GZW 1025 COLLEGES
College 1 Overheid en zorg
Bewindspersonen: Hugo de Jonge (vise primier, CDA, langdurige zorg), Bruno Bruins (VVD,
ziekenhuiszorg), Paul Blokhuis (ChristenUnie, preventie, vaccinatievraagstuk)
95% van de kinderen moet zijn gevaccineerd voor effectiviteit. De laatste tijd ligt dit hier ver
onder. Uitbraak van de Mazelen tot gevolg.
Redenen: geloofsovertuiging geeft geen reden van ingrijpen bij de natuur. Veel schadelijke
neveneffecten van vaccinaties.
Mogelijke oplossingen om vaccinaties op te krikken: kinderbijslag verlagen bij weigeren van
vaccinatie, geen toegang tot kinderopvang, verplichten van vaccinaties.
Wat doet de overheid in de zorg?
Producten:
Beleidsnota's (continue productie van stukken met beredenering en kritiek en bevraging)
Wetten (bijvoorbeeld donorwet die is gewonnen met 1 stem verschil, moeten in beide
kamers worden goedgekeurd)
- Algemeen:
Gezondheidswet, (regelt de Gezondheidsraad= het meest wetenschappelijke
adviesorgaan) bijvoorbeeld nieuwe vaccinatie die moet worden toegevoegd aan het
reisvaccinatieprogramma. Gezondheidsraad moet hier over discussiëren en een
advies ontwikkelen.
- Zorgverzekering:
Zorgverzekeringswet (Zvw)
Wet Langdurige Zorg (Wlz)
Wet op de Zorgtoeslag, belastingdienst verzorgt een subsidie voor de zorgpremie
- Langdurige zorg
Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo), regelt bijvoorbeeld allerlei
hulpmiddelen bij de thuiszorg; trapliften, rolstoelen, begeleiding, mishandeling in een
gezin. Verschillen tussen gemeenten maakt het lastig. Vaak voor rechter gesleept
door burgers over bijvoorbeeld het terugdraaien van het aantal uren thuiszorg.
- Psychiatrie
Wet Zorg en Dwang
- Marktwerking
Wet Marktordening Gezondheidszorg (Wmg)
- Kwaliteit
Wet op de Beroepen in de individuele Gezondheidszorg (wet Big)
- Instellingen
Wet Toelating zorginstellingen (WTZ)
- Geneesmiddelen
Wet geneesmiddelenwet (WGW)
Wet geneesmiddelenprijzen (WGP)
- Cliënten
Wet op de Geneeskundige behandelovereenkomst (WGBO)
Wet Kwaliteit, Klachten en Geschillen Zorg (WKKGZ)
- Volksgezondheid
Wet Publieke Gezondheid
Wet op het Bevolkingsonderzoek (Borstkanker, darmkanker)
Tabakswet, wanneer de overheid vindt dat er minder gerookt moet worden, moet dit
allemaal vast worden gelegd in zo'n wet
Drank en Horecawet
- Ethiek
,Wet Afbreking Zwangerschap, emancipatieprocessen: baas in eigen buik
Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding, euthanasie
Wet Medisch Onderzoek, wat mag nog wel en wat mag nog niet? Bij IVF wordt een
beperkt aantal eicellen teruggeplaatst, wat doen we met de rest (bijproduct)? Mogen
we daar onderzoek mee doen? NL is hier heel terughoudend in, is dit al leven?
Heel politiekgevoelig. ChristenUnie zeer tegen, D66 voor. De komende 4 jaar gebeurt
hier nog niks door meningsverschillen binnen het Rutte 3.
- Niet-gezondheidswetten
Mededingingswet, controle te grote machtspositie wanneer zorginstellingen gaan
fuseren.
Wet Privacy Persoonsgegevens, uitwisseling van gegevens, hoever kunnen we
gaan?
