Dit is een samenvatting van samenwerken aan leren en opvoeden. Hoofdstuk 1 t/m 14 zijn samengevat. De samenvatting kan gebruikt worden voor het vak pedagogiek of als je meer te weten wilt komen over de samenwerking tussen ouders en de school.
Deze samenvatting is gemaakt met behulp van het boek:
Samenwerken aan leren en opvoeden door Oostdam en De Vries (2014)
1 Samenwerken aan leren en opvoeden
1.2 Huidige stand van zaken
Uit onderzoek is gebleken dat betrokkenheid van ouders een positief effect kan hebben op zowel de
motivatie van leerlingen voor school en hun welbevinden als de prestaties op school. Scholen en
leraren hebben een sleutelpositie als het gaat om het bevorderen van ouderbetrokkenheid en een goede
uitwisseling van informatie over wat er op school en thuis gebeurt. Ouders zijn over het algemeen
goed op de hoogte van de mogelijkheden en beperkingen van hun kind, terwijl leraren experts zijn als
het gaat om de vraag welke leerstof op welke manier het best kan worden onderwezen. Vaak leidt dit
tot problemen als leraren en ouders met elkaar spreken. Soms kan ouderbetrokkenheid leiden tot een
grote druk op leerlingen om goed te presteren. Ook is het voor ouders moeilijk om leermomenten te
benutten. De school moet dan ook duidelijke instructies geven wat er van de ouders wordt verwacht,
zodat daar geen verwarring over kan ontstaan.
1.3 Ouderbetrokkenheid en ouderparticipatie
Ouderbetrokkenheid is een actieve betrokkenheid van ouders bij de opvoeding en onderwijs van hun
kind. Ouderparticipatie is een actieve deelname van ouders aan activiteiten op school. Bij
ouderparticipatie is een onderscheidt in geïnstitutionaliseerde activiteiten, zoals lid zijn van de
medezeggenschapsraad, en niet-geïnstitutionaliseerde activiteiten, zoals het helpen schoonmaken.
1.4 Vormen van samenwerking
Er zijn drie vormen van samenwerking tussen ouders en school: maatschappelijke samenwerking,
educatieve samenwerking en formele samenwerking. Bij maatschappelijke samenwerking gaat het om
samenwerking tussen ouders en school bij buitenschoolse activiteiten in de buurt. Van educatieve
samenwerking is sprake als de ouders en de school beide zich bezighouden met pedagogische en
didactische vraagstukken. Dit kan je ook wel ouderbetrokkenheid noemen. Je kan hierbij ook een
onderscheid maken in een pedagogische en een didactische samenwerking.
Bij een pedagogische samenwerking ligt de nadruk op samenwerking tussen ouders en school om te
voorkomen dat school en thuis verschillende werelden worden. Een didactische samenwerking is
gericht op het beter functioneren van het onderwijs door ouders goed te informeren over en in
schakelen bij het leerproces van hun kind.
Bij een formele samenwerking worden ouders ingezet bij activiteiten binnen de school die zonder hulp
van ouders niet of onvoldoende gerealiseerd kunnen worden. Formele samenwerking wordt ook wel
ouderparticipatie genoemd.
,Deze samenvatting is gemaakt met behulp van het boek:
Samenwerken aan leren en opvoeden door Oostdam en De Vries (2014)
2 Effecten van samenwerking tussen
ouders en school
2.2 Onderzoek naar effecten van samenwerking
2.2.1 Effecten op leerlingen
Samenwerking tussen school en ouders heeft op korte en lange termijn een positieve invloed op de
cognitieve ontwikkeling en de prestaties van kinderen. De leesprestaties zijn sterk afhankelijk van de
betrokkenheid van de ouders. Ook kunnen rekenvaardigheden verbeteren. Het is vooral belangrijk dat
ouders kunnen inschatten wat het kind al kan en wat ze het kind qua hulp moeten aanbieden.
Ook zijn er positieve effecten op de sociale ontwikkeling. Een goede samenwerking zorgt voor meer
doorzettingsvermogen en minder probleemgedrag in de groep en een positieve attitude ten opzichte
van het leven. De inhoud van het contact is ook van belang. Dit moet positief zijn. Samenwerking
tussen de school en ouders heeft vooral een indirecte werking.
Met betrekking tot de effecten op de cognitieve en sociale ontwikkeling van kinderen zijn vooral de
volgende punten van belang:
Goed ouderschap in de thuissituatie.
De ouder als rolmodel
Zorgvuldige communicatie
Ondersteunen bij het maken van studiekeuzes
Versterken van onderlinge oudercontacten
Hoog relationeel vertrouwen
Organiseren van programma’s en activiteiten
2.2.2 Effecten op ouders, leraren en de school
Als ouders ondersteund worden bij het opvoedingsklimaat in het gezin, kan dit leiden tot een positieve
attitude van ouders naar school en ook tot verandering van het opvoedingsgedrag. Leraren hebben
ouders nodig om meer over de behoeften van het kind te weten. Ook kan de samenwerking zorgen
voor meer openheid vanuit de school naar haar omgeving.
2.2.3 Kanttekening en negatieve effecten
Het is wel onduidelijk welke vormen van samenwerking daadwerkelijk effect hebben op de leerlingen.
Ook verschilt het per leeftijd welke effecten echt werken. Ook is ouderbetrokkenheid een groot begrip
waar veel onder kan vallen.
2.3 Kritische succesfactoren
Er zijn bij de samenwerking tussen ouders en school een aantal succesfactoren.
2.3.1 Samenwerkingscultuur
De samenwerkingscultuur is de wijze waarop betrokkenen met elkaar omgaan in het kader van
samenwerking. Ouders zouden veel instemming moeten hebben in hoe de samenwerking verloopt. Er
zijn een aantal belangrijke voorwaarden voor het functioneren van leraren:
1. Een positieve en onbevooroordeelde houding
, Deze samenvatting is gemaakt met behulp van het boek:
Samenwerken aan leren en opvoeden door Oostdam en De Vries (2014)
2. Een open en transparante communicatie
3. Het geven van concrete en praktisch bruikbare adviezen.
4. Frequent contact met de ouders over de voortgang van hun kind.
2.3.2 Samenwerkingsstructuur
Voor een goede samenwerking tussen school en ouders is het ook van belang dat afspraken,
procedures, overlegstructuren en verantwoordelijkheden duidelijk zijn. Dit vereist van scholen dat ze
helder communiceren over hun verwachtingen en een oudervriendelijk klimaat creëren.
2.3.3 Samenwerkingsbereidheid
Cruciaal is de samenwerkingsbereidheid. Het gezamenlijke belang moet voorop staan. De volgende
factoren zijn van groot belang bij een goede samenwerkingsbereidheid en leiden tot positieve
ontwikkelingen bij leerlingen:
Het vanuit de school werken aan een gezamenlijke grondhouding van school en ouders op het
gebied van waarden, normen en opvoeding.
Waardering tonen voor de inspanningen van ouders en positief gedrag naar hen toe.
Werken aan een gelijkwaardige manier van samenwerking.
2.3.4 Samenwerkingsvaardigheid
De ouders moeten hun pedagogische en onderwijskundige vaardigheden kunnen ontwikkelen, zodat ze
hun kinderen goed kunnen ondersteunen. Ook moeten leraren over kennis van meerdere culturen
beschikken en openstaan voor diversiteit aan vormen van ouderbetrokkenheid.
2.3.5 Overige kritische succesfactoren
Er zijn ook een aantal andere succesfactoren te onderscheiden:
Leer elkaar al zo vroeg mogelijk kennen.
Nieuwe leraren moeten goed geïnformeerd zijn.
De school moet support bieden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper saravsichem. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,09. Je zit daarna nergens aan vast.
