Socialezekerheidsrecht
Neem ook publiekrecht bundel mee en rekenmachine voor het tentamen!!!!
College 1 Inleiding sociaalzekerheidsrecht
Wat is sociale zekerheid? Sociale zekerheid is het publieke stelsel wat het geheel
van voorzieningen omvat die tot doel hebben het waarborgen van financiële
zekerheid van burgers en hen te activeren. Een stelsel zodat niemand in Nederland
van wieg tot graf met niks leeft.
Waarborgfunctie: Bieden van bestaanszekerheid door het verstrekken van
uitkeringen en/of prestaties in natura
Activeringsfunctie: Bevordering van de arbeidsparticipatie
Grondslag: artikel 20 Grondwet
Grondgedachte SZ: collectiviteit en solidariteit
Geschiedenis in Nederland
Verzorgingsstaat: Overheid speelt belangrijke rol bij opvangen van sociale
risico’s. Sociale risico’s: van wieg tot graf geregeld.
Vanaf 1854: Eerste en Tweede armenwet
1901: eerste werknemersverzekeringen
1952: WW
1965: Algemene bijstand wet (in plaats van de armenwet)
1967: WAO
Vanaf 1990 is activeringsfunctie belangrijker: ‘Werk boven inkomen’.
1996: Terugtredende overheid privatisering Ziektewet
2006: Marktwerking: invoering Zorgverzekeringswet
2015: Participatiewet
Cijfers
Miljoenennota 2019 Sociale zekerheid: 81,8 miljard euro
Aantal WW-uitkeringen dec. 2019: 233.500* (daling)
Aantal bijstandsuitkeringen dec. 2019: 399.000* (daling)
Aantal ao-uitkeringen dec. 2019: 819.100* (lichte stijging)
Indeling
Sociale verzekeringen (verplicht verzekerd)
a. Werknemersverzekeringen
b. Volksverzekeringen (bv: AOW, Anw en Zvw)
• Betaald uit premiebijdragen van wn/ wg, zelfstandigen en ingezetenen
• Uitvoering in handen van lichamen (bv. UWV)
• In eerste instantie beroep doen op soc. verzekering
• Verplichte verzekering
Sociale voorzieningen (laatste redmiddel) (bv: PW en AKW)
• Participatiewet (bijstand) (PW)
• Algemene kinderbijslagwet AKW) (betaling algemene middelen)
• Betaald uit algemene middelen (belastingen)
• Uitvoering in handen van overheid
• Geen aanspraak op soc. verzekering? Dan beroep doen op soc. voorziening
• Geen voorafgaande verzekering
Werkingssfeer
Personele werkingssfeer:
- Werknemers: werknemersverzekeringen richten zich op een specifieke categorie,
werknemers.
,- Ingezetenen: volksverzekeringen richten zich tot iedereen die legaal in Nederland
woont (ingezetenen) of in Nederland werkzaam is.
- Rechthebbende: sociale voorzieningen richten zicht tot rechthebbende.
Let Op: wordt aan de personele werkingssfeer voldaan, dan betekent dit nog niet
dat er ook een recht bestaat. Daarvoor moet inhoudelijk getoetst worden of aan de
voorwaarden wordt voldaan
Werknemersverzekeringen: (werknemers)
• Werkloosheidswet (WW)
• Ziektewet (ZW)
• Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA)
• Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO)
Materiële werkingssfeer:
- Welk sociaal risico is verzekerd?
Belangrijkste sociale risico’s:
• Werkloosheid: WW
• Arbeidsongeschiktheid: ZW, WIA, WAO en Wet Wajong
• Ouderdom: AOW
• Overlijden: Anw
• Verzorgen en onderhouden van kinderen: AKW
• Bijstand: Pw
• Ziektekosten en maatschappelijke ondersteuning: WMO 2015, Wlz en Zvw
Uitkeringssystematiek
Werknemersverzekeringen:
Loondervingsuitkeringen: de hoogte van de uitkering is een percentage van het
dagloon dat een persoon heeft genoten voorafgaande aan de verzekerde
gebeurtenis.
