Tentamenstof Kennislijn tentamen Nieuwe Perspectieven voor jeugd. Artikel Devish "Wie niet ziek is, is gezien" , Artikel Dehue "Ik ben druk want ik ben een druktemaker", Boek "normaliteit en andere afwijkingen. Plus samenvatting belangrijke informatie uit de Powerpoints (lessen Bert Wienen)
Inhoud
Samenvatting kennislijn .......................................................................................................................... 1
Ik maak drukte want ik ben een druktemaker Dehue ........................................................................ 1
Wie niet ziek is, is gezien. Devish. ....................................................................................................... 4
Boekje normaliteit en andere afwijkingen .......................................................................................... 6
Powerpoint les 1 .................................................................................................................................. 8
Powerpoint les 2 .................................................................................................................................. 9
Powerpoint les 3 .................................................................................................................................. 9
Powerpoint les 4 ................................................................................................................................ 10
Powerpoint les 5 ................................................................................................................................ 10
Samenvatting kennislijn
Ik maak drukte want ik ben een druktemaker Dehue
Doordat de definitie van een psychische stoornis steeds verder wordt opgerekt lijden steeds meer
mensen aan deze ‘stoornis’, terwijl ze eigenlijk nergens last van hebben. Zo ontstaat een
maatschappij waarin mensen zichzelf als hun eigen voornaamste project gaan zien.
Dat is de gewoonte om over psychische stoornissen te praten alsof ze los bestaan van de
gedragingen waarin ze 'tot uitdrukking komen’. De algemene neiging dit te doen is de spil van het
complexe maatschappelijke proces waardoor steeds meer mensen een psychiatrische diagnose
krijgen.
Wanneer heeft iemand ADHD? Welke definitie geven wij aan het woord ADHD?
Het is onwaarschijnlijk dat Vaknin zich in de scanner hield aan de opdracht om afwisselend positieve
of negatieve emoties op te roepen. De kans is ook groot dat hij zijn antwoorden op de PCL in de door
hem gewenste richting boog. Maar dat is niet de voornaamste reden om Vaknins diagnose met een
korrel zout te nemen. Laten we uitgaan van een proefpersoon die zich wel aan de regels houdt. Zou
met deze tests dan hard bewijs te leveren zijn van psychopathie? Weinig emoties bij het ophalen van
herinneringen is een vergaande abstractie van wat doorgaat voor psychopathie. Er zijn nu eenmaal
mensen die gevoelens niet sterk herbeleven, zeker niet als dat moet in een testsituatie. Zij zullen niet
allemaal koudbloedige monsters zijn. (Wanneer ben je een psychopaat... je kunt de testen vervalsen
door aan andere dingen te denken bij de test, of vragenlijsten in de goede richting te beantwoorden)
De Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM) bepaalt in dit vakgebied welke
diagnosen kunnen worden gesteld. Het handboek definieert ruim 350 psychische stoornissen. Bij
deze stoornissen ontstaan echter gemakkelijk vergelijkbare mechanismen: ADHD en autisme
bijvoorbeeld worden in het dagelijkse taalgebruik al gauw op zichzelf staande ziekten die zich uiten
in bepaald gedrag, wat niet de bedoeling is van de samenstellers van de DSM.
1
, Teams van deskundigen stelden de DSM samen en werken nu aan een volgende versie. Zij bepalen in
overleg welke emoties en gedragingen afwijkend moeten heten en wat de benamingen ervoor
moeten zijn. Dat dient om orde te scheppen in de wanordelijke werkelijkheid van disruptieve
emoties en gedragingen. Het belangrijkste doel is om spraakverwarring in de geestelijke
gezondheidszorg tegen te gaan. In heden en verleden waarschuwden de samenstellers van de DSM
dan ook tegen het 'reïficeren’ (van iets een ding maken) van de psychiatrische ziektecategorieën.
Reïficeren is een filosofische term die 'tot ding maken’ betekent. De term verwijst naar de neiging
definities als dingen te zien die gevoelens en gedragingen produceren.
BIJV ADHD: Het gaat om een afkorting (beschrijving) van een beschrijvende term en niet om een
oorzaak van het beschreven gedrag. Iemand kan niet druk zijn DOOR zijn ADHD.
De samenstellers van vorige DSM-versies waarschuwden tegen deze manier van denken en dat doen
ook de initiatiefnemers van de komende vijfde versie. Ze doen dat vooral omdat er geen
neurobiologische correlaten voor de ziektenamen zijn vastgesteld. Zelfs over stoornissen waarvan
overduidelijk is dat ze biologisch verankerd moeten zijn (denk aan klassiek autisme of alzheimer) is
onbekend om welke neurobiologische afwijkingen het precies gaat.
In kringen van de DSM gaat men er vaak van uit dat reïficeren wel gerechtvaardigd zal zijn zodra er
een biologisch correlaat is vastgesteld. Maar wetenschapsfilosofen stellen dat reïficeren dan net zo
min verdedigbaar is. Eventuele toekomstige zekerheid over een biomarker (biologische indicator) zou
immers nog niet betekenen dat er een oorzaak is gevonden. De biomarker is zelf ook veroorzaakt en
kan het gevolg zijn van prenatale en postnatale omstandigheden of een samenstel daarvan.
Bovendien is een kenmerk met duidelijke biologische correlaten niet noodzakelijk een stoornis.
Of en wanneer dat stoornissen zijn zal altijd afhangen van menselijke besluitvorming. Het woord
'stoornis’ drukt uit dat we een kenmerk niet hoeven te aanvaarden, omdat het de betrokkene
en/of zijn omgeving te veel schaadt. Daarover kan niet de biologie maar moet de samenleving
uitsluitsel geven.
Het woord 'stoornis’ drukt uit dat we vinden dat de gezondheidszorg er iets aan moet doen. Sinds
de jaren negentig zijn we dat van steeds meer kenmerken gaan vinden. Reïficeren is een cruciaal
onderdeel van dit medicaliseringsproces. (Andere gedragingen die we onaanvaardbaar vinden
worden opgelost door politie, onderwijs, maatschappelijk werk)
Terwijl diagnosen mensen rubriceren en daarmee identiek maken aan anderen ziet holistisch denken
geen ziekten maar individuen die ontregeld zijn. Elke zieke persoon is volgens dit model een uniek
samenstel van biologische en omgevingsfactoren die zowel veranderlijk zijn als in constante
interactie. Dat geldt ook voor bacteriële besmettingen: het kan niet die ene bacterie zijn die ons ziek
maakt, maar het is die bacterie gecombineerd met dit mens levend in deze situatie.
Emotionele en gedragsproblemen komen vanuit holistisch perspectief al helemaal voort uit een
patroon van onderling verbonden factoren dat voor iedereen weer anders is.
… laat zien dat de nadruk op diagnostiek de tussenstap naar reïficeren is. Het bespreekt vooral dat
psychiatrische classificaties de laatste jaren inderdaad actoren zijn geworden. Niet alleen kunnen ze
'zich uiten’ of 'toeslaan’ in metaforische zin, ze veranderden daadwerkelijk de relatie tussen de
behandelaar en de patiënt, evenals hun beider zelfbeeld. De DSM-classificaties duiken ook op in
allerlei andere maatschappelijke praktijken, van het verzekeringswezen tot de rechtspraak en het
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kimreimert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
