Profileringsvak Familievermogensrecht
Week 1 – Huwelijksvermogensrecht titel 1.6 en 1.7 BW
Titel 1.7: Wettelijke gemeenschap van goederen
• Voor 1 jan 2018: gehele gemeenschap van goederen
• Sinds 1 jan 2018: beperkte gemeenschap van goederen
Verschil: Voor 1 jan 2018 moet uitsluitingsclausule maken om iets buiten de
gemeenschap te laten vallen, maar na 1 jan 2018 is dat niet nodig en vallen
privéschulden en -goederen automatisch buiten de gemeenschap.
Titel 1.6 BW : Rechten en verplichtingen van echtgenoten
Geldt voor alle huwelijken, maar niet voor samenwoners zonder huwelijk.
Regelend recht = afwijken bij huwelijkse voorwaarden.
Art. 1:81 BW = Basis huwelijksvermogensrecht getrouwdheid; hulp &
bijstand
- Regeling van langstlevende echtgenoot. Ook na echtscheiding met
verplichtingen (alimentatie: uitwerking van art. 1:81 BW) of
overlijden.
- Moment huwelijk door overlijden ontbonden of alimentatieplichtige
overleden houdt plicht op. Erfgenamen nemen deze plicht niet
over.
Art. 1:82 BW: Verzorging en opvoeding van de kinderen verplichting tov
elkaar.
Kosten van huishouding
Art. 1:84 BW: Kosten van de huishouding
- Draagplicht: in evenredigheid van inkomen; indien niet voldoende
ook vermogen.
- Fourneerplicht: schudeiser kan alleen echtgenoot die schuld is
aangegaan aanspreken.
• Te veel bijdragen aan de kosten van huishouding (Ter Kuile/Kofman)
Niet eeuwig blijven terugvorderen, maar binnen een redelijk
termijn (1 jaar).
• Afwijken art. 1:84 BW door huwelijkse voorwaarden, maar ook in
onderhands stuk.
• Onderhoudsplicht bij niet-samenwonen samen eigenaar dus
samen kosten delen en degene die blijft wonen moet …
Titel 3.7: als het huwelijk is ontbonden dan krijg je een ontbonden
gemeenschap
Art. 1:85 BW: Aansprakelijkheid voor schulden gewone gang van de
huishouding
Gewone gang van huishouding = afhankelijk van inkomen en
uitgavenpatroon.
- Contractspartij aansprakelijk nakomen betaling van door hem
gesloten contract.
1
, - ‘Tweehoofdige’ aansprakelijkheid beide echtelieden hoofdelijk
aansprakelijk.
Keuze schuldeiser welke echtgenoot hij aanspreekt gehele
schuld betalen.
Vergoedingsrechten en plichten
Art. 1:87 BW: vergoedingsrechten en -plichten beleggingsleer.
- Plicht tot vergoeding vermogensverschuiving = ene
echtgenoot onttrekt geld uit het vermogen van de andere
echtgenoot tbv eigen vermogen.
De ene echtgenoot koopt een huis en de ander investeert in het huis en wil daar
een vergoeding voor.
a. Nominaliteitsleer = verplichting tot betaling van geldsom voldaan
door betaling van nominale bedrag van verschuldigde som,
ongeacht waardestijging of -daling van geld.
De waarstijging of -daling komt bij degene die het risico draagt
(contractspartij).
b. Beleggingsleer (Kriek-Smit) = economisch belang; degene die
geïnvesteerd heeft loopt economisch risico; investering meer of
minder waard wordt.
= Vergoeding waarde van goed op tijdstip waarop vergoeding wordt
voldaan.
Naar evenredigheid investering terug: percentage investering
goed.
a. Wat is uit het vermogen van de investerende echtgenoot
gekomen
b. Wat is er van geïnvesteerde gedeelte over of wat is ervan
geworden evenredigheid met investering terug.
Uitzonderingen nominale waarde (lid 3):
• Zonder toestemming van echtgenoot tenminste nominaal.
• Consumptiegoederen (verbruik) altijd nominaal.
• Inmiddels vervreemde goederen van investering zonder
vervanging = moment inv.
Vergoedingsrechten die ontstaan zijn voor 2012 geldt het oude recht en
dus de nomaliteitsleer. Art. 1:87 BW is in 2012 ingevoerd en heeft
onmiddellijke werking, maar niet voor vergoedingen ontstaan voor die
periode.
Tijdens het huwelijk verjaren vorderingen tussen echtgenoten niet.
Voldoening aan natuurlijke verbintenis geen vergoeding
verschuldigd.
Koude uitsluiting = niks gemeenschappelijk; ieder eigen vermogen
verrekening uitgesloten.
Waardetaxatie precies weten wat iets waard is op moment van
investering.
Bij geldlening bij een bank altijd hoofdelijke verbondenheid.
