Supersamenvatting Transnationaal Vermogensrecht
Week 1 – Het perspectief van samenloop
Gelaagde structuur BW
Rechtszekerheid rechtsregels: voldoende kenbaar, vindbaar &
begrijpelijk.
Burgerlijk Wetboek beperkte mate aan dit voorschrift, want bepalingen
ovk zijn verspreid.
- Boek 3: verrichten & geldigheid rechtsh. algemeen en verjaring
bepaalde vorderingen
- Boek 6: verbintenissen in algemeen (tekortkomingen,
schadevergoeding) & verschillende categorieën verbintenissen
(totstandkoming & geldigheid sv)
- Boek 7: verbintenissen uit bijzondere overeenkomst (koop- en
arbeidsovk)
- Boek 8: voor elk soort vervoer een geheel eigen regeling
Samenloop van rechtsregels
Gelaagde structuur BW gevolg: één feitencomplex een hele serie regels,
algemene & bijzondere, van toepassing kunnen zijn.
- Niet altijd probleem, soms rechtgevolgen van verschillende
bepalingen identiek.
- Bij strijdigheid: moet bepaald of ene regel prevaleert aan andere
regel.
Samenloop van rechtsregels = één feitencomplex twee of meer regels
in aanmerking komen.
- Gelijktijdige toepassing, keuze in toepassing of behoort één van de
rechtsregels niet toegepast te worden gelet op de strekking van de
regels.
- Perspectief rechtsregels = kwestie interpreteren; benadering uitleg-
en geldingsregels.
- Perspectief betrokken partijen = kwestie van kiezen: mogen, moeten
of niet kiezen.
Probleem: gelijktijdige toepassing leidt tot resultaten die uit logisch
oogpunt of gelet op strekking van betrokken rechtsregels
onbevredigend gaat zijn.
Castermans: kiezen perspectief van betrokken partijen, want burgerlijk
recht voor de burger. Methode die partijen helpt bij inrichten van eis of
verweer, inzicht biedt in regels die wetgever of rechter impliciet of
expliciet hanteert & consistentie kunnen worden getoetst.
Samenloop:
• Nationaal niveau: burgerlijk wetboek, regels onderling en regels in
ander recht.
• Internationaal niveau
• Europees niveau
1
,Concurrence in European Private Law Internationaal georiënteerd,
Engels:
1. Nederlandse economie is internationaal georiënteerd; recht volgt de
feiten.
2. Burger is in toenemende mate internationaal georiënteerd.
3. Verplichtingen van wetenschap; feiten en ontwikkelingen die
onderzoeken houden niet op bij het Nederlandse taalgebied.
- Voorspellen hoe regels luiden en toepassen feiten en
ontwikkelingen over de grens
Samenloopregels Nederlands vermogensrecht: keuzevrijheid, keuzeplicht,
exclusiviteit
Boukema: analyse verschillende categorieën van samenloop.
- Aanknopingspunten voor een oplossing van samenloop.
- Bijzondere regel heeft exclusieve werking, tenzij het tegendeel blijkt.
HR Siwoko Altena 2015: Gemengde overeenkomst
Ovk die zowel voldoet aan ovk van bewaarneming (bescherming
bewaargever) als ovk van bruikleen (bruiklener grenzen eigen belang
gebruiken).
- In beginsel: beide bepalingen naast elkaar van toepassing op grond
van art. 6:215 BW.
HR Twentsche bank t. Atala 1932 & HR Bernard Essent 2007 (r.o. 4.2):
• Uitgangspunt: bij samenloop van meer op zichzelf toepasselijke
rechtsgronden voor een door eiser gesteld vorderingsrecht
cumulatief van toepassing
• Maar: indien die rechtsgronden tot verschillende rechtsgevolgen leiden,
tegelijkertijd kunnen intreden eiser naar eigen inzicht keuze maken.
Dit uitgangspunt is pas van toepassing bij uitzondering indien wet
voorschrijft of onvermijdelijk meebrengt.
Castermans: deze algemene regels wordt zo consequent teruggegrepen
dus meer dan algemene gezichtspunten voor interpretatie van regels in
hun verhouding tot samenloop van regels. Het perspectief van procespartij
verdient aandacht, waardoor er gesproken kan worden van
samenloopregels als rechtsregels met belanghebbende als adressant.
1. Keuzevrijheid staat voorop
Indien feitencomplex onder betekenisomvang van verschillende
rechtsregels valt belanghebbende (eiser/verweerder) kan kiezen op
welke rechtsregel hij beroept.
2. Keuzeplicht
Indien rechtsgevolgen niet gelijktijdig kunnen intreden
belanghebbende moet kiezen tussen de verschillende rechtsregels.
3. Exclusieve rechtsregel
Belanghebbende aangewezen is op bepaalde regel indien wet
voorschrijft of onvermijdelijk meebrengt.
2
, Boukema: hanteerde dezelfde regels, vanuit perspectief niet van
procespartijen maar vanuit rechtsregels zelf cumuleren of toegepast op
basis van alternativiteit of exclusiviteit.
- Rechtsregel dient op alle gevallen onder betekenisomvang van
herformulering toegepast, ook indien andere rechtsregel voor
toepassing in aanmerking (cumulatie), tenzij wet voorschrijft of
onvermijdelijk meebrengt dat zulks niet geval is.
- Indien rechtsgevolgen gelijk intreden, dan heeft rechter keuze
(alternativiteit).
Castermans: terminologie is niet veelzeggend en verwarrend. Juist is dat
bh in beide situaties vrij is om te kiezen tussen verschillende rechtsregels,
maar moet kiezen indien rechtsregels niet tegelijkertijd kunnen intreden.
- Keuzevrijheid, keuzeplicht en exclusiviteit sluiten beter aan bij
perspectief van procespartijen, waarin vraag centraal staat of en in
welke mate eiser of gedaagde vrij is te kiezen welke rechtsregel hij
aan vordering of verweer ten grondslag legt.
Lex specialis derogat legi generalis
Bijzondere regel zet algemene regel opzij exclusiviteit ten opzichte van
ander.
Indien rechtsgevolgen van bijzondere norm beperkter dan algemene norm
en beperkingen zin verliezen als ook beroep op algemene norm kan
worden gedaan lex generalis niet van toepassing op rechtsfeiten op
toepassingsgebied van lex specialis.
- Kamphuizen & Van Oven: belangrijkste bij oplossing samenloop van
rechtsregels.
- HR 30 januari 2004: bijzondere karakter van regel niet per se
exclusief te werken. Het toepassingsgebied moet geheel op
toepassingsgebied van de lex specialis van toepassing zijn. Bij
iedere rechtsregel moet worden nagegaan of exclusieve werking is
beoogd of uit aard van bepaling voortvloeit.
Als conclusie luidt dat bijzondere regel algemene verdringt dan gaat
bijzondere voor.
Iedere rechtsregel moet worden nagegaan of exclusieve werking is
beoogd of uit de aard van de bepaling voortvloeit.
Rechtsgevolgen van bijzondere regel niet afwijken van algemene regel
geen aanleiding aan te nemen dat algemene regel moet wijken voor de
bijzondere.
Samenloop consumentenkoop (art. 7:17 BW) & Oneerlijke handelspraktijk
Rechtsverhouding tussen handelaar en consument eerste toegespitst op
koopovk en specifieker dan handelspraktijken die ook in andere
rechtsverhoudingen.
- Art. 7:17 BW: conformiteit met afwegingsruimte adhv
omstandigheden van geval.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper frederiquehubbelmeijer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,44. Je zit daarna nergens aan vast.