Spraakklankstoornissen en afwijkende mondgewoonten (B3C130)
volledige samenvatting spraak therapie ontwikkelingsstoornissen logopedie
Tongpunt R- makkelijk en snel aanleren - Spraakbehandeling Articulatie (logopedie)
Alles voor dit studieboek
(51)
Geschreven voor
Katholieke Hogeschool VIVES (VIVES)
Logopedie
Spraakklankstoornissen en afwijkende mondgewoonten (B3C130)
Alle documenten voor dit vak (5)
Verkoper
Volgen
justinetimmerman
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
Deel 3: Therapie bij articulatie- en
fonologische stoornissen
1| Inleiding
Verschillen fonologische – fonetische benaderingen
Fonologische benaderingen Fonetische benaderingen
Leren ontdekken van klankkenmerken Productiegericht
Doelen i.f.v. invloed op klanksysteem Doelen i.f.v. stimuleerbaarheid
Gericht op betekenisvolle woorden Op verschillende niveaus (spraakklank, syllabe,
woorden, zinnen)
In 1 sessie meerdere spraakklanken tegelijk Één spraakklank (van geïsoleerd tot spontaan
spreken)
Kleuters Eerder lagere schoolkinderen
of gecombineerd
1.1 Nood aan behandeling is afhankelijk van
verschillende factoren
Verwachte of gewenste levensstijl of beroepskeuze
Attitudes van de spreker en directe familie/omgeving t.a.v. articulatieprobleem (tegenover oordeel
logopedist?)
Aard articulatieprobleem m.b.t. oorzaken, ernst en gevolgen op communicatie (verstaanbaarheid?) =
verstaanbaarheid is een belangrijk criterium
Leeftijd: evenwichtsoefening!
o Meestal niet < 4 à 4;6 jaar als enkel articulatie probleem vormt
o Wel therapie < 4 jaar à 4;6 jaar als kind onverstaanbaar is voor naaste omgeving
o Bij /s/ en /r/ problemen
75% leeftijdsgenoten beheersen klank → follow-up
90% leeftijdsgenoten beheersen klank → therapie voor de overige 10% nodig
o Volwassenen (motivatie, beroepskeuze)
Etiologie: organisch defect kan indicatie of tegenindicatie zijn; neurogene oorzaak is een
tegenindicatie
1
,1.2 Algemene uitgangspunten
Effect beïnvloedende factoren elimineren/minimaliseren
(Gedragsmatige) doelen en procedures (kwantificeerbaar) beschrijven duidelijkheid voor cliënt en
therapeut
Verschil fout – standaard productie leren (jong kind)
Leren generaliseren: specifieke oefeningen voor transfer (=overdracht=carry-over) en onderhoud
o Generalisatie gaat niet (altijd) automatisch
Meerdere spraakklanken tegelijkertijd heeft voordelen
o Snellere vooruitgang
o Snellere verbetering verstaanbaarheid
o Vermindering kans op overgeneralisatie
o Bevordering motivatie
o Kortere behandeltijd → lagere kosten
Adequate bepaling instapniveau therapie: 4 niveaus
o Perceptuele training
o Productie van fonemen
o Transfer/overdracht van spraakklanken
o Onderhoud (behoud) van geleerde doelklanken
Goede opvolging van behandeling (voorkomt terugval/stagnatie en laat interventie toe)
Realistische therapie (aangepaste activiteiten)
Geïndividualiseerde aanpak (stoornis en cliënt)
Soms ‘iets minder dan perfecte’ articulatie (= optimalisatie)
Aangepast geprogrammeerd gedragsmatig behandelplan is vaak efficiënt
o Aantal vereisten bij de cliënt voldaan
o Doelstellingen in gedragsmatige termen
o Kleine logische en haalbare stappen (criterium)
o Bekrachtiging specifiëren
Minimum motivationele middelen (spel beperken - belang verbale bekrachtiging – duidelijke uitleg
doel)
Eenvoudige ontlokking spraakklanken
Maximale ontlokking patiënt-responsen/tijdseenheid
Opvolging vooruitgang (bijsturing nodig?)
Actieve deelname door cliënt → zelfevaluatie
Omgeving betrekken (kind)
Relatie met de cliënt (warm, aanvaardend) en ouders/professionelen
Keuze behandelstrategie bepaald door diagnostische categorie
o Fonetische en/of fonologische fout(en)?
o Vertraagde of afwijkende spraakklankontwikkeling?
o Spraakontwikkelingsdyspraxie (SOD)?
o Belangrijke cliënt-, therapeut- en omgevingsvariabelen
2
, 3 vragen bij de prioriteiten van (het starten en het uitvoeren van) de behandeling!
1. Hoeveel spraakklanken/fonologische processen tegelijk aanpakken?
2. Welk doelgedrag in het algemeen en welke specifieke spraakklanken/fonologische
processen eerst?
3. Specifieke auditieve training nodig?
Vraag 1: Hoeveel spraakklanken / fonologische processen tegelijk
aanpakken
Fonetische aanpak vaak met 2 verwante spraakklanken (/s/ en /z/) of dezelfde bewegingsfout
Fonologische aanpak soms per proces soms meerdere processen tegelijk (met minimale of maximale
woordparen)
o Minimaal:
o Maximaal:
Vraag 2: Welk doelgedrag in het algemeen en welke specifieke
spraakklanken / fonologische processen eerst?
Richtlijnen doelgedrag in het algemeen
o Doelgedrag of klank dat/die op communicatief vlak onmiddellijk en significant verschil maakt
o Gedrag dat thuis/andere omgeving meest gebruikt en bekrachtigd zal worden
o Gedrag dat de communicatieve vaardigheden helpt uitbreiden
o Spreekgedrag dat cultureel en linguïstisch aan de persoon aangepast is
Specifieke doelklanken of fonologische processen: 2 criteria
o Klanken die vroegst in ontwikkeling verschijnen/processen die eerst verdwijnen
o Klanken die best bij ontwikkelingsstadium en leeftijd passen
→ Meest gehanteerde criterium bij selectie klanken/processen
o Ontwikkelingstheorie
MAAR tegenstanders met tegenargumenten
o Ontwikkelingsnormen zijn statistische representatie van gemiddelde prestaties
o Verwervingsvolgorde van spraakklanken bij kind met spraakklankstoornis kan verschillen van
verwervingsvolgorde van spraakklanken bij normaal ontwikkelend kind
o Later verworven spraakklank eerst aanpakken kan leiden tot spontane generalisatie naar
eerder verworven klanken
o Complexiteitsbenadering
o Doelklanken die in zekere mate gekend zijn bijvoorbeeld
o 20 à 40% correct ~stimuleerbaarheid van de klank
o 60 % correct ~geen behandeling
o 0 % correct ~afwachten
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper justinetimmerman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,19. Je zit daarna nergens aan vast.