Samenvatting
Samenvatting Scheikunde HAVO 5
- Vak
- Scheikunde
- Niveau
- HAVO
Samenvatting van het boek Chemie van scheikunde van HAVO 5 Hoofdstuk 3, 4, 8, 9 en 10 komen aan bod.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Herkansing scheikunde havo 5Hoofdstuk 3 Brandstoffen
3.1 Wat is benzine?
Volledige verbranding: bij een volledige verbranding van een koolwaterstof ontstaan alleen
koolstofdioxide en water als reactieproducten.
Bijvoorbeeld: 2 CH4 + 4 O2 → 2 CO2 + 4 H2O
Onvolledige verbranding: bij een onvolledige verbranding ontstaan gevaarlijke bijproducten. Naast
water ontstaat er dan ook een andere stof zoals koolstofmonooxide.
Bijvoorbeeld: 2 CH4 + 3 O2 → CO2 + H2O + CO
Exotherme reactie: bij deze reactie komt warmte/energie vrij.
Endotherme reactie: bij deze reactie moet voortdurend energie worden toegevoegd, dus is
warmte/energie nodig.
Alkanen: koolwaterstoffen. De alkanen vormen een homologe (opklimmende) reeks. De algemene
formule van de homologe reeks van alkanen is CnH2n+2. De eerste zes alkanen zijn:
Formule Naam Formule Naam
CH4 Methaan C4H10 Butaan
C2H6 Ethaan C5H12 Pentaan
C3H8 Propaan C6H14 Hexaan
Zijgroepen:
Voorvoegs Groep Voorvoegs Groep
el el
Methyl --CH3 Chloor --Cl
Fluor --F Broom --Br
Jood --I
Isomeren: hebben dezelfde molecuulformule, maar verschillende structuurformules.
Bijvoorbeeld:
Systematische naamgeving:
1) Zoek de langste koolstofketen (hoofdketen) en geef deze de stamnaam.
C5H12 = Pentaan
2) Benoem de zijgroepen.
CH3 = Methyl, dus methylpentaan.
3) Als er meer dezelfde zijgroepen zijn gebruik je de numerieke voorvoegsels
di, tri of tetra.
Twee zijgroepen dus di-methylpentaan.
4) Geef met plaatsnummers aan bij welke koolstofatomen aan de
hoofdketen de zijgroepen zitten.
Op plek 2 en 4 zitten de methylgroepen. Dus het is 2,4-
dimethylpentaan.
, 3.2 Hoe maak je benzine?
Destillatietoren: hierin wordt door gefractioneerde destillatie gescheiden in een aantal fracties.
Kraken: grote moleculen worden omgezet in kleinere moleculen, hierbij ontstaat een mengsel van
alkanen en alkenen.
Bijvoorbeeld: C12H26 → C8H18 + C4H8
Onverzadigde koolwaterstof: de moleculen van een onverzadigde koolwaterstof bevatten één of
meer dubbele bindingen (C=C).
Verzadigde koolwaterstof: in een verzadigde koolwaterstof komen alleen enkelvoudige bindingen
voor.
Alkenen: koolwaterstoffen waarin een dubbele binding aanwezig is, de algemene formule van een
alkeen is: CnH2n. In de moleculen van alkenen is een C=C binding aanwezig:
Formule Structuurformule Naam
C2H4 H H Etheen
C=C
H H
C3H6 H H Propeen
C=C—C – H
H H H
C4H8 H H H H But-1-een
C=C—C –C – H
H H H
C4H8 H H H But-2-een
H-C—C = C—C-H
H H H
3.3 Hoe toon je alkenen aan?
Additiereactie: bij een additiereactie springt de dubbele binding open. Aan elk van de twee
koolstofatomen van de C=C zal zich een atoom binden. Bij een additiereactie heb je 1 reactieproduct.
Bijvoorbeeld:
H H H H
C=C + H-Br → H - C—C - Br
H H H H
Etheen waterstofbromide Broomethaan
Substitutiereactie: reactie met F2, Br2 en Cl2 en het gebeurt onder invloed van licht. Een
substitutiereactie is een uitruilreactie, een waterstofatoom en een halogeenatoom wisselen van
plaats.
Bijvoorbeeld:
H H H H
H–C–C–H + Br—Br → H – C – C - Br + H-Br
H H H H
Ethaan Broom Broomethaan Waterstofbromide
3.4 Hoe maak je biobrandstof?
Biobrandstof: uit plantaardig materiaal gewonnen brandstof. Het wordt gemaakt van biomassa.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper meikedeckers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 49497 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen