Biologie hoofdstuk 11
Paragraaf 1 (het interne milieu)
Homeostase = in stand houden van dynamisch evenwicht in inwendig milieu, die met behulp van
bepaald effectoren de lichaamswaardes rond een bepaalde norm houdt.
Dynamisch evenwicht is bijvoorbeeld
- pH (tussen 7,4 en 0,1)
- Temperatuur (37 graden)
- Glucose (tussen 70-110 mg)
- pO2/pCO2
Hartslag
-
VB:
Je rent hartslag verhoogt bloeddruk verhoogt
bloedvaten verwijden bloeddruk wordt rond bepaalde
norm gehouden
Homeostase wordt in stand gehouden door de regelkring
effectoren en receptoren die samenwerken
VB:
Afwijking van norm wordt waargenomen door receptor
prikkel regelcentrum krijgt prikkel in hersenstam info
naar effectoren corrigeren
Je hebt 3 soorten receptoren
1) Exteroreceptoren
Reageren op prikkels van buiten het lichaam
Bijvoorbeeld smaakzintuig of oog
2) Enteroreceptoren
Reageren op prikkels vanuit interne milieu
Baroreceptoren en Chemoreceptoren
Vooral in de aortaboog, waar receptoren onder andere de hersenstam kunnen beïnvloeden
3) Proprioreceptoren
Receptoren die gevoelig zijn voor info van spieren en gewrichten
Spierspoeltjes en peeslichaampjes
De hersenstam regelt onder andere:
Ademhaling, hartslag, bloeddruk, bloedsomloop, zweten, spijsvertering, lichaamstemperatuur etc.
Terugkoppeling = afwijking van de norm een proces wat invloed heeft op die afwijking
Negatieve terugkoppeling: het terugbrengen van een afwijking naar een norm
Kerntemperatuur = het temperatuurgebied van de vitale organen (lever, hart, longen en hersenen)
Enzymen reageren het snelst rond de optimumtemperatuur
Afwijking temperatuur reactie vertraagt en verlies in vorm en functie van eiwitten
Bij een te hoge kerntemperatuur denatureren eiwitten, waardoor vitale organen hun functie
verliezen
Hypothalamus = een hersendeel met receptoren voor de kerntemperatuur
Schiltemperatuur = temperatuur van de buitenste lagen van het lichaam, beïnvloed door het externe
milieu
, VB:
Regelcentrum hypothalamus registreert dalende temperatuur prikkel naar effectoren van de
kern en schil warmteproductie opvoeren rillen en klappertanden, kringspieren slagaders naar
huis en spieren vernauwen minder bloed naar schil (huid wordt bleek)
Bij koorts verhoogt de hypothalamus de norm onjuist door middel van cytokine: eiwit gemaakt door
witte bloedcellen verhoogt norm kerntemperatuur lichaam denkt dat je onderkoeld bent
temperatuur verhoogd bleek en rillen
Intern milieu = samenstelling bloed, weefselvloeistof, lymfe en cytoplasma
Regelcentrum bevindt zich in hypothalamus
De actie kost glucose lever zet onder invloed van hormoon glucagon het glycogeen (= opgeslagen
glucose) om in glucose. Dit geeft de lever af aan het bloed bloedsuikerspiegel op pijl
Voorraad op?
Glucose gemaakt uit vetreserves nieuwe glucose (gluconeogenese = glucose, neo = nieuw,
genese = aanmaak)
Paragraaf 2: (processen in de lever)
- De poortdader voert bloed aan vanuit de alvleesklier, milt, maag- en darmkanaal.
- De lever krijgt bloed uit de leverslagader en de poortader
- Poortader verteringsproducten
- Leverslagader O2-rijk bloed uit de aorta + voedingsstoffen
- De lever is verdeeld in groepen cellen met elk een eigen aftakking van de leverslag- en
poortader dit noem je leverlobjes (binas 82D)
- In de leverlobjes bevinden zich bloedruimtes sinusoïden
Koolhydraatstofwisseling:
- Weefsels nemen onder invloed van insuline glucose op
- Hierdoor daalt de glucose concentratie in het bloed
- Insuline in de lever zorgt voor de omzetting van glucose in glycogeen: glycogenese
- Voorraad glucose gevuld?
Glucose wordt omgezet in vetten
- Daalt de glucoseconcentratie?
Alvleesklier maakt glucagon
Glucagon zet glycogeen om in glucose
- Glycogeen en glucose op?
Gluconeogenese
Vetstofwisseling:
Eet je iets vet?
- Lever krijgt glycerol en vetzuren binnen
- Vetzuren zijn brandstof en bouwstof voor de celmembraan
- De lever kan ongeschikte vetzuren ombouwen tot geschikte
Cholesterol:
- 10% krijg van je voedsel (essentiële vetzuren)
- Rest wordt gemaakt door de lever
- Nodig voor de stabiliteit van celmembranen en grondstof voor hormonen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper zebrastudying. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.