Wetgeving op verzekeringen
Milieuwetgeving
Algemene Maatregelen van Bestuur (De wet bepaald dat de Minister de bevoegdheid heeft
om te bepalen welk pakket het wordt, wat wel en wat niet verzekerd is, dit staat in de
Algemene Maatregelen van Bestuur wet. De kamer kan aangeven er eerst over willen praten
of het er niet mee eens te zijn maar uiteindelijk is het de bevoegdheid van de minister)
Instructies
Beslissingen
Evaluaties (We willen weten of wat we doen ook daadwerkelijk werkt. Men was bezorgd dat
burgers door financiële veranderingen zoals eigen risico, de zorg zullen uitstellen;
zorgmijding. 12-13% met een ziekenhuisverwijzing gaat niet, ook veel kinderen ook al vallen
zij niet onder eigen risico. Na evaluatie ruzie over de grootte van het probleem)
Overige
Proces
Beslissen & Verantwoording afleggen (Na het maken van een beslissing, bijvoorbeeld het
sluiten van een ziekenhuis, moet een minister op het matje komen om verantwoording af te
leggen. Ook al gaat een ziekenhuis failliet door het niet meer krijgen van een contract bij een
zorgverzekeraar, wordt Bruins geacht om verantwoording af te leggen)
Overleggen & Onderhandelen (Wet wordt geschreven door ambtenaren bij het ministerie
van Volksgezondheid maar hiervoor wordt hier enorm veel over onderhandeld binnen
Volksgezondheid maar ook met andere organisaties zoals, gemeenten, verzekeraars,
patiëntenorganisaties. Wetten zijn vaak ook compromissen waar een heleboel partijen bij
betrokken zijn die allemaal een zegje hebben mogen doen. De minister moet ook zorgen dat
hij meerderheid van de stemmen krijgt in de eerste en tweede kamer --> niet alleen een
rationeel proces maar ook van geven en nemen)
Toezicht houden (Minister moet toezicht houden op de gang van zaken in bijvoorbeeld
ziekenhuizen)
Reageren op incidenten/crises
Ballonnen oplaten
Contacten onderhouden
Actoren
Kabinet (Meneer Hoekstra, minister van financiën, wil dat er niet te veel geld wordt
uitgegeven in de zorg. Gebrek aan personeel waarbij ook onderwijs in beeld komt.
Bezuinigen op de Jeugdzorg zorgt voor meer verwarde personen op straat. Meneer
Grappenhaus, minister van justitie, zijn experiment met toelating van wiet brengt ook veel
zorg aspecten met zich mee)
Kamerleden (Vragen ministers ter verantwoording, vragen een debat aan. Laten een
ballonnetje op bijvoorbeeld: is het nu zo verstandig dat je hele oude mensen toch nog laat
,opereren, moet je dat eigenlijk wel willen? Zorgt voor een interessant debat en lokt ministers
uit tot goede uitspraken of riskante uitspraken. Media zorgt ervoor dat kamerleden te snelle
uitspraken doen. Maar media kan ook zorgen voor veel goede pers wanneer je zorgt voor
een quote voor 20u in het nieuws)
Belangenorganisaties zorg (Met wie praat de overheid? Met zorgverzekeraars Nederland,
specialisten organisatie, de huisartsen, langdurige zorg organisatie. Vakbonden, werkgevers
die vinden dat er altijd teveel geld wordt uitgegeven, gemeenten met wmo)
Belangenorganisaties overig
Media (Gemakkelijk mee scoren maar nog veel makkelijker mee falen. Bij bijvoorbeeld geen
vergoeding van een medicijn; zorg voor een patiënt met een mooi gezicht die vanavond nog
bij Pauw zit)
Industrie (Suikerindustrie of alcoholindustrie zal er alles aan doen om maatregelen te
voorkomen. Tabaksindustrie mag niet meer aan tafel zitten, zij hebben vroeger voor
verwarring gezorgd door het inschakelen van wetenschappers en zij krijgen veel betaald om
het tegenovergestelde te zeggen zodat ze beter naar voren komen; merchans of doubt. Ook
Amazon, Phillips etc werken mee aan bijvoorbeeld apparaten voor de zorg)
Rechter (in geval van conflict bij bijvoorbeeld wmo moet de rechter uitspraak doen en het
beleid herzien)
Overheid tegenwoordig nauw bij de zorg betrokken
- Zorg onderdeel van het publieke domein
- Maar dit is lang niet altijd zo geweest!
- Huidige betrokkenheid bij zorg resultante van historisch proces
Financiering van de zorg
- Zorgverzekeringswet (ander college)
Publiek (verplicht):
90 miljard wordt in Nederland uitgegeven aan de zorg, 85% wordt publiek gefinancierd door
middel van premies die iedereen moet betalen (nominale premies), premies die
inkomensafhankelijk zijn die iedereen moet betalen behalve studenten
(inkomensafhankelijke premies), premies voor de Wet landurige Zorg, belasting
(bijvooorbeeld wmo is belasting gefinancierde zorg, zorgtoeslag).
Privaat:
Aanvullende verzekering (niet verplicht)
Eigen bijdrage
Grote mate van inkomenssolidariteit (premies zijn inkomensafhankelijk) en risicosolidariteit
(premies zijn niet risico-gerelateerd).
International comparison of health care expenditures
Er werd in 2016 10.000 dollar per persoon per jaar uitgegeven en alsnog was 10-15% van
de bevolking in USA niet verzekerd, voordat Obama aan de macht kwam. Langdurige zorg is
ook slecht geregeld. In Nederland was dit in 2016 5400 dollar per persoon per jaar.
Zorgverlening
- Grote zorginstellingen zijn private non-for-profit organisaties.
- Traditioneel veel weerstand tegen 'winst maken’ in de zorg. Verbod op winst. Unieke
positie aangezien er in Duitsland, Frankrijk en Engeland wel private for-profit
klinieken zijn. Huisarts is eigenlijk een ondernemer, for profit. Ook laboratoria zijn
vaak for profit.
, - Ook zorgverzekeraars zijn bijna alle NFP-organisaties
- Maar er zijn ook tal van aanbieders die van verbod op winst maken zijn vrijgesteld
- Vluchtroutes; maximaal 180.000,- salaris per jaar voor mensen in de publieke sector
of financiering door middel van publiek geld --> Balkenende norm. Kleine instellingen
waarbij de directeur 350.000,- verdiende waardoor er is ingegrepen. Jezelf laten
inhuren waardoor je niet op de loonlijst staat en veel geld kunt verdienen.
1940 ziekenfonds besluit.
Verhouding publiek-privaat in Nederlandse zorg
Zorgverlening
Publiek Privaat
Financiering Publiek X
Privaat x
Prominente rol van het particulier initiatief
Aanvullende verzekering: fysio is privaat
Verhouding publiek-privaat in Engelse zorg (National Health Service)
Zorgverlening
Publiek Privaat
Financiering Publiek XX (ziekenhuis) X (huisarts)
Privaat x x
Prominente rol publieke sector
In Engeland betaalt men door middel van belastingen voor de ziekenhuiszorg. De huisarts
heeft een contract met de NHS. Rijke stinkerds betalen via de belastingen voor de zorg
maar hebben een private verzekering waarmee ze naar de private klinieken mogen. Private
financiering, publieke zorgverzekering --> luxe afdelingen binnen een ziekenhuis waar
betaalbedden zijn voor mensen die met een private verzekering in het ziekenhuis zijn
beland.
In 1948 is de NHS opgericht door meneer Beveridge. The British matter of Association,
vooral huisartsen, waren tegen. Zij hebben hun private praktijken mogen behouden als
compromis. Ze hebben een contract bij de NHS en hebben een private praktijk en worden
publiek gefinancierd. Specialisten zeiden we zijn voor maar we willen die rijke patiënten niet
kwijtraken; paybeds in ruil voor steun.
Verhouding publiek-privaat in laag inkomen land
Zorgverlening
Publiek Privaat
Financiering Publiek x
Privaat x X
Prominente rol van het particulier initiatief in financiering en zorgverlening
Private ziekenhuizen waar je als burger voor moet betalen. Publieke sector is redelijk klein,
je moet vaak flink bijbetalen om die zorg te krijgen.
Basiskenmerken zorg NL
- Publiek gefinancierd
- Zorgverlening privaat georganiseerd
- Not-for-profit, ze mogen geen winst maken. Ze mogen geen externe aandelen
hebben, want zij investeren alleen voor uitkering/winst.
- Overheid garandeert recht op zorg (zorgsubsidie om ervoor te zorgen dat studenten
100,- per maand terugkrijgen) We betalen voor de zorgverzekering en in ruil