College aantekeningen
Methodisch handelen 1 leerjaar 1
Alle colleges van MH1 in een samenvatting
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 91 pagina's
Voorbeeld 4 van de 91 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
InhoudsopgaveVOORBEREIDING, KENNISMAKING EN ANAMNESES ...................................................................... 2
ZORGPLANNING- DE BASIS .................................................................................................................. 2
MEDISCHE ANAMNESE 1 .................................................................................................................. 16
MEDISCHE ANAMNESE 2 .................................................................................................................. 21
MEDISCHE ANAMNESE 3 .................................................................................................................. 25
TANDHEELKUNDE, MONDHYGIËNE & SOCIALE ANAMNESE ......................................................................... 29
WETTELIJKE KADER EN VERSLAGLEGGING .............................................................................................. 32
MONDONDERZOEKEN ................................................................................................................ 37
EXTRA- EN INTRA ORALE INSPECTIE EN ONDERZOEK ................................................................................. 37
MONDSTRUCTUREN 2...................................................................................................................... 41
KLASSE RELATIES ............................................................................................................................ 44
GEBITSSLIJTAGE.............................................................................................................................. 47
GEBITSDIAGRAM/ STATUS PRAESENS ................................................................................................... 51
PROTHETIEK EN IMPLANTATEN ........................................................................................................... 53
KAAKGEWRICHTEN EN KAUWFUNCTIE .................................................................................................. 55
METEN VAN MONDGEZONDHEID................................................................................................ 58
METEN VAN MONDGEZONDHEID ........................................................................................................ 58
PLAQUE, TANDSTEEN, GINGIVITIS EN CARIËS .............................................................................. 66
PLAQUE, TANDSTEEN, GINGIVITIS EN CARIËS 1 ....................................................................................... 66
PLAQUE, TANDSTEEN, GINGIVITIS EN CARIËS 2 ....................................................................................... 69
PLAQUE, TANDSTEEN, GINGIVITIS EN CARIËS 3 ....................................................................................... 71
COMMUNICATIE, PSYCHOLOGIE EN GEDRAGSBEÏNVLOEDING ..................................................... 74
LUISTER- EN GESPREKSVAARDIGHEDEN ................................................................................................. 74
PATIËNTEN INFORMATIE ................................................................................................................... 79
INSTRUMENTEREN ..................................................................................................................... 82
CURETTES ..................................................................................................................................... 82
POLIJSTEN EN SYSTEMATIEK............................................................................................................... 85
SLIJPEN ........................................................................................................................................ 88
,Voorbereiding, kennismaking en anamneses
Zorgplanning- de basis
Zorgplanning. Welke drie woorden kunnen jullie hieruit halen? Zorgplanning staat als woord voor actie;
in dit geval voor een continu proces. Een Zorgplan is een ding; het komt voort en wordt geüpdatet
vanuit het proces van Zorgplanning. Het Zorgplan geeft de nodige en concrete sturing om de Zorg voor
een patiënt uit te voeren.
Tandartsen zijn inmiddels verplicht(herziening richtlijn patiëntendossier) om een zorgdoel en zorgplan
op te nemen in het dossier van hun patiënten.
In de tandheelkunde wordt de patiënt daarbij geholpen door de zorgwens/-vraag van de patiënt te
verhelderen en deze te vertalen naar een haalbaar zorgdoel. Vervolgens wordt een plan opgesteld om
daar ook te komen.
Wat is (mond-) zorgverlenen?
Als zorgverlener gaan jullie mensen mondzorg bieden “mondzorg” is het ondersteunen van mensen
bij het behouden en (weer) verkrijgen van een goede mondgezondheid.
Zorg is een combinatie van activiteiten, zowel preventief, en ondersteunend, als curatief en ze zijn
gericht op de langere termijn. En die combinatie van activiteiten zijn onder te verdelen over “CARE”
en “CURE”. CARE is het dichtdraaien en of dichthouden van de kraan, voorkomen dat er gedweild moet
worden, zodat er geen ellende ontstaat. CURE is dweilen als de boel onder water staat.
De methodiek die gebruikt wordt om tot gepaste zorg te komen noemen wij de zorgcyclus
De combinatie van activiteiten worden opgeschreven in een zorgplan, en die is gericht op wat samen
met de patiënt beoogd wordt voor zijn mondgezondheid op langere termijn; dat noemen wij binnen
de tandheelkunde het zorgdoel. Daar is er maar een van.
Risico’ s → processen (care) → problemen (cure)
Zorg is beïnvloeding van prognose van ziekte en gezondheid door risicomanagement +
procesbeheersing + probleemoplossing
Zorg is gericht op de langere termijn.
Dat betekent geen momentopnames, maar ‘historisch besef’. Hoe meer bekend van het verleden, hoe
beter de huidige situatie kan worden begrepen, hoe nauwkeuriger het verwachtte verloop van de
mondgezondheid ingeschat kan worden(inclusief vereiste ‘veranderingsinvestering’).
Niet meer zonder expliciet (zorg)doel ‘van controle naar controle’, maar doelgericht naar een
specifieke (SMART) invulling van ‘mondgezondheid’ op de lange termijn.