- Loongerelateerde uitkering.
Maximumdagloon per 1 juli 2021: € 25,57 per dag
Minimumloon per 1 juli 2021: €1.701,00 per maand
Volksverzekeringen:
Minimumbehoefteregelingen: de hoogte van de uitkering is gerelateerd aan het
minimumloon. (Er kan een inkomenstoets plaatsvinden)
Sociale voorzieningen: de hoogte is gerelateerd aan het minimumloon en
afhankelijk van de gezinssituatie. (Er kan een inkomens- en vermogenstoets
plaatsvinden)
Minimumloon per 1 jan. 2020: € 1.653,60 per maand
,Uitvoerder
Werknemersverzekeringen
Uitvoering: UWV
Premieheffing: Werknemers/werkgevers betalen premie (gebaseerd op het loon)
Volksverzekeringen
Uitvoering: SVB
Premieheffing: Iedereen die inkomstenbelasting betaalt
Sociale voorzieningen
Uitvoering: gemeente (PW), zorgkantoor (Wlz) of SVB (AKW)
Betaling: uit de algemene middelen (belastingopbrengst)
Rechtsbescherming Bestuursprocesrecht (behalve Zvw-geschillen)
Bezwaar - beroep - hoger beroep
In enkele geschillen na hoger beroep cassatie bij de Hoge Raad mogelijk.
Afhankelijk van de aard van het geschil welke rechtsbescherming mogelijk is.
, College 2 Werkloosheid
Werkloosheidswet
* Werknemersverzekering
* Uitvoerder: UWV, artikel 30 lid 1 SUWI jo artikel 98 WW
Doel WW: Verlies aan inkomen van mensen die werkloos zijn geworden zo veel
mogelijk te beperken.
3 stadia bij de WW:
1. Recht op een WW-uitkering: uiterlijk 1 week na werkeloosheid aanvragen
2. Geldend maken van de WW-uitkering
3. Uitbetaling van de uitkering
Personele werkingssfeer
Doelgroep: verzekerd zijn de werknemers
Artikel 3 lid 1 WW: 3 voorwaarden
1. De werknemer is een:
• Natuurlijk persoon,
• Jonger dan de pensioengerechtigde leeftijd (artikel 7a AOW)
• Die in privaatrechtelijke of in publiekrechtelijke dienstbetrekking staat.
2. Zie ook uitbreidingen en beperkingen werknemersbegrip (bijvoorbeeld artikel 4
en 5 WW) Behoud hoedanigheid werknemer, artikel 8 lid 1 WW.
3. Uitzonderingen op grond van artikel 6 WW.
Privaatrechtelijke dienstbetrekking is arbeidsverhouding gebaseerd op een
arbeidsovereenkomst (artikel 7:610 BW):
• Verplichting van de werknemer tot persoonlijke arbeidsverrichting,
• Verplichting van de werkgever tot het betalen van loon en
• De tussen werkgever en werknemer bestaande gezagsverhouding
Publiekrechtelijke dienstbetrekking is de arbeidsverhouding van een
overheidswerkgever en ambtenaar.
• Arbeidsverhouding die berust op een aanstelling door een overheidsorgaan
• Ambtenaar conform artikel 1 van de Ambtenarenwet
• Arbeid, loon en gezagsverhouding
Voorwaarden WW-uitkering
Artikel 15 WW: recht op een WW-uitkering ontstaat als is voldaan aan de volgende
voorwaarden:
1. Werknemer (artikel 3, lid 1, WW)
2. Werkloosheid (artikel 16, lid 1, WW)
3. Referte-eis (artikel 17 en 17a WW)
4. Afwezigheid van uitsluitingsgronden (artikel 19 WW)
Stappenplan
Stap 1. Is er sprake van een werknemer in de zin van de WW?
Artikel 3 WW jo. 7:610 BW jo. artikel 71 AOW
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper axnxnx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.