk nog
steeds alle bijdragende informatie identificeren. Het gebrek aan integratie betekent echter ook dat je
kennisniveau lager is, dat je het veel minder goed kunt toepassen dan je volledig geïntegreerde
kennis van je eigen taal.
Kennis zoals hier beschreven is fundamenteel persoonlijk, omdat het door je levenservaring in je
hersenen is gevormd. Een deel van je kennis kan worden gedeeld met anderen, bijvoorbeeld wij
proberen je te onderwijzen, om onze kennis over informatie en informatieverwerking te delen. Het is
echter niet mogelijk om kennis volledig te delen. Er bestaat niet zoiets als een fysieke
kennistransplantatie. Het enige dat we kunnen doen, is proberen het deel van onze kennis dat we
willen delen in stukjes informatie op te splitsen en aan de leerling aan te bieden. Dit proces,
Communicatie, zal hieronder worden besproken.
Voordat we verder gaan, willen we echter nog een punt aanstippen over kennis. Kan iets anders dan
een mens kennis hebben? In principe betreden we met deze vraag het domein van de Filosofie. Wat
is er precies nodig om van kennis te spreken? Het enige dat we weten is dat er een geest moet zijn
om deze kennis te bevatten. We kunnen echter nooit kennis zien. Het enige dat we kunnen zien is
gedrag dat ons ervan overtuigt dat de entiteit die het gedrag vertoont enige kennis moet hebben om
dit specifieke gedrag te kiezen. Met de beschrijving van kennis die we hebben gegeven, hebben we
nooit geïmpliceerd dat de geest die de kennis bevat, zich ervan bewust moet zijn en deze bewust
moet toepassen. In feite is ons taalgebruik grotendeels onbewust. Van zelfbewustzijn van de geest
was er evenmin sprake. We impliceerden wel dat kennis was opgebouwd uit een soort integratie van
ervaringen. Dus ... We beweren zeker dat mensen kennis hebben. Dieren vertonen gedrag dat kennis
impliceert, maar het is onduidelijk hoe dergelijke kennis is opgedaan; we zullen hier in deze cursus
niet verder op ingaan. Bedrijven kunnen ook worden beschouwd als entiteiten die kennis tonen,
maar deze kennis is eerder de opeenstapeling van de kennis van de werknemers van die bedrijven,
waarschijnlijk ondersteund door systemen voor informatieopslag. Het beheer van deze gezamenlijke
kennis is een van de belangrijkste taken van een bedrijf, waaronder het voorkomen van het verlies
ervan, en vaak ook het voorkomen dat de kennis in de handen van de concurrentie valt. Een nogal
relevant type entiteit voor deze cursus is het computersysteem. Of we zouden willen beweren dat
deze "kennis hebben" wordt besproken in de Leermodule Verwerking.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper joiadebresser. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,98. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 83662 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen