Aanvankelijk schrijven
Schrijven is een complexe, motorische activiteit met cognitieve, motorische, creatieve, ruimtelijke en
culturele aspecten, die bestaat uit doelgerichte bewegingen .
• vormonderscheidingsvermogen, kritische waarneming: verschillen of ‘fouten’ herkennen (m en n
of B en D onderscheiden)
• oog-handcoördinatie: samenwerking van ogen en schrijfhand
• lateralisatie: voorkeur schrijfhand
• automatiseren van bewegingen
3 belangrijke dingen bij het aanvankelijk schrijven:
1) Goede potloopgreep: direpuntsgreep
hulpmiddelen: kneedbaar gom, mallen,..
Leerlijn (in stijgende moeilijkheidsgraad):
Voorbereidend schrijven bij kleuters gebeurt best met wascokrijt. Dit is vettig, glijdt goed en
is heel goed om grote vormen te maken.
Het potlood is fijner materiaal en is het meest aangename om in het eerste leerjaar te
gebruiken om te leren schrijven.
De rollerpen of de balpen heeft opnieuw een fijnere punt.
Eventueel een vulpen
2) Correcte en ontspannen schrijfhouding (7)
voeten plat op de grond + naast elkaar
stoel goed aangeschoven + niet te hoog/ te laag
rug tegen rugleuning bovenlichaam licht voorovergebogen
afstand tussen ogen + schrijfoppervlak = ongeveer 30 cm
blad of schrift onder hoek van 20° niet-schrijvende hand ligt op papier
,3) bladligging
2. leerlijn
Voorbereidend schrijven (laatste KL en L1)
• ontwikkeling van spieren in hand en vingers
• overgang van grote schrijfbewegingen naar fijnmotorische oefeningen
• aanleren correcte schrijfhouding, potloodgreep en bladligging
Beginnend schrijven (L1 en L2)
• schrijven met correcte potloodgreep, schrijfhouding en bladligging
• aanleren van letters en hoofdletters en hun verbindingen
• aanleren van cijfers
Voortgezet schrijven (L3 e.v.)
• schrijven met correcte potloodgreep, schrijfhouding en bladligging
• automatiseren letters en hun verbindingen
• afbouw schrijven met hulplijnen: schrijven op een grondlijn
• schrijven zonder voorbeeld
• sneller schrijven (tempo ↑)
• begeleiding naar persoonlijk handschrift
,verschillende handschriften:
Schneider
D’Haese
3. Evaluatie
het schrijfproduct: hoe ziet de neerslag op het blad eruit, wat kunnen we lezen?
het schrijfproces (houding en pengreep): hoe komt het product tot stand?
welke houding wordt aangenomen? zijn de potloodgreep en de bladligging goed?
de snelheid: schrijft het kind vlot en snel of gaat het stroef en langzaam?
Observeren tijdens schrijven + feedback geven over product en proces
, Creatief schrijven
1. Inleiding
Spelling is een ondersteunende vaardigheid die je nodig hebt om creatief te schrijven. Spelling ook
makkelijker om te geven dan creatief schrijven kan je tegelijk geven.
Schrijven = taalvaardigheid verschillende domeinen:
kwaliteit van geschreven teksten is niet erg hoog
instructies en feedback schieten vaak tekort
reflecteren na schrijfopdrachten gebeurt weinig
schrijfontwikkeling van lln wordt in weinig scholen opgevolgd
2. Wat is schrijven?
Schrijven en lezen = schriftelijke vaardigheden
Schrijven en spreken = productieve vaardigheden, maar belangrijke verschillen:
bij schrijven niet alleen ideeën structureren maar ook geordend op papier zetten
vaak ontbreekt onmiddellijke feedback (wel bij spreken) *
geen non-verbale signalen bij schrijven *
schrijven= niet vluchtig en blijvend van aard
* digitale communicatievormen stuk van toepassing (emoticons + antwoord)
Kleuters ‘schrijven’ al via tekeningen of proberen zelf te schrijven
‘denkend schrijven’ in de 2de graad bv. Schrijfopdrachten in boek
Functies van taal/schrijven:
- communicatieve functie (brief/mails): concrete boodschap doorgeven
- expressieve functie (gedicht/liedje): gevoelens en gedachten uiten op papier
- conceptualiserende functie (schema/samenvatting): schrijven helpt om ideeën te ordenen.
- sociale functie (eigen klascode): hoe je schrijft, bepaalt bij welke groep je hoort.
Ongeacht de uiteindelijke vorm is een schrijfproduct vaak het resultaat van een complex bestaand uit
componenten:
De schrijver voorkennis, motivatie, de attitudes en talige competenties hebben invloed op
hun schrijfvaardigheid.
Schrijver = zender van de boodschap, de lezer is de ontvanger: hij decodeert de boodschap
De socioculturele context heeft invloed op de talige competenties van de schrijver:
thuissituatie, culturele achtergrond (sneeuwwit)
Is er een rijke geletterdheid thuis?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MevrouwAnoniem. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.