Beperkingen in de handelingsbevoegdheid van de echtgenoten
2
,Art. 1:88 BW: toestemming andere echtgenoot vereist, anders
handelingsonbekwaam:
• Ovk tot vervreemding, bezwaring of in gebruikgeving en
rechtshandelingen tot beëindiging van gebruik van echtelijke woning
en toebehoren.
• Giften muv gebruikelijke niet bovenmatige.
• Ovk strekken als borg of hoofdelijk schuldenaar te verbinden, voor
derde sterk maken of tot zekerheid van schuld van derde te
verbinden, uitz. normale beroep of bedrijf.
• Overeenkomsten van koop of afbetaling, uitz. normale beroep of
bedrijf.
Beroep art. 1:89 BW gezinsbeschermende bepaling: alleen door andere
echtgenoot beroep doen op vernietigbaarheid binnen 3 jaar, muv goeder
trouw.
Bestuur
goederenrechtelijke afdeling
Art. 1:90 BW: Bestuur = beschikken & verrichten feitelijke handelingen.
Niet obligatoire handelingen Boek 1 en Boek 3 titel 7
• Bestuur eigen goederen
• Bestuur gemeenschapsgoederen (art. 1:97 BW) alleen eigen
aandeel.
Alles in de gemeenschap valt gezamenlijke bestuur. Een erfgename is
altijd bestuurder.
Art. 1:92 BW: Derdenbescherming bestuursbevoegheid
• Verzet tegen stoornis binnen redelijke termijn (lid 2)
Terugvorderen door derde te verstoren.
• Derdenbescherming tegen niet-opeisbaarheid vergoedingsrechten
(lid 3)
Kenbaarheid minder streng dan niet weten of hoeven te weten uit art.
3:11 BW, maar echtgenoot kan makkelijk terugvorderen indien snel in de
gaten heeft.
Versoepeling van de goeder trouw.
Titel 1.7 BW : De wettelijke gemeenschap van goederen
Geldt voor alle gemeenschappen.
Art. 1:93 BW: wettelijk gemeenschap van goederen
• Ontstaat van rechtswege
• Op de dag van huwelijksvoltrekking
Gemeenschap
Vanaf 1 januari 2018
Gemeenschap = goederen en schulden voor aanvang gezamenlijk en
alle overige (privé & gezamenlijk) goederen gedurende huwelijk.
• Geen privégoederen voor aanvang van huwelijk
• Al het geërfde valt buiten gemeenschap van goederen
3
, Goederen (lid 2):
a. Goederen krachtens erfopvolging bij versterf, making,
lastbevoordeling of gift
b. Pensioenrecht (wet Verevening Pensioenrechten en rechten op
nabestaandenpensioen) alleen bij huwelijkse voorwaarden of
echtscheidingsconvenant afwijken van pensioenverevening.
c. Rechten van vruchtgebruik ivm art. 29, 30 en 34 Boek 4 BW
d. Uitsluitingsclausule of gift (lid 4)
e. Verknochte goederen en schulden (lid 5)
f. Vruchten van goederen buiten de gemeenschap (lid 6)
Schulden (lid 7)
a. Betreffende uitgezonderd goed of verknocht goed
b. Nalatenschap waartoe echtgenoot gerechtigd is
c. Giften gemaakte bedingen
Tot 1 januari 2018
Gemeenschap = alles, zowel privé als gezamenlijke goederen en
schulden voor en gedurende huwelijk, tenzij (lid 2, 5 & 7):
Goederen (lid 2):
a. Krachtens erfopvolging bij versterf, making, lastbevoordeling of gift
b. Pensioenrecht (wet Verevening Pensioenrechten en rechten op
nabestaandenpensioen) alleen bij huwelijkse voorwaarden of
echtscheidingsconvenant afwijken van pensioenverevening.
c. Rechten van vruchtgebruik ivm art. 29, 30 en 34 Boek 4 BW
d. Uitsluitingsclausule
e. Verknochte goederen en schulden (lid 3)
f. Vruchten van rechten/goederen buiten de gemeenschap (lid 6)
Schulden (lid 5):
a. Betreffende uitgezonderd goed
b. Door giften gemaakte bedingen en quasi-legaten (art. 4:126 BW)
Uitsluitingsclausule
Uitsluitingsclausule moet om niet zijn; geen tegenprestatie verbonden
bij overgang. Er moet een voordeel voor desbetreffende persoon in
gelegen zijn.
Indien echtgenoot niet eens is met uitsluitingsclausule en wil delen met
echtgenoot is zijn enige optie het schenken.
• Verbonden aan erfrechtelijke verkrijgingen
• Verbonden aan giften
• Zaaksvervanging
• Aan privégoed verbonden schulden
Zachte uitsluitingsclausule: andere echtgenoot erft als nog goed huwelijk
in wettelijke algehele gemeenschap op moment van overlijden verkrijger
echtscheidingsgevaar.
Geclausuleerde uitsluitingsclausule, bijv. onder voorwaarde dat je
bepaalde leeftijd bereikt.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper frederiquehubbelmeijer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,44. Je zit daarna nergens aan vast.