In deze college aantekeningen vind je een samenvatting van de college aantekeningen van hoorcollege 8. Dit hoorcollege komt uit Blok C (Levensfasen) van de opleiding Fysiotherapie leerjaar 1.
Nociceptieve pijn
Perifeer
Perifeer zitten zenuwcellen. Dat noemen we neuronen, in dit geval de 1e orde neuronen. Dat
zijn C-vezels (A delta vezels) die naar het ruggenmerg toe lopen (ook wel de perifere
zenuwen genoemd). Die schakelen in het ruggenmerg over op andere groep neuronen, dit
noemen we de 2e orde neuronen. Om vervolgens in de hersenen op vele andere gebieden
over te schakelen. Alle neuronen in de hersenen noemen we 3e orde neuronen. Daartussen
hebben we nog het pijncentrum in de hersenstam.
Acute pijn
Op het moment dat er noxische prikkel is, worden deze waargenomen door een specifieke
groep sensoren. Ook wel nocisensoren genoemd. Wanneer de er een schadelijke prikkel is,
wordt dat waargenomen door de A delta vezel. Dit is een hele duidelijke prikkel over de
locatie, de ernst en de grootte van het beschadigde gebied. Vervolgens ontstaat er een
ontstekingsreactie. Dit wordt door de C-vezels opgepikt en doorgegeven. Wat er dan in het
weefsel gebeurd noemen we perifere sensitisatie.
Prikkelgeleiding en -overdracht
De prikkel komt binnen via de A delta vezel, vanuit periferie. Gaat naar het ruggenmerg.
Daar wordt hij via synaps overgedragen en gaat vrij direct naar het hersengebied die dat
verwerkt.
Bij de C-vezel is dit een ander verhaal. Je hebt opnieuw het ruggenmerg en die C-vezel die
naar het ruggenmerg toe loopt. Maar in het ruggenmerg is er niet 1 route naar de hersenen,
want in het ruggenmerg schakelt die prikkel heel vaak over. Binnen dat segment maar ook
naar boven naar beneden en naar de hersenen. Hij blijft in het ruggenmerg ook nog langer
door en hij gaat naar gebieden in de hersenen. Hij geeft ook substance P af in het
ruggenmerg. Dus het stofje dat in het perifere weefsel zorgt voor het versterken van de
ontstekingsreactie van de prikkeling, dat doet het ook in het ruggenmerg. Dus het
ruggenmerg wordt extra gevoelig. Dan spreken we va n centrale sensitisatie.
, Verwerking op ruggenmergniveau
Tweede orde neuronen
- Nociceptie specifiek
+ nociceptieve prikkel
- Niet nociceptie specifiek
+ wide dynamic range neuronen
- reageren normaal alleen op nocisensorische prikkels, maar in
specifieke gevallen reageren die ook op tastprikkels.
+ ook somatosensorisch
Wind up → Een prikkel die normaal gesproken een beetje pijn doet. Op het
moment dat je dat blijft herhalen, dan gaat dezelfde intensiteit een groter effect
geven. Dus je gaat het sterker voelen.
Sensibiliteit
Sensibiliteit → De sensorische informatie die gaat over tast.
Twee types sensibiliteit
- Vitale sensibiliteit (nodig om te overleven)
+ Pijnzin
+ Temperatuurzin
+ Grove tast
- Gnostische sensibiliteit
+ Houdings- en bewegingszin
+ Fijne tast
Beide gaan ze naar je bewustzijn, dus het neo niveau. Daarnaast gaat de vitale sensibiliteit
ook via het emotionele systeem (limbisch systeem).
Banen hersenen
Vitale sensibiliteit
- Tractus spinothalamicus anterior en lateralis
+ Grove tast → Gaat via het anterieure deel
+ Pijn → Gaat via het laterale deel
Het laterale deel kunnen we weer opdelen in 2
- Neo-niveau → Meest lateraal
+ Neospinothalamische baan → A delta vezels
- Gaat naar de cortex
- Paleo-niveau → Meest vooraan
+ Paleospinothalamische baan → C-vezels
- Gaat naar je emotionele hersenen
Gnostische sensibiliteit
- Achterstrengbaan (cerebellum)
Nociplastische pijn
Nociplastische pijn is pijn die niet direct gekoppeld is aan weefselschade. Het ontstaat in het
zenuwstelsel en het zenuwstelsel houdt het in stand. Waarbij de input niet meer
overeenkomt met de output. Hierbij speelt centrale sensitisatie een belangrijke rol.
Normaal gesproken is dat een beschermend mechanisme, maar op het moment dat die
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper quincyvanduinkerken. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
