Samenvatting
Samenvatting Geschiedenis Historische Context Verlichting
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Dit is een samenvatting over 3 paragrafen van de verlichting met daarin alle begrippen verwerkt.
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 4 pagina's
Voorbeeld 1 van de 4 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
Historische context 2: De Verlichting1: De Verlichting (1650-1789)
23: Het streven van vorsten naar absolute macht.
26: De wetenschappelijke revolutie.
27: Rationeel optimisme en ‘verlicht denken’ dat werd toegepast op alle terreinen van de
Samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen.
28: Voortbestaan van het ancien régime met pogingen om het vorstelijk bestuur op
eigentijdse, verlichte wijze vorm te geven.
Wetenschappelijke revolutie = onderzoekers gingen niet meer af op wat de Bijbel, de kerk of
auteurs in de klassieke oudheid vonden, maar kwamen zelf tot een mening d.m.v. zelfstandig
denken, observeren en redeneren. De revolutie hing samen met:
Humanisme = geleerden oriënteerden zich op de literatuur en geschiedenis uit de
oudheid. