Samenvatting
Samenvatting Nectar 4e ed vwo 5 leerboek - Hoofdstuk 11: Regeling intern milieu
Samenvatting Nectar 4e ed vwo 5 leerboek - Hoofdstuk 11: Regeling intern milieu.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Biologie hoofdstuk 11 uitscheiding/regeling intern milieuParagraaf 11.1 het interne milieu
Temperatuurregeling
37C is de norm die je lichaam probeert te
handhaven. Een regelkring voorkomt grote
afwijkingen, sprake van homeostase, het in stand
houden van het dynamisch evenwicht: bestaat uit
een receptor (een zintuig dat een waarde in het
lichaam meet) en een effector (klier of spier,
aangestuurd door een regelcentrum in het centraal
zenuwstelsel) houden samen de waarde rond de
ingestelde norm. De receptor meet de temperatuur
wijkt die af? regelcentrum stuurt impulsen naar effectoren die het kunnen corrigeren.
Terugkoppeling afwijking van de norm veroorzaakt een proces dat invloed heeft op de
afwijking.
Terugkoppeling: wil zeggen dat een afwijking van de norm een proces in gang zet dat invloed
heeft op die afwijking. Bij negatieve terugkoppeling zal het proces de afwijking tegengaan:
het lichaam vangt de verstoring op.
Regelkring van temperatuur
De kerntemperatuur (centrale deel van het lichaam waar vitale organen liggen) varieert heel
weinig. De schiltemperatuur (huid en ledematen) is normaal lager dan de kerntemperatuur.
De receptor voor de kerntemperatuur zit in de hypothalamus (bevat receptoren, norm en
regelcentrum van kerntemperatuur) en registreert de bloedtemperatuur (37C). De
schiltemperatuur (warmte en koud receptoren) varieert met de temperatuur van de
omgeving. Als die omgeving koud is, registreren temperatuurzintuigjes in de huid de
afkoeling en geven dit door aan het regelcentrum. Zonder maatregelen zou de
kerntemperatuur ook dalen onderkoeling. Kringspieren en slagaders naar huid
vernauwen minder bloed naar huid remt warmte-verlies.
Koorts
Als je koorts hebt, heeft de hypothalamus de norm verhoogd. Koorts is meestal een reactie
van je lichaam op een infectie. Een hogere lichaamstemperatuur stimuleert de productie en
afgifte van afweerstoffen lichaam kan infectie sneller en beter bestrijden. De verhoging
van de norm voor kerntemperatuur vindt plaats onder invloed van cytokine
geproduceerd door witte bloedcellen bij ontsteking kerntemperatuur moet naar 37 C,
slagaders gaan wijd open staan om veel warmte te verliezen (rode kleur).
Interne milieu
De samenstelling van je bloed, weefsel vloeistof, cytoplasma en lymfe mag niet veel
variëren. Regelcentrum van samenstelling van het interne milieu bevindt zich in de
hypothalamus. Elke regelkring heeft een eigen norm. Het interne milieu is het milieu waarin
de cellen zich bevinden (bloed, weefselvloeistof en lymfe). Homeostase het vermogen om
het interne milieu voor de cellen redelijk constant te houden
, Bij transpireren verlies je veel water met opgeloste zouten nieren scheiden minder
water uit waardoor hij niet te veel water verliest en het interne milieu niet te sterk
verandert.
Tijdens sporten gebruik je veel O2 en CO2 hartslag en ademfrequentie gaat
omhoog extra O2-aanvoer en grotere afvoer CO2 lever zet onder hormoon
glucagon glycogeen om in glucose wordt afgegeven aan bloed goede
bloedsuikerspiegel
Gluconeogenese: het maken van nieuwe glucose uit aminozuren en vetten
Om de Ca gehalte op pijl te houden parathormoon afgifte van Ca uit botten aan bloed,
darmen nemen meer Ca uit eten op, calciumuitscheiding in nieren daalt
Paragraaf 11.2 processen in de lever
Transport gifstoffen
In de lever (waar ongeveer 600 processen plaatsvinden) worden gifstoffen afgebroken
ontstaat warmte (40C) belangrijkste verwarmingsbron.
Homeostase en de lever
De lever is sterk doorbloed vanuit de leverslagader (O2-rijk bloed) en de poortader voert
bloed (met verteerde voedingsstoffen) aan via darmkanaal, alvleesklier, de maag en milt. De
leverslag-ader en poortader vertakken zich tot een gezamenlijk netwerk van speciale
haarvaten: sinusoïden wand bestaat uit endotheelcellen en bevat Kupffercellen
(fagocyten die oude rode bloedcellen, schimmels, parasieten, bacteriën en celresten uit het
bloed verwijderen en afbreken. Levercellen kunnen door openingen tussen de
endotheelcellen efficiënt uit de sinusoïden opnemen en omzetten. Levercellen breken o.a.
af:
Hormonen
Nicotine
Cafeïne
Alcohol
Gifstoffen
Geneesmiddelen
Het bewerkte bloed verlaat een leverlobje via een centraal adertje. Bloed gaat via de
leverader naar de onderste holle ader, nier scheiden afvalstoffen uit. Galkanalen (lopen
tussen cellen) voer gal uit levercellen naar de galgang en galbuis: komt in 12-vingerige darm
en galblaas.
Functies van de lever
De lever speelt een rol bij:
1 - Koolhydraatstofwisseling
Na eten nemen spier- en vetcellen en de meeste weefsels onder invloed van insuline glucose
op. Insuline activeert in het celmembraan transportmolecuul. Levercellen hebben geen
transport molecuul, insuline speelt wel een rol stimuleert omzetting van glucose in
polysacharide glycogeen (=glycogenese). Daalt het glucosegehalte onder normwaarde
(ingestelde fysische waarde) door verbranding lever zet onder invloed van glucagon uit
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Sharong2002. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,39. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 75323 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen