1. Diagnose
Het meest karakteristiek voor de diagnose is het verhaal van de patiënt. Het lichamelijk
onderzoek levert meestal niet veel op. Daarna zal doorgaans enig aanvullend onderzoek
plaatsvinden:
- een röntgenfoto van de lendenwervelkolom (lumbaal) om verschuivingen, slijtage e.d.
vast te stellen.
- een MRI. Bij dit onderzoek kan de toestand van de tussenwervelschijven en
kleine gewrichten tussen de wervels (facetgewrichten) worden beoordeeld
alsmede de ruimte die er in het wervelkanaal nog vrij is. Voor afbeelding van de
botstructuren is de MRI-scan minder geschikt. Daarom kan aanvullend nog een CT-scan
worden gemaakt van de wervelkolom.
2. Oorzaak
Indicaties voor een operatie zijn:
- te veel beweeglijkheid (instabiliteit) van wervels ten opzichte van elkaar.
- fractuur van één of meerdere wervels.
- ernstige pijnklachten.
- voorkomen van (verdere) zenuwbeschadiging en mogelijke uitval van lichaamsfuncties,
waardoor bijvoorbeeld een klapvoet kan ontstaan.
- ernstige slijtage van de wervels door veroudering.
- tumor.
- ontstekingsproces van de tussenwervelschijf of een wervel.
3. Pathofysiologie
De wervelkolom bestaat uit zeven nekwervels (cervicaal), twaalf borstwervels (thoracaal),
vijf lendenwervels (lumbaal), vijf heiligbeenwervels (sacraal) vergroeid tot het heiligbeen ( os
sacrum) en drie tot vijf staartbeenwervels vergroeid tot het staartbeen (stuitbeen). Een
wervel bestaat uit een wervellichaam waaraan een wervelboog vastzit. Aan deze boog
bevinden zich uitsteeksels met daaraan gewrichtjes. De wervellichamen zijn op elkaar
gestapeld. Tussen twee wervels zit de tussenwervelschijf of discus. Tussen elke twee wervels
komt aan weerszijden een zenuwwortel uit het ruggenmerg tevoorschijn. Deze
zenuwwortels van verschillende niveaus bundelen zich tot een zenuw. De zenuwen gaan
ieder naar een eigen deel van het lichaam en zorgen voor de beweging en het gevoel. In de
tussenwervelschijf zit een kern (de nucleus) die uit een gelachtige massa bestaat. Deze kern
wordt omgeven door een sterke bindweefselring, die aan de wervels aan de bovenzijde en
aan de onderzijde is vast gegroeid. Deze gelachtige kern probeert continu water op te zuigen
en zal daarmee dus opzwellen. Dit opzwellen wordt echter tegengewerkt door de
bindweefselring en de bovenste en onderste aangrenzende wervel. Hiermee ontstaat een
schokbrekerwerking. Naarmate we ouder worden, vermindert het vermogen van de
tussenwervelschijf om water op te nemen. Ook wordt het bindweefsel langzaam minder
elastisch. Dit proces noemen we degeneratie en treedt dus bij iedereen op. Als gevolg
hiervan wordt de tussenwervelschijf smaller en neemt de schokbreker functie af.
, 4. Symptomen
Een spondylolisthesis (wervel afglijding) leidt niet altijd tot klachten. Er is altijd sprake van
een beschadiging van de betreffende tussenwervelschijf, wat aanleiding kan zijn voor lage
rugklachten (lendenwervel). De lage rugklachten vormen meestal niet het hoofdprobleem.
De verschuiving van twee wervels ten opzichte van elkaar zorgt vaak voor een beknelling van
de uittredende zenuwwortel waardoor heftige uitstralende beenpijn kan ontstaan. Deze
beenpijn gaat eventueel gepaard met verlammingsverschijnselen, tintelingen en
gevoelsvermindering. De beenpijn geeft vaak meer klachten dan de rugpijn en kan aan één
of beide benen optreden. Spondylolisthesis kan leiden tot zenuwpijn (ischias).
Heel soms kan er toch een complicatie optreden, zoals het caudasyndroom. Hierbij ontstaat
er druk op meerdere zenuwwortels onderaan in de rug als gevolg van de hernia of
wervelkanaalstenose. Ook de zenuwen naar de blaas worden hierbij samengedrukt. Deze
zenuwen zijn erg gevoelig voor druk, waardoor bij niet ingrijpen blijvende schade ontstaat.
Bij deze complicatie kan een spoedoperatie nodig zijn.
Het caudasyndroom heeft de volgende verschijnselen:
- minder of niet kunnen uitplassen of een veranderd gevoel bij het plassen;
- ongewild verlies van urine of ontlasting (incontinentie);
- een doof gevoel in schaamstreek, billen, perineum, heupen of dijen;
- pijn in beide benen of voeten;
- verlammingsverschijnselen in beide benen of voeten.
5. Complicaties
Alle operaties hebben risico’s en ongemakken, die afhankelijk van iemand zijn conditie en de
ernst van de afwijking in zwaarte wisselen. De kans op complicaties is bij deze operatie klein
(kleiner dan twee procent). Algemene risico’s en complicaties van deze operatie kunnen zijn:
- (wond)infectie: dit kan een oppervlakkige of diepe infectie zijn. Behandeling van een
infectie gebeurt bijvoorbeeld door het toedienen van antibiotica, maar ook een operatieve
ingreep kan nodig zijn om de wond te reinigen. Patiënten krijgen standaard na OK drie dagen
antibiotica toegediend, aangezien er een lichaamsvreemd voorwerp in het lichaam is
geplaatst.
- trombose: het ontstaan van bloedstolsels in de aderen van de benen. Om dit te voorkomen
is het belangrijk om vroeg na de operatie te beginnen met uit bed te komen. Een andere
voorzorgsmaatregel is het toedienen van bloedverdunnende medicijnen (profylactisch
Fraxiparine).
- er kan een nabloeding optreden. In het ruggenmerg lopen zenuwbanen die naar de spieren
toe gaan en de spieren aanzetten tot bewegen. Wanneer deze spieren onder druk komen te
staan als gevolg van een bloeding dan kan er krachtsverlies ontstaan, waardoor staan en
lopen moeilijk wordt. In het ruggenmerg lopen ook die regelen dat we kunnen plassen en
poepen. Als gevolg van een bloeding bestaat de mogelijkheid dat plassen en poepen niet
goed meer lukt, met alle gevolgen van dien.
Specifieke complicaties bij een achterste spondylodese:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lejohn1991. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.