Cultuur is altijd een groep
Cultuur is altijd van een groep. Individuen hebben elk wel een culturele identiteit die uit meerder
subculturen kan bestaan.
Cultuur is aangeleerd
Socialisatie: Ouders, familie, omgang met anderen, media, school. . . . Wat nog meer?
Programmering: Programmering van de hersenen: hoe dien je te denken? Denk aan het
besturingssysteem van een computer of smartphone.
Culturele bril
Niets heeft betekenis van zichzelf
Mensen geven betekenis
Betekenis hangt af van de context, cultureel raamwerk en beelden.
Cultuur is relatief
Cultuur wordt pas duidelijk als je in contact komt met een andere cultuur.
Cultuur geeft betekenis aan de wereld
Cultuur geeft betekenis aan de wereld om ons heen, het geeft ons een referentiekader. Cultuur is de
verzameling afspraken die stilzwijgend wordt gemaakt over hoe mensen hun wereld zien. Jouw
geprogrammeerde hersenen vertellen je in een fractie van een seconde wat iets betekent.
Aspecten Cultuur
Cultuur is relatief
Cultuur is altijd een groep
Cultuur is aangeleerd
Cultuur is Dynamisch
Uien model
,Waarden
Waarden zijn zaken die wij als waardevol ervaren, waarden zijn basisaannames waarop culturen
gebaseerd zijn en slechts heel langzaam veranderen. Cultuur is gewoon normaal doen. Maar wat is
normaal? Normaal wordt gedefinieerd als de waarden van een bepaalde cultuur.
Normen
Normen zijn de grenzen aan die waarden. De regel die overtreden wordt. Veiligheid in het verkeer is
een waarde. Dat vinden wij in Nederland belangrijk. De bijbehorende norm is 50 km. per uur in de
bebouwde kom en 120 op de snelweg. Over normen wordt veel gediscussieerd, over de waarde zijn
we het vaak eens.
Week 2
Universele dilemma’s
Culturen zijn ontstaan omdat de eerste groepen mensen problemen moesten oplossen. Deze
problemen zijn er nu ook nog en elke groep mensen, elke generatie moet met deze problemen leren
omgaan.
Deze problemen noemen we universele dilemma's.
Voorbeelden van universele dilemma’s:
Hoe gaan we met tijd?
Hoe gaan we om met man-vrouw verschillen?
Hoe gaan we om met leiderschap?
Hoe gaan we om met de natuur?
Basisaanames
Bespreek welke oplossing in Nederland gekozen is voor het universele dilemma: omgaan met tijd?
Die oplossing is wat we noemen een basisaanname voor de Nederlandse cultuur. Dat is wat wij als
‘waar’ zien.
• Basisaannames zijn overtuigingen over hoe de wereld hoort te zijn.
• Andere culturen hebben andere aannames gemaakt, het een is niet beter of slechter, maar
gewoon een andere keuze, gemaakt door andere groepen mensen in andere
omstandigheden.
• Elke groep mensen gelooft echter dat hun keuze de beste keuze is, de enige ‘goede’ keuze,
en dat maakt vervolgens alle andere keuzes van andere culturen de ‘slechte’ keuze.
• Basisaannames zijn niet zichtbaar, ze zijn impliciet, geprogrammeerd door je ouders en de
omgeving.
• Dit is wat Hofstede noemt: mentale programmering. Het model van Hofstede (komen we op
terug) is gebaseerd op zes universele dilemma's.
, Van basisaanname naar cultuur: het
ui-model
Een cultuur is opgebouwd als een ui, met verschillende lagen op
elkaar.
• Elke cultuur heeft basisaannames als kern. (impliciet,
onzichtbaar)
• Met daarover heen een laag waarden overtuigingen en
bijbehorende normen die afkomstig zijn van de
basisaannames. (impliciet, onzichtbaar)
• Beide lagen worden pas expliciet en zichtbaar gemaakt in
de buitenste laag van symbolen, culturele producten,
rituelen en tradities en cultureel gedrag.
Het meten van cultuur
Wat we nodig hebben is een model dat:
• factoren heeft die aanwezig zijn in elke cultuur
• factoren die meetbaar zijn
Model van Kluckhohn
Ontwikkeld door Clyde en Florence Kluckhohn
Alle culturen hebben dezelfde universele dilemma's, een aantal problemen die ze te boven moeten
komen om te kunnen overleven. De keuzes die gemaakt worden, verschillen per cultuur. Dat zijn de
basisaannames.
1. Leeft een cultuur in harmonie met de natuur en omgeving of wil het deze overheersen?
2. Is de cultuur gericht op het verleden, heden of de toekomst?
3. Is het een taakgerichte cultuur of relatiegericht? Zijn we een ‘doe’-cultuur of een ’zijn’-
cultuur?
4. Individueel of collectivistisch?
5. Opvatting over fysieke ruimte: is deze meer privé of openbaar?
6. Menselijke aard: zijn mensen per definitie slecht of goed?
Leeft een cultuur in harmonie met de natuur en omgeving of wil het
deze overheersen?
In culturen waarin de natuur overheerst wordt, overleven de mensen door de natuur te beheersen.
Bijvoorbeeld in Nederland bouwen wij dijken tegen het water. Leeft een cultuur in harmonie met de
natuur leven zij zonder natuur te beheersen of er tegen in te gaan. Zij passen zich aan aan de situatie.
In plaats dat zij dijken bouwen tegen het water bouwen zij huizen op palen.
Is de cultuur gericht op het verleden, heden of de toekomst?
Een cultuur kan georiënteerd zijn op het verleden, het heden of de toekomst.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper skelders. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.