Introductiecollege (Amaranta de Haan)
Kritisch beschouwen wetenschappelijke artikelen
• Kenmerken steekproef
o Werving: aselect (willekeurig, ieder individu even grote kans) select (sneeuwbalmethode,
alleen Nederlandse vragenlijsten, niet ieder individu even grote kans om in onderzoek te
komen, niet representatief voor de populatie).
o Kenmerken: over of ondervertegenwoordiging van groepen uit de populatie in de steekproef
• Design onderzoek
o Cross-sectioneel (eenmalig gemeten): geen uitspraken over veranderingen over tijd, geen
uitspraken over veranderingen binnen individuen, geen richtingen over effecten
• Vergelijken groepen
o Groepen moeten verschillen in 1 kenmerk. Als groepen verschillen in meerdere kenmerken
kan er vaak geen conclusie worden getrokken.
• Meting variabelen
o Observatie (beter, maar vaker niet haalbaar) versus vragenlijsten (praktischer, meningen,
gevoelens, gevoelige concepten)
o Informanten: verschillende percepties
o Single informant design: informant bias (geen verschillende percepties), opgeblazen effecten.
College 2 Etniciteit en criminaliteit (Willemijn Bezemer)
Onderzoek
Vooral jongeren uit kwetsbare groepen hebben weinig vertrouwen in de politie. Deze jongeren hebben vaker
negatieve interacties met politieagenten. Kwantitatief onderzoek naar sociale verschillen in verdenkingskans
en zelfgerapporteerd crimineel gedrag onder jongeren in Nederland. Data 6000 jongeren. Wordt
oververtegenwoordiging veroorzaakt door verschillen in crimineel gedrag of ongelijke behandeling?
Oververtegenwoordiging in politiecijfers slechts voor klein deel te herleiden tot verschillen in crimineel gedrag.
Beperking zelfrapportage: duur, arbeidsintensief, obstakels betrouwbaarheid. Ongelijke behandeling leidt tot
enorme verschillen in verdenkingskansen. Ongelijke verdenkingskansen bij gelijk crimineel gedrag vindt
plaats op basis van etniciteit (3-6x) en sociale klasse (5x) (vaker bij vmbo dan vwo). In mindere mate ook
door gender (vaker jongens 3x) en stedelijkheid (vaker in steden 3x). Gedragskenmerken niet zo’n grote
invloed.
Omgaan met sociale wenselijkheid: testen hoe sociaal wenselijk iemand antwoord en cross-referencing. Na
sociale wenselijkheid score van 5/6 gaat de mate waarin mensen een eigen delict plegen drastisch naar
beneden. Als je geen rekening zou houden met sociale wenselijkheid lijkt het alsof zelfgerapporteerd
crimineel gedrag niks verklaard.
Theorie
Agenten moeten situaties steeds beoordelen. Hierbij kunnen ze kijken naar leeftijd dader, wensen slachtoffer,
veiligheid agent. Afwegen doelen: straffen (volwassenen) of hervorming (jongeren). Factoren waar agenten
zich niet op mogen baseren: etnisch profileren (ras, huidskleur, etniciteit, taal, religie). Cumulatieve
disadvantage: groepen worden benadeeld in het strafrechtsysteem: verschillen worden groter naarmate we
verder komen in de strafrechtketen. Dubbele standaard theorie. Etniciteit-gerelateerde percepties van
onschuld en volwassenheid.
Jongeren met een kwetsbare achtergrond hebben te maken met disproportionele proactieve controles.
Heeft een groot effect op vertrouwen in politie, legitimiteit en mate waarin ze willen meewerken. Overmatige
aandacht zorgt voor blinde vlekken (groepen die niet onder aandacht zijn worden niet ontdekt) bij politie.
Documentaire: ongefundeerde aanhoudingen en controles. Strategie burgers resulteert in extra conflicten:
filmen, vragen om personeelsnummer agent. Aanhouden door het interactiepatroon i.p.v. crimineel gedrag.
Oververtegenwoordiging reduceren
• Community Policing: de-centralisering, lokale kennis, samenwerking met burgers, positieve
interacties. -> vermindert vooroordelen, versterkt vertrouwen, samenwerking vergroot efficiëntie en
gevoel van veiligheid. Lijkt op een wijkteam.
• Training jongeren: wat kan je verwachten van agenten: rechten en plichten. Hoe omgaan met
stressvolle interacties met agenten. Bewustwording van lange termijn gevolgen van escalaties
(strafblad). Op welke manier onvrede uiten
, • Training agenten: de-escalerend werken, begrip en omgaan met wantrouwen van burgers,
aangepaste benadering voor omgang met kinderen/jongeren, ‘code switching’.
College 3 Etnische identiteit (Mehmet Day)
Erik Erickson is de grondlegger van identiteitsontwikkeling.
De adolescentie is de fase waarin de identiteit het meest ontwikkeld. Er wordt daarom ook wel gesproken
over ‘het probleem van de adolescentie’. Benaderingen op identiteit bij adolescenten (sluiten elkaar niet uit):
1. Historische benadering: vroeger was er een rechtlijnige definitie op basis van de sociale stand en
sociale groep waarbij je hoorde. De sociale stand en sociale groep waren bepalend voor wie je was
en wat je kon worden. Het idee dat je een andere identiteit kon aanleren was minder aanwezig. Vb.
Als je bent geboren als adel leef je als de adel. Als je bent geboren als boer leef je als boer. Identiteit
werd dus gedefinieerd o.b.v. de sociale stand of groep. Na industriële revolutie ging welvaart de
identiteit van mensen bepalen.
2. Sociaal-culturele benadering: de sociaal-culturele condities (macro tot micro) bepalen voor een
groot deel de zelfidentiteit. Dit betekent niet dat we als mensen passief zijn, maar mensen kunnen
zich ook niet volledig losmaken van de condities. Sociale identiteit theorie sluit aan bij deze
benadering.
3. Ontwikkelingsgerichte benadering: kwalitatieve veranderingen in iedere fase, elk met unieke
kenmerken. Hiërarchisch, volgordelijk en constant van aard. Iedere fase bouwt voor op de
voorafgaande fase. Volgens deze benadering is ontwikkeling van identiteit niet lineair: je moet echt
klimmen in de fasen. Gekoppeld aan theorie van Erickson.
Identiteit ontwikkeling gaat over wie ben ik en waar hoor ik bij? Heeft een 8 fasen-model van psychosociale
ontwikkeling ontwikkeld. Hij stelt dat iedere fase en uitdaging heeft. In de adolescentie komt de fase van
identiteit versus rolverwarring. In de adolescentie hebben mensen het vermogen om hier ook echt over na
te denken. Tijdens adolescentie krijg je te maken met verkenning van sociale rollen, gedrag en identiteiten en
het doel is om een coherente self of identity te (integratie elementen) vormen (psychologisch menselijk
verschijnsel).
Je kan op twee manieren kijken naar coherente identiteit:
• Tijd: betekenis geven aan hoe het in het verleden was, hoe het in het heden is en hoe je het in de
toekomst wilt doen. Lijntjes trekken tussen verleden, heden en toekomst.
• Contextueel: kijken vanuit verschillende rollen, sociale groepen en ideologieën. Voor coherente
identiteit moet alles goed op elkaar aansluiten.
Etnische identiteit is niet hetzelfde als een etnisch label (Nederlands). Etnische identiteit gaat over een
subjectief gevoel met affectieve componenten van etnische trots, betrokkenheid in etnische praktijken en
culturele betrokkenheid bij de etnische groep. In hoeverre voel jij je Nederlands? Wat betekent het voor je?
Etnische identiteit heeft ook een verklarend vermogen (etnisch label niet). Het is multidimensionaal.
Identiteitscohesie kan een protectieve factor zijn voor psychische welbevindingen (zelfvertrouwen) en minder
psychologische problemen (stress). Buffer tegen negatieve effecten van discriminatie. Dit komt doordat je een
beter begrip hebt van wie je bent, en dit kan je inzetten als copingsstrategie.
Integratie/biculturalisme: meest gebruikte acculturatie oriëntatie en hebben de hoogste niveaus van sociaal
en psychologische adaptatie. Sterker zelfbeeld, positieve sociale ontwikkeling, studiesucces. Voor de nieuwe
opkomende generaties in het model van Berry met 4 acculturatiestrategieën eigenlijk te eenvoudig.
Meervoudige culturele identiteit is een normatieve ontwikkelingstaak die voortkomt uit een universele
behoefte aan een coherente identiteit. Twee strategieën:
• Hybrid identity style: combineren van culturele identiteiten tot een unieke en nieuwe identiteit. Het
beste van twee werelden bij elkaar brengen. Blending (moskee foto)
, • Alternating identity style: afzonderlijk naar voren brengen van culturele identiteiten, afhankelijk
context. Als ik thuis ben laat ik een andere identiteit zien dan wanneer ik op school ben. Shifting van
de context (poppetje plaatje).
Onderzoek geboren en getogen, hoe beleven jongeren identiteit (midden adolescentie, laat adolescentie,
jongvolwassenheid) en in welke mate krijgen ze te maken met een meervoudige culturele identiteit?
Vragenlijsten, semi gestructureerde interviews en focusgroep (kwantitatief en kwalitatief). Resultaten:
• Jongeren voelden zich verbonden met Nederland (geboren en getogen, taal, toekomstperspectief,
thuisgevoel) en land van herkomst (familie, culturele gewoonten). Argumenten voor verbondenheid
dus verschillend.
• Veel jongeren gaven aan dat de Nederlandse taal dominant was, vooral bij vrienden, broers zussen,
partner, leraren, collega’s. Bij grootouders en (in mindere mate) ouders wordt vaker de andere taal
gebruikt.
• Ongeveer 30% van de respondenten had een identiteitsconflict (jongeren vaker zwakke sense of
belonging met belangrijke anderen, moeilijker om religie uit te oefenen in NL, etnische socialisatie in
eigen opvoeding weinig meegekregen, discriminatie ervaren). Bijna alle respondenten maken gebruik
van zowel hybride als alternating identiteit. Jongeren wel vaak voorkeur voor bepaalde strategie.
Domeinen
• Onderwijs: niet alleen kennis overbrengen maar ook lessen geven over identiteitsvorming.
Rolmodellen van docenten zijn belangrijk en school belonging. Na de lessen was er een toename op
het gebied van historisch bewustzijn en school belonging. Geen invloed op sense of identity en school
efficacy. Aanbevelingen:
o Inhoud: meer focus op integratie van de verschillende deelidentiteiten (cohesie)
o Pedagogiek: stimuleren van exploratie, resolutie en streven identiteitscohesie
o Didactiek: creatieve werkvormen en diepgaande interactie
• Jongerenwerk: bezig met dagelijkse leven van de jongeren, werk, studie en vrijetijdsactiviteiten.
Vaak helpen ze ook met identiteitsontwikkeling, maar dit wordt in de praktijk weinig terug gezien. Dit
komt doordat jongerenwerkers nog teveel worden ingezet vanuit veiligheidsoogpunt.
Jongerenwerkers zijn onbewust onbekwaam. Behoefte aan tools en handvaten. Werkvormen
jongerenwerk:
o Identiteitsdiamant: verkennen van je meervoudige identiteit in de breedte.
o Levensloop: persoonlijk levensverhaal kunnen verbinden met je etnisch-culturele identiteit.
o Omgaan met de deelidentiteiten: manoeuvreren tussen de verschillende culturele werelden.
o Omgaan met racisme/discriminatie: emotie en coping.
o Expressie: het gesprek kunnen voeren met anderen over wat jouw meervoudige identiteit voor
je betekent.
Conclusie
• Wetenschap: meer onderzoek naar hoe je kennis kan gebruiken om jongeren te ondersteunen in de
zoektocht naar coherente meervoudige identiteit
• Praktijk: jongeren worden te weinig begeleid en ondersteund. Te weinig systematisch. Pedagogen
kunnen een actieve bijdrage leveren in het proces, zowel in het jeugddomein als in het onderwijs.
Thema 1 Opvoeding
Wat is de theorie over de developmental niche?
Super & Harkness
Twee benaderingen:
• Antropologisch: invloed van cultuur op samenleving. Kijkt alleen naar eindopdrachten in
volwassenheid, niet naar proces van ontwikkeling tijdens kindertijd. Kijkt vooral naar macro-systemen,
hoe de samenleving in elkaar zit.
• Psychologisch: proces van ontwikkeling. Vroeger werd hierbij niet gekeken naar context (universele
wetten, vrij context, laboratorium). Jaren 70 verandering nadruk belang context.
Ontwikkelingspsychologie keek heel erg naar het individu, maar werd het belang van context
genegeerd.
Developmental niche ligt op het kruispunt van psychologie en antropologie: het begrijpen van de
ontwikkeling van kinderen met nadruk op de invloed van cultuur. Developmental niche wordt gebruikt als
model om de invloed van cultuur op de directe omgeving waarin kinderen opgroeien te beschrijven. Directe
omgeving is het micro-systeem, waaronder het gezin, school en kinderopvang.