Hier hebben we een andere definitie, die weer een ander licht schijnt op hoe zorg te omschrijven is.
We willen ziekte en gezondheid beïnvloeden, dat is onze taak. We willen mensen gezonder maken en
mensen die gezond zijn willen we gezond houden. Dit doen wij door risico's te beperken, processen te
beheersen en problemen op te lossen.
Processen spelen zich af over de tijd. Hier is het proces van tandbederf in 6 stadia als voorbeeld
afgebeeld. Zo'n gaatje is er niet in 1 keer, zo'n groot gat zeker niet maar ongeveer 3 jaar, 36 maanden.
Als je iemand dus twee keer per jaar zou zien, dan heb je dus 6 keren de tijd om er wat aan te doen,
om te voorkomen dat het zo ver komt.
,Voor alle mensen die wel gaan zouden de tandarts en de mondhygiënist, als ze volgens deze definitie
zorgverlenen, het proces van tandbederf al moeten ontdekken als wit vlekje(2) en de risico’s al op het
moment het oppervlak nog gaaf (1) is. Je wacht niet tot het een echt gaatje wordt, totdat het een
probleem wordt dat hersteld moet worden. Het principe is dat je de tijd hebt om processen te
beïnvloeden, dat geldt voor verschillende typen processen. Als het proces onverhoopt toch een gaatje
is geworden, dan wordt daar natuurlijk een oplossing voor geboden. Dat is CURE. Bedenk wel, dat al
die processen ontstaan en verder kunnen verergeren door de aanwezigheid van risico's. Die risico's
zitten voornamelijk in gedrag, in ons gedrag als zorgverleners (hoe preventief ingesteld) en natuurlijk
in het gedrag van onze patiënten (of en hoe ze zichzelf verzorgen). Hiernaast zit een klein beetje in de
algemene gezondheid, een klein beetje in de omstandigheden en het allerkleinste beetje zit het in
pech.
Het managen van risico's en beheersen van processen valt onder CARE (het dichtdraaien van de kraan),
voor de processen die nog omkeerbaar zijn (zie 2 en gingivitis) zonder curatief ingrijpen. Voor
processen/problemen die irreversibel zijn (niet omkeerbaar) en zonder professioneel curatief ingrijpen
tot verdere achteruitgang van de mondgezondheid leiden wordt oplossingen geboden (CURE). Beide
samen heet, Zorg. Dus beiden zijn nodig.
Voorkomen is beter dan ‘genezen’ en dweilen met de kraan open is niet erg zinvol. Probleemoplossing
is absoluut wel nodig, maar iedere oplossing (ook ‘monitoren’) brengt weer risico’s met zich mee.
Iedere probleemoplossing (CURE) moet gepaard gaan met voldoende ‘CARE’ om herhaalde problemen
te voorkomen (‘causale therapie’ in plaats van symptoombestrijding).
Mondzorg gedrag in uitvoering?
Zorg gaat inmiddels namelijk voor het grootste deel over gedrag; gedrag van jullie als zorgverleners,
als in ook het voorbeeld dat wijzelf geven qua zelfzorg, onze professionele overtuigingen en waarden
die ons gedrag sturen (waar richten wij ons het meeste op; het voorkomen(CARE) of het
genezen(CURE)?, wanneer besluiten wij op curatie over te gaan? Deze waarden brengen wij
(onbedoeld) over op onze patiënten. Daarnaast hebben we natuurlijk het gedrag van de patiënt zelf in
zelfzorg en therapietrouw zijn bijvoorbeeld.
Dit vak gaat over gedragsbeïnvloeding. Heel veel mensen, en misschien jullie ook wel, hebben de kraan
wel een beetje of flink open staan. Er is wat tandvleesontsteking, de mond wordt niet helemaal zoals
geadviseerd verzorgd, er wordt gerookt en/of ongewenste voedingsgewoonten aangehouden als het
gaat om de (mond)gezondheid en er is geen regelmatig tandartsbezoek
De meeste winst die er te behalen valt als zorgverlener, ligt in het gedrag, door de patiënten te
ondersteunen in gedragsverandering, de zelfzorg optimaliseren. Dit om de kraan dicht(er) draaien,
zodat dweilen nauwelijks tot niet meer nodig is. Dit is CARE, het richt zich op patiënten in hun eigen
kracht te zetten, hen zelf de verantwoordelijkheid te laten nemen voor hun mondgezondheid, hen te
laten inzien dat ze ondersteund door ons uiteindelijk zelf het lot voor het grootste gedeelte in handen
op de lange termijn. Wij hebben hierbij als zorgverleners een inspanningsplicht om hen van goede zorg
te voorzien, maar geen resultaatverplichting. Wij doen ons best maar kunnen geen garanties geven.
