Anorganische chemie
H1: atomen en moleculen: basis van biologische systemen
Chemische elementen
- 4 hoofdelementen:
o C (organische verbindingen)
o H (organische verbindingen)
o O (lucht)
o N (licht, proteïnen)
- Sporenelementen (zware metalen)
Ionen en moleculen
- Binding is stabieler
- Ionbinding: IB
o Kationen en anionen
o Kristal (attractie)
o Metalen en nt-metalen (groot verschil in EN)
o Polair
- Covalente binding: CB
o Elektron delen
o Verbreken: E toevoegen => bindingsenergie = bindingsdissociatie-enthalpie D
o Vormen: vrijstelling E
o Zuiver: 2 identieke nt-metalen
- Ionendistortie: ionendeformatie leidt tot covalent karakter
o Vervormde elektronenwolk
o Afh. v. polariserend vermogen v.h. kation (Z +/r)
Hoe groter Z+/r, hoe groter covalent karakter
o Afh. v. polariseerbaarheid v.h. anion
Neemt toe met afmeting en lading
- Polarisatie van covalente bindingen
o Polair karakter/dipoolmoment door ongelijke verdeling elektronen
o Hoe groter verschil in EN, hoe groter dipoolmoment
o Dipoolvector: van – naar +
o Niet lineair
o Gehydrateerd: omringd door watermoleculen
Dipolaire binding
- Coördinatiecomplexen: liganden rond centraal metaalion/atoom
o Liganden: neutrale moleculen/ionen die over een vrij elektronenpaar beschikken
o Binding tuss. metaal (lewiszuur) en ligand (lewisbase) => covalent met ionair karakter
o Coördinatiegetal v. metaalion = #donoratomen dat aan het metaalion gebonden is in
de 1e coördinatiesfeer #donoratomen ≠ #liganden (bv. en. Heeft 2 donoratomen)
o en. = ethyleendiamine (bidentant)
o polydentaat ligand = cheland: ligand met meerdere donoratomen
chelaat (complex)
o Monodentaat ligand: ligand met 1 donoratoom
, o Geometrie: coördinatiegetal =
2: lineair
3: trigonaal planair
4: tetraëder of vierkant planair (bij Ni, Pt, Pd, Au)
5: vierkant piramidaal of trigonaal piramidaal
6: octaëder
o In biologische systemen:
AZ die complex kunnen vormen: His (-H+), Met, Cys (-H+), Tyr (-H+), Asp (-H+),
Glu (-H+) N S O
Chlorofyl: complex van Mg2+ en gesubst. porphyrine
Myoglobine en hemoglobine: proteïnen die moleculaire zuurstof (O 2) op een
reversibele wijze kunne binden (oxygenatie): bevatten heemgroep
(porphyrine-ring rond Fe2+)
6e coördinatieplaats: O2 (deoxymyoglobine heeft dit niet)
Hydrofoob (stabiel)
Lage pH => zijketens geprotoneerd (ionen => stabiliseren)
Hoge pH (weinig CO2) => O2 w makkelijk opgenomen
bindt zowel H+ als zuurstof
CO vergiftiging: CO is een sterker ligand dan O 2 en bindt dus op hemoglobine
Vorming carboxyhemoglobine is irreversibel!!!
Types intermoleculaire krachten
- Van der Waals: dipool-dipoolinteracties:
o Polaire moleculen
o part. pos. kant van mol. 1 w aangetrokken door part. neg. kant van mol. 2
o dipoolvector: - (hoogste EN) + (laagste EN) richting elektronen
o som vectoren = 0: apolair (symmetrisch en geen dipoolmoment)
o som vectoren ≠ 0: polair (asymmetrisch en wel dipoolmoment)
o rekening houden met vrije elektronenparen ook dipoolvector van tekenen
- Van der Waals: Lodonkrachten = dispersiekrachten:
o Kortstondig dipoolmoment (mol. kan dipool induceren in andere mol.)
o Zowel asym. als sym. mol.
o Hoe groter molecule, hoe groter elektronenwolk, hoe groter de krachten
- Waterstofbrug:
o H-verbindingen met sterk EN elem. (N<O<F)
o Zeer grote part. pos. lading op het proton
o Aantrekking tussen H+ en EN elem. v. 2e mol.
o Veel grotere bindingssterkte => hoger kookpunt
o Hoe groter EN, hoe groter bindingssterkte
o Hoe kleiner afmeting Y, hoe groter bindingssterkte
o α- helix door H-brugvorming tuss. 0 (carbonyl) v. AZ1 en H (amine) v. AZ2
o bladvormige structuur door H-brugvorming tuss. Peptideketens
, o tertiaire structuur door dispersiekrachten, H-brugvorming, zoutvorming … (zie p. 2.8)
o H-bruggen in macromoleculen => func. groepen moeten afgeschermd zijn van water
Aggregatietoestanden en hun specifieke eigenschappen
- Vaste toestand:
o Kristalstructuur: ionair, moleculair, netwerk, metaal
o Kristal: 3D geordende rangschikking => kristalrooster: rangschikking roosterpunten
o Goed oplosbaar in water
- Vloeibare toestand:
o Bewegelijkheid => twee mengbare vloeistoffen kunnen in elkaar diffunderen (maar
kleine diffusiesnelheid)
o Viscositeit: daalt bij stijgende temperatuur
o Oppervlaktespanning: mol. a.h. opp. w alleen nr binnen getrokken
o Dampdruk:
Maxwell-Boltzmanncurve
Verdamping: enkel mol. met voldoende Ekin
Molaire verdampingsenthalpie ΔverdH: warmte nodig om 1 mol vl. bij een bep.
T te verdampen = 43,8 kJ/mol
ΔcondH = -43,8 kJ/mol
Dampdruk = buitendruk => vl. kookt (kookpunt)
- Gassen:
o Deeltjes bewegen onafh. v. elkaar
o Botsingen => veranderen v. richting en snelheid
o p*V = n*R*T (p in bar = 105 Pa)
o R= 8,314 J/mol*K
o standaard vwd => Vm= 22,711l
o bloeddruk:
gevolg van kracht waarmee hartspier bloed door bloedvaten stuurt
samentrekken: hoog => syst. druk
ontspannen: laag => diast. druk
bloeddrukmeter: werking weten
o partieeldruk: gas oefent druk uit alsof hij alleen aanwezig is, reageert niet met
andere gassen => wet van Dalton
- ademhaling:
o O2 en CO2 verplaatsen zich van een hoge naar lage partieeldruk
o In longmembraan: a.d. kant van ingeademde lucht: hoge conc. O 2, lage conc. CO2
(bloedkant: omgekeerd)
o In capillaire bloedvaten: part. druk CO 2 hoog (CO2vorming verbranding glucose)
- Lucht: versch. gasmengsels (verschil in in-en uitgeademde lucht)
H3: Oplossingen: oplosbaarheid en concentrati e
Water als oplosmiddel
- Ionaire en polaire verbindingen lossen goed op in polaire solventen (bv. H 2O)
- Covalente verbindingen: functionele groepen vormen H-brug met H 2O
- Niet-polaire gassen: dipool-geïnduceerde dipoolinteracties (London)
- Vaste toestand: ijs (bevriezen: exo (vorming H-bruggen))
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bronywiedeman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.