Week 1 – Veiligheid en grondrechten, beperkingsmogelijkheden grondrechten,
terrorismebestrijding
Wat is fysieke- en sociale veiligheid?
Fysieke veiligheid kan worden omschreven als veiligheid die afhankelijk is van fysiek
factoren die aanleiding kunnen geven tot het ontstaan van branden, ongevallen en rampen. Het
gaat hier om materiële en immateriële zaken. Sociale veiligheid is bescherming of het zich
beschermd voelen tegen gevaar dat veroorzaakt wordt door of dreigt van de kant van
menselijk handelen in de openbare ruimte.
Leg ook de begrippen objectieve- en subjectieve veiligheid uit.
Objectieve veiligheid gaat over veiligheid die objectief vast te stellen is, zoals het aantal
gemeten incidenten. Subjectieve veiligheid gaat over een gevoel, bijvoorbeeld de angst om
slachtoffer te worden van misdrijven en criminaliteit.
Wat wordt onder de zogeheten veiligheidskloof verstaan?
De discrepantie tussen objectieve en subjectieve veiligheid wordt aangeduid met het begrip de
veiligheidskloof. Zo zijn mensen van mening dat Nederland steeds onveiliger wordt, maar
zelf voelen ze zich juist minder onveilig.
Waarin verschillen Buruma en Boutellier over wat betreft veiligheid?
Buruma is van mening dat de gevoelens over onveiligheid niet terecht zijn, gezien de
ontwikkeling van de objectieve veiligheid. De subjectieve veiligheid moet volgens hem dan
ook niet de grondslag voor het beleid vormen. Volgens Boutellier moeten we de subjectieve
veiligheid niet negeren omdat het gaat om reële ervaring van onveiligheid die het leven
beïnvloedt.
Hoe kenmerkt Boutellier de huidige vitalistische cultuur?
1. Individualisering: individuen zijn steeds minder afhankelijk van anderen en hebben
een toenemende behoefte aan keuzevrijheid en zelfsturing;
2. Informalisering: gaat over de afnemende invloed van instituties op de organisaties van
onze samenleving en bij de inrichting van het eigen leven;
3. Informatisering: omgangsvormen tussen mensen veranderen en het internet neemt de
vorm aan van een amorele ruimte;
4. Internationalisering: door de invloed van Europese wet- en regelgeving verliest het
nationale bestuursniveau aan kracht;
5. Intensivering: verwijst naar de grote dynamiek van de huidige samenleving, Boutellier
noemt dit begrip ook wel vitalisme.
Welke twee redenen hoofdredenen geeft Boutellier voor het belang dat tegenwoordig
aan veiligheid wordt gehecht?
Er is allereerst een sociaal component. Veiligheid wordt als maakbaar gezien, men is meer
afhankelijk van techniek. Risico’s reduceren is steeds belangrijker volgens de
risicomaatschappij van Beck. Daarnaast is er het psychologische component. Er is een
behoefte aan veiligheid. Onzekerheid over veiligheid is toegenomen door globalisering,
flexibilisering en het wegvallen van het familie- en buurtleven. Meer vrijheid is ook meer
1
, onzekerheid, verlangen naar bescherming en controle.
Wat wordt onder de veiligheidsutopie verstaan?
Onder veiligheidsutopie wordt het onhaalbare verlangen naar het samenvallen van maximale
vrijheid en maximale veiligheid verstaan.
Onder welke voorwaarden acht Brugger marteling acceptabel?
In acute, levensbedreigende noodsituatie;
Zekerheid juiste persoon;
Zekerheid dat deze de info heeft;
Geen minder radicaal alternatief;
Dan zelfs verplicht te folteren (!);
Misbruik voorkomen, evt. toetsing vooraf door rechter.
Hoe komt Brugger tot het standpunt dat de overheid onder omstandigheden zelfs
verplicht is tot marteling?
Wanneer er sprake is van een botsing tussen de rechten van onschuldige slachtoffers en de
rechten van misdadigers dan hoort het recht het leven en de waardigheid van de onschuldige
slachtoffers te beschermen. In dat opzicht is het niet de vraag of het de overheid toegestaan is
om de levens van slachtoffers te beschermen, maar is het de plicht van de overheid om dit te
doen met het enige mogelijke middel: marteling.
Geef een kort betoog voor en een kort betoog tegen het gebruik van marteling in de
strijd tegen terrorisme.
Voor: indien grote aanslagen kunnen worden voorkomen door het gebruik van
marteling moet dit toegestaan worden;
Tegen: marteling is dusdanig in strijd met art. 3. EVRM dat het ook bij terroristen niet
zomaar toegestaan mag worden.
Wat zegt het EHRM in Uzun in het algemeen over het vereiste voorzien bij de wet bij
surveillance maatregelen?
Bij ver gaande inmengingen (o.a. telefoontap) strikte eisen aan regelgeving: in welke
gevallen, welke middelen, hoe lang, bewaartermijn, etc.
Noem een aantal factoren die het EHRM in rekening brengt bij de
proportionaliteitstoets in Uzun.
Door hoeveel autoriteiten hij surveillance-maatregelen kreeg opgelegd, in hoeverre dit een
inbreuk was in zijn prive leven, hoeveel mensen toegang hadden tot de surveillance-beelden,
de duur van de maatregelen waren en hoe intensief deze waren, hoe ernstig de misdaad was en
welke maatregelen eerder waren ingezet en hoe succesvol deze waren.
In hoeverre is het in de zaak Gäfgen van belang dat het om bedreiging met marteling en
niet om marteling ging?
Op grond van art. 3 EVRM is bedreiging met foltering tijdens ondervraging door politie een
‘onmenselijke behandeling’. Het gaat hier om een verboden ondervragingsmethode, maar niet
om een schending van art. 6 EVRM.
Wat voor gevolg heeft het uitroepen van de noodtoestand voor de beperking van
grondrechten?
De noodtoestand wordt uitgeroepen als er grote en vitale belangen op het spel staan en
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noorwasmus. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.