Hoofdstuk 5: poging en voorbereiding
Poging en voorbereiding
Wanneer iemand ongewild halverwege blijft steken in de verwezenlijking van het
misdrijf, is er sprake van streven zonder te slagen. De verdachte wil wel verder,
maar het lukte hem niet, waardoor het strafbare feit maar gedeeltelijk wordt
gerealiseerd. Deze gedragingen die er op gericht zijn een strafbaar feit te plegen zijn
maatschappelijk ongewenst en moeten worden tegengegaan. Daarom wordt in art.
45 lid 1 Sr poging strafbaar gesteld.
Poging wordt als volgt geformuleerd: ‘’Poging tot misdrijf is strafbaar, wanneer het
voornemen van de dader zich door een begin van uitvoering heeft geopenbaard.’’
De maximale strafbedreiging voor poging is twee derde deel van de strafbedreiging
voor het voltooide misdrijf art. 45 lid 2 Sr. In bepaalde gevallen bestaat er reeds
strafbaarheid in een fase die nog voorafgaat aan de poging.
Strafbare voorbereiding Gedragingen die nog niet een strafbare poging opleveren,
maar wel de intentie van de dader aan het licht brengt. Art. 46 Sr.
Voorbereiding wordt als volgt geformuleerd: ‘’Voorbereiding van een misdrijf
waarop naar de wettelijke omschrijving een gevangenisstraf van acht jaren of meer
is gesteld is strafbaar, wanneer de dader opzettelijk voorwerpen, stoffen,
informatiedragers, ruimten of vervoermiddelen bestemd tot het begaan van dat
misdrijf verwerft, vervaardigt, invoert, doorvoert, uitvoert of voorhanden heeft.’’De
maximale strafbedreiging voor voorbereiding is de helft van de strafbedreiging voor
het voltooide misdrijf, art. 46 lid 2 Sr. Het enkel maken van afspraken zoals bedoelt
in artikel 96 Sr is al strafbaar (samenspanning).
Voorwaarden poging art. 45 Sr:
1. Misdrijf poging is niet mogelijk bij o.a. culpoze delicten eenvoudige
mishandeling.
2. Voornemen van de dader het moet gericht zijn op de voltooiing van het
misdrijf. Diverse gradaties van opzet mogelijk. Het voornemen moet zijn om het
gehele delict te plegen.
3. Begin van uitvoering HR uitzendbureau Cito (geldende leer: gedraging die
naar uiterlijke verschijningsvorm moet worden beschouwd al te zijn gericht op
voltooiing van het misdrijf.
HR videodozen: de uiterlijke verschijningsvormen mogen ook achteraf bepaald
worden).
4. Geen vrijwillige terugtred art. 46b
Voor poging is vereist dat het voornemen van de dader zich heeft geopenbaard door
een begin van uitvoering. Het voornemen, de wil van de dader, moet dus blijken uit
bepaalde handelingen. Die handelingen moeten aan te merken zijn als een begin
van uitvoering.
Wanneer de poging niet slaagt heb je twee vormen van poging:
1. Absoluut ondeugdelijke poging.
2. Relatief ondeugdelijke pogingen.
Er worden twee theorieën onderscheiden met betrekking tot het begin van
uitvoering.
De subjectieve theorie: In de subjectieve theorie ligt de nadruk op de intentie van
, de dader. Hierbij is er al sprake van uitvoering indien er handelingen worden verricht
waaruit blijkt dat men naar de voltooiing van het misdrijf streeft.
De objectieve theorie: In de objectieve theorie van het begin van uitvoering moet
de gedraging daadwerkelijk een begin vormen van voltooiing van het misdrijf.
Het geldende criterium voor begin van uitvoering heeft de Hoge Raad
geformuleerd in het Cito-arrest. De Hoge Raad gaf in dit arrest een criterium om te
kunnen bepalen wanneer er sprake is van een begin van uitvoering: ‘’een gedraging
naar uiterlijke verschijningsvormen beschouwd moet worden als te zijn gericht op
de voltooiing van het misdrijf.’’
In een ander arrest, het Grenswisselkantoor arrest, wordt het bereik van het
pogingscriterium in beeld gebracht. Volgens het Cito-arrest moeten de vastgestelde
gedragingen naar uiterlijke verschijningsvormen kunnen worden beschouwd als te
zijn gericht op voltooiing van het voorgenomen misdrijf. Uit het Videodozen arrest
is gebleken dat het woord gedraging ruim mag worden opgevat. Het gaat niet alleen
om fysieke gedragingen van de dader, maar ook om alle relevante feiten en
omstandigheden waaronder die zijn verricht. Of die nu ter plaatse zichtbaar waren
of achteraf zijn gebleken, maakt niet uit. Hetgeen achteraf objectief vaststelbaar
is.
Voorbereiding, art. 46 Sr Voorwaarden:
1. Misdrijf met een strafmaximum van acht jaar of meer;
2. Een of meer van de limitatief omschreven voorbereidingshandelingen of
middelen;
3. Tevens moet er sprake zijn van dubbele opzet:
Opzet op de criminele bestemming van het middel en,
Opzet op het misdrijf waarop de voorbereiding ziet.
Absoluut ondeugdelijke poging en een relatief ondeugdelijk poging
Er zijn gevallen te bedenken waarin iemand streeft naar het plegen van een
strafbaar feit, maar dat doet op een zodanige wijze dat er nooit een reëel gevaar
voor het slagen van dat misdrijf aanwezig is. Een klassiek voorbeeld is hier een
poging tot vergiftiging met een stof waarvan de dader denkt dat deze giftig is terwijl
dit in werkelijkheid niet het geval is. We spreken dan van een absoluut ondeugdelijke
poging.
Bij een absoluut ondeugdelijke poging maakt het gebruikte middel of het object
het slagen van de poging onmogelijk.
De relatief ondeugdelijke poging: Het middel of het object is dan onder normale
omstandigheden geschikt om te komen tot voltooiing, maar door min of meer
toevallige omstandigheden blijft die voltooiing uit. Bij relatief ondeugdelijke
middelen gaat het om middelen die gewoonlijk wel het gewenste gevolg hebben,
maar in de gegeven omstandigheden de voltooiing van het misdrijf niet kunnen
veroorzaken.
Het belang van het onderscheid tussen de relatieve en absolute ondeugdelijke
poging is gelegen in de strafbaarheid: een absoluut ondeugdelijke poging is niet
strafbaar. Een relatief ondeugdelijke poging is wel een strafbare poging.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kelb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.