Milieu impact kweekvlees voor het eerst in kaart (grafiek bekijken)
Hoe kunnen we de voedselketen veilig stellen waardoor mensen NIET ziek worden door (normaal) te eten. Safe Food Through
Safe Feed.
Voedsel veilig stellen door veilig te voeden
Antemortumkeuring (voor dood) + postmortumkeuring (na dood, karkassen…)
PARTIM I: DE PRIMAIRE FASE (prof Leroy)
1. Hoofdstuk 1: inleiding tot de veterinaire volksgezondheid
Veilig voedsel van alle tijden. Laatste decennia enorm belang gewonnen door:
- Intensieve houderij —> allemaal op elkaar —> ziektverspreiding stijgt
- Bewustzijn stijgt
- Globalisering —> global warming —> nieuwe ziekten in ongewone gebieden
- Epidemiologische bewaking —> ziekten in gate houden (vb vogelgriep, …)
Zoönose = overdraagbare ziekte van dier op mens (vb hondsdolheid (heel dodelijk via beet), rundertuberculose, …)
actueel: wilde everzwijnen op varkens (epidemiologisch belang, geen volksgezondheid.
Zoönotische aspect —> hondsdolheid (heel dodelijk, via beet)
Alleen bij dieren die niet gegeten worden, niet bij de gewone ”boerderijdieren”
Actueel wilde everzwijnen op varkens, epidemiologisch belang—> niet volksgezondheid
Gezond voedsel➔ Bij VVG: voedsel waar je niet ziek van wordt, op een goede manier gekweekt (niet in de zin van nutritioneel
goed/veel vitamines)
Productiefase (primaire fase):
- Diervoeder (hetgeen wat de dieren zelf eten)
- fokken van dieren
- afmesten van dieren (slacht klaarmaken van de dieren)
- transport van dieren en dierlijke producten (melk, eieren, …)
- slachtproces
DOEL = veilig en gezond voedsel produceren
- = sterk geïntegreerd proces, NIET alleen het eindproduct controleren
maar de hele keten
- som de schakels van de keten op
- de keten is zo sterk als de zwakste schakel. Elke schakel is even
kwetsbaar, overal controles. Dierenarts is heel belangrijk in heel deze
controle.
HET BEWAKEN VAN DE VOEDSELVEILIGHEID MOET TEGELIJK EN IN ELKE SCHAKEL GEBEUREN!
De dierenarts speelt hierin een cruciale rol.
Het aantal te controleren facetten is heel groot, dus heel moeilijk en varieert per schakel.
(Som zelf zo veel mogelijk controlepunt op in elk onderdeel van schakel!)
5 kernfacetten!
Stroomlijnen en beheersbaar maken door:
1) Integrale keten bewaking, niet alleen het eindproduct wordt gecontroleerd en bewaakt maar elke schakel die gebruikt
wordt
2) Tracking en tracing. (Weten welke schakels en waar
het eindproduct)
3) Elke producent is VERANTWOORDELIJK voor zijn eigen
eindproduct voor het naar de volgende schakel of naar
de consument gaat.
4) De verplichting van AUTOCONTROLE binnen elke
schakel. (Cruciaal: continue controle door de schakel
zelf (vb slachthuis). Overheid controleert zelf niet de
schakels maar controleert de autocontrole die door de
schakel zelf uitgevoerd wordt.)
5) HACCP (zie schema (+ voorbeeld met koekjes)
,Na aankoop door consument ligt de verantwoordelijkheid bij de consument (“from stable to table, “from farm to fork”)
Wat is de grens van de veiligheid voor de gemiddelde consument??
Wat is veilig, wat is ongezond? Waar ligt de grens? Is die grens steeds dezelfde (bij iedereen) ?
Nulrisico is moeilijk en niet haalbaar!!!
Wat voor ons not done is (= onze levensstandaard), is in andere landen een normale standaard .
Wij permitteren ons met veiligheid, hebben hier ook meer tijd voor (bv de markten in Marokko, Turkije met loshangende
kippen, niet verkoeld, overal vliegen, …)
((Indien het voedsel goed verhit is, sterven veel ziektes.))
