Renaissance in Italië
In het noorden van Italië was de internationale handel al vroeg op gang gekomen.
Dat de renaissance in Italië begon, is niet verwonderlijk: er was een groep mensen
die interesse had in het laten maken van kunstwerken en die dat bovendien kon
betalen. Een andere reden dat de renaissance in Italië begon, is dat daar nog veel
klassiek erfgoed aanwezig was. De rijke handelaren genoten van het leven. Dat
gold ook voor de hoge geestelijken: de paus, kardinalen en bisschoppen. Ze
streefden naar macht en naar een leven vol pracht en praal. Net als hun wereldlijke
familieleden gaven velen van hen opdrachten aan de beste kunstenaars om hun
kerken en paleizen te verfraaien met standbeelden, schilderijen en fresco’s in de stijl
van de Grieken en Romeinen. Zo konden ze hun bewondering voor de Klassieke
Oudheid tonen.
Humanisme
Natuurlijk werd in de Middeleeuwen veel nagedacht. De Kerk stimuleerde dit, maar
alleen zolang nieuwe inzichten niet tegen de kerkelijke leer ingingen. De
middeleeuwse denkwereld was vooral gericht op het geloof en op de zorg om na de
dood een plek in de hemel te krijgen. De rijke burgerij van de vijftiende en zestiende
eeuw ontwikkelde een andere levenshouding, waarin het hier en nu soms
belangrijker was dan het hiernamaals. Ook sommige intellectuelen wilden niet meer
kritiekloos de leer van de Kerk volgen. Net als de schrijvers en filosofen uit de
klassieke Oudheid discussieerden ze over politiek, godsdienst en moraal. Met
nadenken, argumenteren, redeneren en onderzoeken hoopten zij de wereld beter te
leren begrijpen en, als dat mogelijk was, te verbeteren. Deze levensverhouding heet
humanisme. Humanisten bediscussiëren ook kerkelijke zaken als zij daar aanleiding
toe zagen. Dit deed bijvoorbeeld de Nederlandse humanist Erasmus. Erasmus wilde
op basis van de oudst overgeleverde Griekse en Latijnse Teksten een
wetenschappelijk verantwoorde bijbelvertaling maken. Gaandeweg ontdekte hij
talloze vertaalfouten in de Vulgaat. Daarmee bracht hij de Kerk in de problemen.
, 5.2 Ontdekkers van nieuwe werelden
Wereldbeeld rond 1450
Omstreeks 1450 beperkte het wereldbeeld van de Europeanen zich tot Europa,
Noord-Afrika en kleine delen van Azië. In de late Middeleeuwen werd de handel
steeds internationaler. Handelswaren werden samen met producten uit het
Middellandse Zeegebied onder andere naar Brugge in Vlaanderen gebracht.
Handelaren uit Noord-Europa brachten handelsgoederen uit het Noordzee en
Oostzeegebied naar Brugge. Zo werd die stad het knooppunt tussen beide
handelsnetwerken. Rond 1450 was de topografische kaart van het Middellandse
Zeegebied dankzij alle handelscontacten behoorlijk gedetailleerd en betrouwbaar
ingetekend. Voor de wereldkaart gold dat nog niet.
Portugezen gaan voor
Doordat de Arabieren, Ottomanen en Noord-Italianen wilden verdienen aan de
handel in Aziatische producten, waren deze producten in landen als Portugal en
Spanje erg duur. Zelf handelen met Indië zou goedkoper zijn. De Arabieren en
Ottomanen weigerden Europese handelaren toegang tot hun gebieden. Daarom
organiseerden portugese koningen ontdekkingsreizen langs de Afrikaanse kust, om
zo een zeeroute naar Indië te vinden. Indië was geen land, maar de naam van voor
het gebied waar de zo gewenste Aziatische producten vandaan kwamen. De
Portugezen verkenden verschillende eilandengroepen langs de Afrikaanse kust.In
1488 voer Bartolomeus Diaz als eerste om de zuidpunt van Afrika. In 1497 bereikte
Vasco da Gama de westkust van India. De portugezen bezetten er kustplaatsen en
eilanden en versterkten deze met forten en soldaten. Vanuit deze factorijen dreven
zij handel met met de inheemse bevolking. Deze handel was zeer winstgevend,
maar ook riskant. Ondanks het gevaar waren er nu twee handelsroutes waarlangs
Aziatische producten naar Europa kwamen: Arabieren en Ottomanen beheersten de
landroute en Portugezen de zeeroute.
Spanje volgt Portugal
Ook de Spaanse koning Ferdinand en koningin Isabella waren zeer geïnteresseerd
in het vinden van een zeeroute naar Azië. De Genuese handelaar Christoffel
Columbus kende de kaart van Toscanelli. Hij meende Indië te bereiken door naar het
westen te varen. De Portugese koning wilde hem geen geld geven voor dit plan,
maar de Spaanse koning en koningin hadden wel interesse. Ze zorgden ervoor dat
hij drie schepen kreeg. Na vijf weken varen, arriveerde Columbus in de Caraïben. Hij
noemde de inwoners van gebieden waar hij aan land ging indianen, omdat hij dacht
Indië bereikt te hebben. Om te voorkomen dat Spanje en Portugal onderling in
oorlog zouden raken over macht in de Nieuwe Wereld, kwam onder leiding van de
paus in 1494 het Verdrag van Tordesillas. Daarin werd de westelijke helft van de
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Daisy069. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.