Economie van de managementwetenschappen
https://pressbooks.bccampus.ca/uvicecon103/
https://www.core-econ.org/the-economy/
College 1
Macro-economie Houdt zich bezig met hoe de economie zich gedraagt (denk aan inflatie,
prijsniveaus, groeitempo, nationaal inkomen, werkloosheid ed.)
Micro-economie Houdt zich bezig met individuele beslissingen.
Schaarste De menselijke behoefte aan goederen, diensten en middelen is groter dan wat er
beschikbaar is.
3 voordelen van specialisatie:
1. Wanneer iemand zich specialiseert in een bepaald gebied, zullen ze beter worden in dit
specifieke onderdeel.
2. Werknemers die zich specialiseren zullen sneller te werk kunnen gaan dan mensen die zich
niet specialiseren.
3. Specialisatie stelt bedrijven in staat te profiteren van schaalvoordelen, wat betekent dat
voor
Expliciete kosten Impliciete kosten Verzonken
Betekenis Kosten die een uitstroom van De kosten waarbij geen Kosten die, ongeacht wat,
contanten met zich geld wordt uitgegeven. niet kunnen worden
meebrengen vanwege het teruggevorderd. Daarom
gebruik van mag het geen invloed
productiefactoren. hebben op toekomstige
besluitvorming.
Ze beïnvloeden onze
emoties, voelt als verlies.
(zie voorbeeld)
Wat moet je ervoor betalen? Wat moet je ervoor Ook wel sunk costs
opgeven?
Voorbeeld Salarissen, huur, advertenties, Rente op het kapitaal van Een concertkaartje,
lonen, etc. de eigenaar, salaris aan de tegoedbonnen etc.
eigenaar, tijd,
opofferingskosten etc.
Voorbeeld verzonken kosten:
Je hebt een kaartje gekocht voor een theatervoorstelling, je kan je geld niet meer terugkrijgen. Echter
heb je er die dag zelf geen zin in. Je emotie zegt dat je moet gaan omdat het anders ‘zonde’ is. Op het
moment dat je wel naar de voorstelling gaat heb je en kosten gemaakt voor het kaartje en je doet iets
waar je geen zin in hebt, dubbel negatief. Dus niet gaan.
Sunk costs fallacy -> Onterecht rekening houden met verzonken kosten bij besluitvorming.
Economische interactie zijn bijna alle interacties die tussen mensen en bedrijven afspelen:
- Contracten Hier speelt geld zichtbaar een rol.
- Vrijwillig oppassen op kind Dit bespaard geld, geld is hier niet zichtbaar.
Individuele eigendomsrechten zorgde voor een sterke economische groei.
De economie is de optelsom van alle individuele keuzes van personen en bedrijven.
Overheden gebruiken wetten en prikkels om deze keuzes mogelijk te maken en te beïnvloeden
(subsidies ed.).
,Rationeel – Alles keuzes op een rijtje zetten om deze allemaal te verwerken.
Optimaliserend – De keuze maken die het meeste oplevert.
Echter werken mensen niet altijd volkomen rationeel:
- Bounded rationalist Te veel info om alles op een rijtje te zetten. Alleen bevestigende
informatie wordt gelezen.
- Cognitieve biases Veel denkfouten in onze hersenen waardoor we niet slimme keuzes
maken.
De behoeften zijn oneindig, echter zijn de middelen beperkt (voornamelijk tijd en geld). Hierdoor
ontstaat er competitie.
Het is goed als de hoogste bieder een bepaald product krijgt. Dit persoon zal er blijer mee zijn dus is
er meer welvaart. Dit geldt zolang er geen sprake is van ongelijkheid.
Opofferingskosten (opportunity costs) Kosten die jij koppelt aan je tweede keuze
‘There is no such thing as a free lunch’ Je had deze tijd bijvoorbeeld ook kunnen gaan werken.
= De nettowaarde van je tweede keuze
Voorbeeld opofferingskosten:
- Ga je in de supermarkt langs de informatie balie om geld terug te krijgen? Die tijd kost
geld.
- ‘Voor die prijs kon ik het zelf ook maken’
o De ingrediënten van een brood zijn aanzienlijk goedkoper dan een brood in de
supermarkt. Echter ben je wel veel tijd kwijt aan het maken van een brood, deze
tijd had je ook kunnen werken.
