Verklaringsmodellen: wanneer en waarom komt een stelselprobleem op de
beleidsagenda?
De beleidswetenschap onderscheidt vier verklaringsmodellen (Hoogerwerf en Herweijer
2008: 63-82):
– Het kloofmodel:
hierin bepaalt de ernst van het probleem de aandacht die het van beleidsmakers
krijgt; bij een relatief klein verschil tussen de maatstaf en de waargenomen situatie is
beleid minder noodzakelijk. Bij de vraag of er sprake is van een ernstig probleem gaat
het niet alleen om een objectieve bepaling van het verschil tussen de maatstaf en de
bestaande situatie, maar kunnen ook subjectieve oordelen over het verschil tussen
de maatstaf en een verwachte situatie een rol spelen;
– Het barrièremodel:
in dit verklaringsmodel wordt de relatieve omvang van het probleem, vergeleken met
de omvang van andere problemen, bepalend. Problemen die de meeste aandacht
krijgen (barrières overwinnen) komen op de beleids- en besluitvormingsagenda. De
media spelen hierbij een belangrijke rol;
– Het stromenmodel:
agendavorming is in dit model een resultante van een aantal ontwikkelingen. Er
bestaat in de eerste plaats al geruime tijd aandacht voor het probleem, maar door
een gebeurtenis of incident neemt de aandacht voor het probleem opeens toe.
Daardoor ontstaat een kans (er opent zich een beleidsvenster of policy window) om
het probleem op de agenda te krijgen, waar dat voorheen niet lukte. Het is vervolgens
de taak van een beleidsmaker om op zo’n moment adequaat en snel op de geboden
kans te reageren. Voorwaarde is wel dat er beleidsoplossingen voor het probleem
beschikbaar zijn en dat het politieke klimaat voor die oplossingen op dat moment
gunstig is. Toeval speelt in dit model een grote rol;
– Het relatieve-aandachtsmodel:
in dit model is bepalend hoe lang het probleem is verwaarloosd en in welke mate het
in de voorgaande periode in de verdrukking is gekomen. De aandacht voor
problemen is cultureel bepaald en kent een cyclisch verloop. In de samenleving en in
de politiek ontstaat een gedeeld idee dat het probleem te lang is verwaarloosd en
aandacht behoeven. De selectie van het probleem vindt plaats op basis van
consensus tussen politieke stromingen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper frankahuizing. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.