Duidelijke samenvatting van het boek 'Recht in de Creatieve Industrie (5869 )' voor het vak Recht in de Creatieve Industrie in leerjaar twee van de studie Creative Business aan de Hogeschool van Amsterdam.
Recht in de Creatieve Industrie – Tentamen Samenvatting
Hoofdstuk 1 – Inleiding in het recht
1.1 Waarom is er recht?
De samenleving bestaat uit contact met anderen. Dat betekent dat er conflicten kunnen ontstaan. Het
recht maakt door middel van regels deze conflicten beheersbaar:
- Recht zorgt voor vrede, veiligheid en gelijkheid;
- Recht weerspiegelt normen, waarden en idealen;
- Recht voorkomt- en lost conflicten op.
1.2 Functies van het recht
Het recht heeft vier belangrijke functies:
- Normatieve functie ethische normen, wat goed en fout is, wenselijk en onwenselijk
gedrag (voorbeeld: je mag niet stelen).
- Instrumentele functie bepaald gedrag realiseren (voorbeeld: verkeersregels, rechts
rijden).
- Aanvullende functie als mensen vergeten afspraken met elkaar te maken, vallen ze terug
op de regels uit de wet (voorbeeld: auteursrecht op een nummer waar een band niets
over afspreekt).
- Geschiloplossende functie wanneer partijen een conflict niet zelf kunnen oplossen
(voorbeeld: rechtszaak).
1.3 Waar vinden we recht?
Het recht komt voort uit rechtsbronnen. Er zijn vier rechtsbronnen.
1. De wet:
Een wet is een geschreven rechtsregel gemaakt door de regering (koning en ministers) en
Staten-Generaal (eerste en tweede kamer). Zij vormen de formele wetgever:
- Wetten in formele zin opgesteld door de formele wetgever (voorbeeld: Artikel 1).
- Wetten in materiële zin als de wet avv’s bevat (algemeen verbindende voorschriften), dit
zijn regels voor die gelden voor iedereen (voorbeeld: provinciale verordeningen).
2. De jurisprudentie:
Naast de wet komt recht voort uit rechtspraak (rechtersrecht of jurisprudentie). Recht moet telkens
opnieuw worden ontwikkeld, geïnterpreteerd en uitgelegd worden. Dat is de taak van de rechters.
Jurisprudentie ontstaat door het opvullen van een leegte in een wet tijdens een rechtspraak
(voorbeeld: als er een wet niet duidelijk is kan de rechter een nieuwe regel opleggen).
3. Het verdrag:
Een soort contract bij internationale samenwerking tussen staten (onderling) en/of volkenrechtelijke
organisaties (Verenigde Naties). Het verdrag is een belangrijk onderdeel van het internationaal recht.
Door globalisering neem thet aantal vedragen toe. Inhoud van verdragen:
- Rechten en plichten vaststellen (UNESCO-verdrag) tussen bepaalde landen (voorbeeld:
kunst valt onder cultureel erfgoed).
- Rechten opnemen die gaan over hun burgers (voorbeeld: een verdrag waarin landen met
elkaar afspreken dat kinderarbeid verboden is).
- Internationale organisaties (Verenigde Naties) en tribunalen (tijdelijk of permanent
gerechtshof) in het leven roepen (voorbeeld: organisaties werken samen voor mondiale
veiligheid en behoud van mensenrechten).
, Verdragen kunnen op twee manieren in het nationale recht doorwerken:
- Transformatiesysteem regels uit het verdrag zijn geldig wanneer een land deze heeft
omgezet en in zijn eigen wetten heeft opgenomen.
- Incorporatiesysteem de regels uit het verdrag hebben een rechtstreekse werking.
Nederland heeft dit systeem.
4. Het gewoonterecht:
Gewoonterechtelijke regels zijn niet in de wet vastgelegd (het ongeschreven recht). Rechters kunnen
deze regels wel meenemen in hun beslissing.
1.4 De rechtszekerheid
Het recht biedt rechtszekerheid. De maatschappij moet weten waar hij aan toe is bij verouderde
wetten. Daarom wordt er gebruik gemaakt van open normen de wetten zijn zo ruim opgeschreven dat
ze in de tijdsgeest geïnterpreteerd kunnen worden. Rechters mogen deze open normen zelfstandig
interpreteren.
1.5 Nederlands recht
Het Nederlandse recht bestaat uit verschillende rechtsgebieden. Er valt een tweedeling te maken
tussen privaatrecht en publiekrecht, samen vallen deze rechten onder Internationaal recht:
- Privaatrecht regels en wetten die gelden voor en tussen burgers onderling, burgers en
bedrijven, en bedrijven onderling.
- Publiekrecht regels en wetten die van toepassing zijn tussen burgers en
overheidsorganen en overheidsorganen onderling.
1. Privaatrecht:
Belangrijk voor de creatieve industrie. Als twee (of meer) burgers een geschil krijgen kunnen ze
terecht bij een privaatrechter. Privaatrecht regelt verhoudingen tussen burgers onderling (natuurlijke
personen), burgers en bedrijven en bedrijven onderling (rechtspersonen zijn bedrijven en
organisaties).
- Verbintenissenrecht gaat over verbintenissen. Een verbintenis is een handeling van een
of meerdere (rechts)personen (voorbeeld: het aangaan van een overeenkomst).
- Intellectueel-eigendomsrecht gaat over de bescherming van voortbrengselen van de
menselijke geest. De rechten auteursrecht en merkenrecht vallen hieronder (voorbeeld:
een liedje, schilderij of boek).
- Goederenrecht wie is eigenaar van een bepaald goed en hoe kan je dat overdragen.
- Ondernemingsrecht interne en externe juridische zaken van ondernemingen.
- Personen- en familierecht juridische zaken die in een gezin of familie spelen zoals
trouwen, scheiden en adoptie.
- Arbeidsrecht juridische zaken tussen werkgever en werknemer.
2. Publiekrecht:
Regels voor verhoudingen tussen burger en de overheid. In publiekrechtelijke geschillen is altijd één
van de partijen een overheidsorgaan (gemeente, justitie). Speelt in de creatieve industrie een kleine
rol, bijvoorbeeld bij aanvragen van subsidies of vergunningen.
- Staatsrecht regels over de organisatie van de Nederlandse staat (voorbeeld: hoe komt
een nieuw kabinet tot stand).
- Strafrecht welke feiten zijn strafbaar en wat is de straf.
- Bestuursrecht waar moet de overheid zich aanhouden bij het nemen van beslissingen.
1.6 Hoe handhaven we het recht?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper milenavriens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