Het belang van gedrag m.b.t. gezondheid, wordt steeds meer erkend. Maatschappelijk gezien is er
namelijk ook een verschuiving van overwegend CURE naar meer CARE en zorgverzekeraars doen hier
ook aan mee. Ze vergoeden nu preventieve maatregelen zoals bewegingsprogramma’s, begeleiding bij
het stoppen met roken etc. We moeten ons wel meer op CARE gaan richten. Onze verzorgingsstaat,
waaraan wij allen o.a. financieel onze bijdrage leveren opdat elke Nederlander gebruik kan maken van
basisvoorzieningen (op het gebied van onderwijs, zorg en inkomen), is steeds meer onder druk komen
te staan. Vanwege onder andere stijgende zorgkosten door vergrijzing (mensen zullen steeds langer
hun eigen gebit behouden) en een steeds groter aanbod aan mogelijke zorginterventies.
, De kosten in de mondzorg tellen zeker mee. In 2015 alleen al bedroegen de kosten voor
gebitsafwijkingen 3,7 miljard euro. (Dit komt overeen met 4,3% van de totale kosten van de
gezondheidszorg in Nederland in dat jaar). Hiermee staan gebitsafwijkingen in de top drie van de
aandoeningen met de hoogste zorgkosten. Er werd in 2015 meer geld uitgegeven aan
gebitsafwijkingen dan aan aandoeningen zoals beroerte, coronaire hartziekten en diabetes. De hoge
kosten van gebitsafwijkingen zijn te verklaren door het grote aantal behandelingen (CURE).
Verder heeft er in het algemeen een verschuiving plaatsgevonden in het soort ziekten die het meeste
voorkomen en kosten dragen, namelijk van acute besmettelijke ziekten (voor en tot na de tweede WO)
en gebrekziekten naar hoofdzakelijk chronische (niet overdraagbare) ziekten zoals gebitsziekten, hart-
en vaatziekten, diabetes type 2, kanker, psychische aandoeningen die voor minstens 50% van de
ziektelast zijn toe te schrijven aan gedrag van de mensen zelf, ofwel leefstijl.
Sommige dingen kunnen wij als zorgverleners op individueel niveau erg moeilijk of helemaal niet
beïnvloeden, zoals de directe en indirecte omgeving van patiënten en o.a. de heersende waarden en
normen daarin, hoe hoog iemand geschoold is of in welke sociaal-economische klasse iemand zit. In
de behandelkamer hebben we er als zorgverleners mee te dealen. In de stoel kunnen wij echter wel
iemand inspireren en begeleiden bij het stoppen met roken, bij het verbeteren van zijn of haar
mondhygiëne en voedingspatroon.
Gedragsbeïnvloeding (CARE) is het expertisegebied van de mondhygiënist, de patiënt aanzetten tot
het dichtdraaien van de kraan, het elimineren van risico’s op problemen, dat is onze kerntaak. De kraan
uitzetten (CARE) zal in de meeste gevallen, de meeste impact hebben voor de mondgezondheid van
een patiënt op lange termijn. Al zien patiënten dat zelf niet altijd direct in. Het is in Nederland namelijk
wel makkelijk om bij pijn het gaatje gewoon snel en pijnloos te kunnen laten behandelen. Een gaatje
behandelen kost een persoon echter over zijn leven heen alleen gemiddeld wel zo’n 2000 dollar, of
1600 euro blijkt uit Amerikaans onderzoek. Plus daarnaast alle tijd en ongemak die gepaard gaan met
de bezoeken, het moedwillig toelaten van een relatief onbekende persoon om aan de integriteit (de
compleetheid) van je lichaam te zitten en het onomkeerbaar veranderen hiervan 'for better or worse'.
Gewoon Gaaf is een voorbeeld van een georganiseerd initiatief, activiteit, van het Ivoren Kruis dat staat
voor een methode om tandbederf te voorkomen, een methode gericht op kinderen van 0-18 jaar en
zijn ouders/verzorgers. Tandarts- en mondhygiënisten praktijken kunnen bij het Ivoren Kruis pakketten
en trainingen kopen om dit voor elkaar te krijgen.
Gewoon gaaf betekent heel veel CARE en eigenlijk het liefst helemaal geen CURE. Het is een belangrijk
project, het gaat echter niet alle CURE onnodig maken
3 soorten zorg(verleners)
Er zijn drie soorten van Zorg, drie soorten zorgverleners. Jullie gaan straks professionele zorg bieden,
jullie worden zorgprofessionals. Er zijn nog twee andere grote groepen zorg en zorgverleners.
Mantelzorgers; ouders die hun kinderen verzorgen, en kinderen die ouders helpen als die te oud zijn
geworden om het zelf goed te doen. Dit geldt ook voor opa's, oma's, oom, tantes etc.
De belangrijkste vorm van zorg is zelfzorg, zorgen voor jezelf, daar kan geen professional tegen op. Het
zelf dichtdraaien van de kraan, dan hoeft er niet meer gedweild te worden. Vermijdt of verminder op
zijn minst risico's. Een mantelzorger kan zijn best doen, maar is bv. niet altijd beschikbaar.
De professionals doen hetzelfde, maar ze houden ook de boel in de gaten, ze kijken of het wel goed
gaat met die zelfzorg en mantelzorg van die patiënten, en ja als het nodig is dweilen.
Waar doen we het voor? Wat is mondgezondheid?
Definitie (positieve) gezondheid
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper loesjedj9. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,29. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen