De hoofdstukken waarnemingsmethoden, epitheel en bindweefsel staan samengevat in dit document. Er zijn tabellen gemaakt om verbanden duidelijk te maken.
Waarnemingsmethoden
o histologie = leer van de weefsels
o weefsels bevatten intracellulaire vloeistof en intercellulaire matrix
o vaak membraneuze structuren rondom
o interactie via matrix (collagene vezelfs en grote hoeveelheden eiwitten)
o micrometer (μm) en nanometer (nm)
o micron (μ = 1μm) en angström (Å = 0,1 nm)
Weefselvoorbereiding
Fixatie
o stopt metabolisme
o legt structuur vast
o bereidt voor op daaropvolgende behandelingen
o vorming van artefacten (= verandering van preparaat in vorm of volume)
voorkomen
o crosslinken, denatureren en onwerkzaam maken van enzymen, structurele
proteïnen en fosfolipiden
o met vers weefsel
o veel water in cellen en weefsels fixeren door bevriezing
o LM
groot aantal fixatieven (bevat vooral formaldehyde en picrinezuur)
Bouin
formaline: verzadigde oplossing van formaldehydegas in water (= formal)
o EM
bevat vaak glutaaraldehyde
vaak dubbelfixatie (= glutaaraldehyde en osmiumtetroxide (crosslinkt
onverzadigde banden in vetzuren))
o immersie = stukje weefsel in fixatief ondergedompelt
o perfusie = fixatief via bloedvaten van het orgaan
Inbedding
o vloeibaar inbedmiddel dat na afkoeling verhard (om goed te kunnen snijden)
o meestal eerst dehydratie, dan lipidenoplosmiddel, dan inbedmiddel
o LM
vloeibare paraffine
stalen mes in microtoom (snijmachine voor coupes)
5 μm dik
coupes gestrekt op warm water, op objectglaasje, gedeparaffineerd,
gekleurd, dekglaasje
o EM
harde inbedding met epoxyharsen
plastiek verhard in 2 dagen
glazen of diamanten mes in ultramicrotoom
50-100 nm dik
opgevangen op wateroppervlak, opgevist door grid (= metalen roostertje),
gecontrasteerd
,Kleuring
o componenten absorberen kleurstoffen anders
o zure componenten basische kleurstof (hematoxyline, methyleenblauw)
o basische componenten (= acidofiel, eosinofiel) zure kleurstof (eosine)
o HE-kleuring (hematoxyline-eosine-kleuring): donkere kernen, roos cytoplasma
Lichtmicrosopen
o doorvallend wit licht
o drielenssysteem
condensor: bundelt doorvallende
licht
objectief: tussenbeeld
Kölherse verlichting: juiste afstelling
condensor en objectief
oculair: vergroot en projecteerd
o digitale camera en computer kunnen
aangesloten worden
o eindvergroting: vergoting objectief X
oculair
Oplossend vermogen
o = de resolutie
o de kleinste afstand tussen 2 puntendie
nog net gescheiden kunnen worden
waargenomen
o vooral afhankelijk van objectief
o vergroting en resolutie in evenwicht
goede beeldinformatie
o numerieke apertuur (NA)
o resolutie = λ/NA
o achromaat, apochromaat: met kleurcorrectie
o planapochromaat: ook voor planiteit gcorrigeerd)
Fasecontrastmicroscopie
o ongekleurde preparaten
o bewerken van kleine faseveranderingen die ontstaan door brekingsverschillen in
het preparaat
Interferentiemicroscopie
o fasevertragingen die optreden wanneer licht passeert door transparante
objecten met verschillende brekingsindexen
o pseudoreliëf
o andere details te zien
Polarisatiemicroscopie
o periodieke of repetitieve rangschikking van atomen, moleculen of
supramoleculaire eenheden gepolariseerd licht draaien geen uitdoving van
licht tussen 2 gekruiste polarisatiefilters
o 1ste polarisatiefilter = polarisator: onder condensor
o 2de polarisatiefilter = analysator: tussen objectief en oculair
Fluorescentiemicroscopie
o excitatielicht (korte λ) emissielicht (langere λ)
o excitatiefilter: beperkt excitatielicht tot bepaalde λ
, o sperfilter: verwijdert resten excitaitelicht uit bnudel
o emissielicht uitgezonden door preparaat door sperfilter
o fluoriserende delen lichten op tegen donkere achtergrond
o fluorescerende probes lokalisatie antigenen of nucleotidevolgorden
o photo bleaching = aanstraling van fluorescerende stof verlies deel
fluorescentie
Confocale ‘laser-scanning’-microsoop
o scherpe monochrome laserbundel door spiegelsysteem via objectief naar
preparaat gestraald volgens scanning (blad lezen)
o pinhole: laat enkel licht door afkomstig van het focusvlak van de objectieflens
o fotomultiplierbuis: meet hoeveelheid licht door pinhole pixel
o 3D reconstructie mogelijk
Superresolutiemicroscopie
o optical nanoscopy
o lasermicroscopie
o waarneming van objecten in fluorescerend gekleurde preparaten ver onder het
oplossend vermogen van andere lichtmicrosopen
o resolutie tot 20 nm
Correlarieve micriscopie
o 2 verschillende opnamen met gelijke eindvergroting van 2 verschillende
microscopen
o beelden combineren
Elektronenmicroscopen
Transmissie-elektronenmicroscoop
o TEM
o resolutie: 0,1 nm
o 5-7 elektromagnetische lenzen
o vacuüm
o potentiaalverschil tussen kathode en anode elektronen naar anode versneld
o gat in anode elektronen niet buiten koers in holle kolom
o condensor, objectief, projectorlens
o preparaat via vacuümsluis ingebracht
o verstrooiing van elektronen uit bundel door contrastmiddelen
o fluorescentiescherm of fotografische film
‘Scanning’-elektronenmicroscoop
o SEM
o preparaatoppervlak door scannende elektronenbundel afgetast
o secundaire elektronen aangetrokken door detector (positief geladen)
o grijswaarden
o oppervlakken
o maanlandschapeffect
o kleiner gebied van preparaat vergoting verhoogt
o resolutie: < 6 nm
o na fixatie en dehydratie: kritisch-punt-drogen (kritisch-punt-droogtoestel)
o bevroren en daarna gebroken breukvlak
, ‘Scanning-probe’-microscopen
o SPM
o levende cellen
o AFM
atomic-force-microscoop
fijne naald op flexibele bladveer
tast preparaat af
gestuurd door piëzo-elektrische kristallen
naald nadert preparaat buiging hol (afstoting) of bol (aantrekking)
buiging evenredig met grootte en richting van de kracht (reflectie van een
laserstraal)
grijswaarde
De interpretatie van microscopische beelden
o vergelijken
o willekeurige sneden van ruimtelijke structuur verschillende 2D beelden
o 3D beelden door opeenvolgende coupes
Vriestechnieken
o geen fixatie, dehydratie en inbedding tijd gewonnen
o cryostaat: vriescoupes maken
o vriesschade: ijskristallen
zeer snel invriezen, cryoprotecans toevoegen, onder hoge druk invriezen
amorf ijs minder schade
o breukvlak: gedetailleerde beeldinformatie
o bevroren breukvlak vacuüm ijs sublimeert reliëf versterkt (vriesetsen)
Celkweek
o elk celtype kan gekweekt worden
o kweekmedium met voedingsstoffen en groeifactoren
o kunnen prolifereren
o functies van 1 celtype in vitro bestudeerd
o in vivo: in levend dier, in vitro: in glas, in situ: op plaats waar ze normaal
voorkomen
o aseptische techniek
o cellen losmaken uit weefselverband: enzymen adhesiemoleculen en
celcontacten verbreken
o monolayer: enkele laag cellen
o confluentie = contact met elkaar na vermeerderen groei stopt
Histochemie en cytochemie
o speciefieke reactie tussen natuurlijke verbinding in cel en toegevoegde stof
Nucleïnezuren
o Feulgen-reactie: paarsrood complex
o methylgroen-pyroninekleuring: DNA blauwgroen, RNA rood
Eiwitten
o kleuren van bepaalde AZ
o immunocytochemische methoden
o falloïdine: F-actine
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper BiomedischeStudent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.