Marginale opbrengst (MO) Wat levert een extra product op?
Marginale kosten (MK) Wat zijn de kosten van een extra product?
Meest efficiëntste punt MO=MK of het punt wat hier het dichts bij licht zolang MO>MK.
Economic rent Verschil tussen de waarde die jij ergens voor over hebt en de waarde wat het
daadwerkelijk kost.
Voorbeeld economic rent:
Je hebt een kaartje gekocht voor Adele voor $50 (niet door te verkopen). Je zou $60 voor Adele
overhebben. Rihanna geeft op dezelfde avond een concert. Een kaartje voor Rihanna kost $60. Je
bent bereid maximaal $80 te betalen voor het concert van Rihanna.
Economic rent:
Rihanna $10 (80-60=20-10=10)
Opportunity Costs De nettowaarde van je tweede keuze
Nettowaarde = de waarde van de tweede keuze – de kosten van de tweede keuze
Opofferingskosten = De kosten die je maakt omdat je iets anders gaat doen
Voorbeeld opportunity costs/opofferingskosten:
Je hebt een gratis kaartje gewonnen voor een concert van Adele. Rihanna heeft ook een concert.
Een kaartje voor Rihanna kost $60, en je hebt er $80 voor over.
Opofferingskosten $20
Economische kosten expliciete en impliciete kosten samen
Economic rent Verschil tussen de waarde en de economische kosten
Marginale analyse Kijken hoeveel een extra product oplevert en kost. Opzoek naar de optimale
keuze
, College 2
Markteconomie – Een economie waarbij vraag en aanbod de markt bepalen.
Onzichtbare hand – Als iedereen zijn eigen belang nastreeft dan zal de gemiddelde welvaart ook
toenemen.
Prikkels om goed gedrag te stimuleren en slecht gedrag te demotiveren:
Dit wordt gedaan bij producten waar slechte externe effecten vrijkomen voor de samenleving
waar een individu zelf geen last van heeft. (Sigaretten zijn slecht voor je, hierdoor zal de
samenleving meer belasting moeten betalen voor de gezondheid zorg: dus accijns)
- Accijns
- Subsidies
- Prijzen
- Nudging Onbewust mensen beïnvloeden zonder dat geld aanwezig is (Holle bolle Gijs)
- Bonussen Zonder bonussen daalt de productiviteit van mensen.
Unintended consequences Er worden prikkels ingezet, echter wordt het tegenovergestelde doel
bereikt.
Voorbeeld unintended consequences:
Bij een kinderopvang werden de kinderen vaak te laat opgehaald, de opvang stelde hiervoor een
boete in. De ouders die eerst schuld ervaarde kregen nu het gevoel dat ze deze schuld konden
afkopen door middel van een boete waardoor zei nu ook hun kinderen later gaan ophalen.
(Opofferingskosten zijn hoger) Hierdoor werden er meer kinderen later opgehaald.
De grootte van de economie wordt gemeten via het Bruto Binnenlands Product (BBP)
= De optelsom van alle inkomens/alle productie in een bepaalde periode
= Optelsom van alle toegevoegde waardes
Potentiele BBP De best mogelijke situatie die zich zou doen als iedereen zou werken.
De economische groei wordt gemeten door het BBP per hoofd/capita. Nadelen:
- Geluk wordt niet mee genomen
- Het gaat maar over een jaar
- Koopkracht in landen verscheelt
- Informele sector telt niet mee
Productiviteit De waarde per input.
De productiviteit zal toenemen op het moment dat er privaat eigendom is. Materiele en immateriële
kapitaalgoederen moeten worden beschermd om hiervoor te zorgen.
Op het moment dat mensen zomaar films illegaal downloaden, dan zal een filmproducent
niet veel tijd, geld en energie in een nieuwe film steken.
Autarkie Situatie zonder handel.
Mercantilisme Als je exporteert word je rijk, als je importeert word je arm.
Production possibilities frontier Hoeveel kan een actor produceren? Dit is een model met twee
actoren en twee producten.
1. Constante ‘opportunity costs’
2. Toenemende ‘opportunity costs’ hier is sprake van specialisatie, hierdoor worden de
opofferingskosten voor het andere product hoger.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maxmasselink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.