RISISCO-analyse, basis Voedselveiligheid niveau Europa.
De risico-analyse vormt de basis voor
de wetgeving rond voedselveiligheid.
European Food & Safety Authority —>
Voert risico-analyse uit
(video zien met de concepten risico-
analyse)
, Overzicht van het wetgevend kader
1) Mondiaal niveau:
Verenigde naties 1945
Wereld landbouw 1946
organisatie
WHO 1948
Codex 1963
Alimentarius
Codex Alimentarius is de wereldwijde codex ide
de basis vormt voor de nationale en Europese
wetgeving
Opzoeken federale overheid over codex!
“De Codex Alimentarius is kortweg een verzameling van normen, gebruiksvoorschriften, richtlijnen en andere aanbevelingen
over voedsel en voedselveiligheid. Enerzijds zijn er algemene teksten, bijvoorbeeld standaarden voor de hygiëne van
voedsel, en anderzijds zijn er specifieke normen, bijvoorbeeld voor vlees- of visproducten of voor dieetvoeding. De normen
in de Codex slaan meestal op de eigenschappen van een product, zoals het vetgehalte. Het kan gaan om alle eigenschappen
die door de overheid worden gereglementeerd, of slechts enkele (bijvoorbeeld de aanwezigheid van additieven of
contaminanten). De gebruiksvoorschriften van de Codex bepalen de goede praktijken op het vlak van de productie, de
transformatie, de fabricatie, het transport en de stockage van levensmiddelen of voedselgroepen, die essentieel zijn voor de
veiligheid en de eetbaarheid (hygiëne) ervan. De normen uit de Codex Alimentarius zijn niet bindend, maar worden vaak als
basis voor nieuwe wetgeving rond voeding en voedselveiligheid gebruikt.”
https://www.health.belgium.be/nl/voeding/voedingsbeleid/wetgevend-ennormgevend-kader/codex-alimentarius#article
De Codex Alimentarius Commissie (CAC) werd in 1961 opgericht door de voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) en de
Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) van de Verenigde Naties (http://www.fao.org/fao-who-codexalimentarius/(externe link) ). Ze moest
een antwoord bieden op de toenemende handel in voedingsmiddelen en de verscheidenheid aan normen en standaarden voor voedsel en
voedselveiligheid, die door diverse organisaties werden ontwikkeld. De eerste bijeenkomst van de CAC vond plaats in 1963.
Om de gezondheid van de consument afdoende te beschermen en om de eerlijke handel in voedingsmiddelen te bevorderen, ontwikkelt de
CAC internationale normen, standaarden en richtlijnen voor voedingsmiddelen en voedselveiligheid maar ook voor aanverwante domeinen
zoals hygiëne en etikettering. Deze richtlijnen worden gepubliceerd in de Codex Alimentarius. Daarnaast promoot de CAC alle initiatieven
rond voedselstandaardisering van internationale gouvernementele en niet-gouvernementele organisaties.
Momenteel telt de CAC 189 lidstaten en 226 observatoren.
• Werking van de Codex Alimentarius Commissie (CAC)
• Inhoud van de Codex
• Belang van de Codex op Belgisch, Europees en wereldvlak
• Nationaal contactpunt en comité
• Actuele discussies
Werking van de Codex Alimentarius Commissie (CAC)
De CAC vergadert in principe jaarlijks, afwisselend in Rome (hoofdzetel van de FAO) en Genève (hoofdzetel van de WHO). De
vertegenwoordiging gebeurt op nationale basis. De delegaties worden geleid door speciaal aangeduide ambtenaren, en kunnen bestaan uit
vertegenwoordigers van consumentenorganisaties, universitaire instellingen en de industrie.
226 gouvernementele en niet-gouvernementele organisaties hebben het statuut van observator, en mogen in elke fase van de ontwikkeling
van normen, standaards en richtlijnen hun standpunten ar voor brengen. De eindbeslissing komt wel aan de lidstaten toe.
De CAC adviseert de FAO en de WHO over de uitvoering van hun gemeenschappelijk programma rond voedingsnormen, dat tot doel heeft
om:
• De gezondheid van de consument te beschermen en eerlijke praktijken in de handel in voedingsmiddelen te verzekeren;
, • De coördinatie van alle normerend werk van internationale gouvernementele en niet-gouvernementele organisaties te
bevorderen;
• Prioriteiten op het vlak van normering te bepalen, initiatieven op te starten en voorbereidend werk uit te voeren, via de
bevoegde organisaties en met hun steun;
• De normen op punt stellen en in de Codex Alimentarius te publiceren;
• Bestaande normen aan te passen in functie van nieuwe wetenschappelijke kennis.
De juridische grondslag en de procedures van de CAC zijn beschreven in de zogenaamde procedurele handleiding.
Inhoud van de Codex
De Codex Alimentarius is kortweg een verzameling van normen, gebruiksvoorschriften, richtlijnen en andere aanbevelingen over voedsel
en voedselveiligheid. Enerzijds zijn er algemene teksten, bijvoorbeeld standaarden voor de hygiëne van voedsel, en anderzijds zijn er
specifieke normen, bijvoorbeeld voor vlees- of visproducten of voor dieetvoeding.
De normen in de Codex slaan meestal op de eigenschappen van een product, zoals het vetgehalte. Het kan gaan om alle eigenschappen
die door de overheid worden gereglementeerd, of slechts enkele (bijvoorbeeld de aanwezigheid van additieven of contaminanten).
De gebruiksvoorschriften van de Codex bepalen de goede praktijken op het vlak van de productie, de transformatie, de fabricatie, het
transport en de stockage van levensmiddelen of voedselgroepen, die essentieel zijn voor de veiligheid en de eetbaarheid (hygiëne) ervan.
De normen uit de Codex Alimentarius zijn niet bindend, maar worden vaak als basis voor nieuwe wetgeving rond voeding en
voedselveiligheid gebruikt.
Belang van de Codex op Belgisch, Europees en wereldvlak
Alle belangrijke vraagstukken die met de bescherming van de consument en de eerlijke handel in voedingsmiddelen te maken hebben,
worden voor onderzoek en advies aan de CAC voorgelegd. Dat maakt van deze organisatie een internationale referentie.
Dit blijkt onder meer uit het feit dat de “overeenkomst inzake sanitaire en fytosanitaire maatregelen (SPS)” van de
Wereldhandelsorganisatie (WTO), om de internationale handel te bevorderen en handelsgeschillen te beslechten, de normen van de
Codex hanteert. Ze zijn hiermee opgenomen in het juridisch kader dat de internationale handel faciliteert, onder meer door zoveel mogelijk
te harmoniseren. De normen zijn intussen al verschillende keren gebruikt in de oplossing van handelsgeschillen, en er zal meer en meer
beroep op worden gedaan.
Nationaal contactpunt en comité
Elke lidstaat in de CAC moet een uniek nationaal contactpunt aanduiden. Voor ons land is dat de dienst Voedingsmiddelen van de FOD
Volksgezondheid. Afhankelijk van de onderwerpen die worden behandeld, nemen de FOD Volksgezondheid, het Federaal Agentschap voor
de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) en/of de FOD Economie deel aan de werkgroepen van de Codex.
De CAC raad de lidstaten ook aan om een nationaal Codex Alimentarius Comité op te richten dat alle belanghebbenden verenigt. De
“adviesraad inzake voedingsbeleid en gebruik van andere consumptieproducten” van de FOD fungeert als nationaal secretariaat voor ons
land (codex.be@health.fgov.be(link stuurt een e-mail) ).
Actuele discussies
De laatste jaren wordt de CAC vanuit bepaalde hoeken aangevallen voor haar normerend werk rond voedingssupplementen,
diergeneesmiddelen en het doorstralen van voedingsmiddelen.
Wat voedingssupplementen met mineralen en vitaminen betreft, wil de CAC een wettelijk kader voor de verkoop creëren, dat rekening
houdt met de principes van de voedselveiligheid en de volksgezondheid. De normen van de Codex zitten op dezelfde lijn als de Belgische
en Europese wetgeving hieromtrent. In tegenstelling tot de geruchten die af en toe opduiken, worden voedingssupplementen dus niet
verboden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jack9. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.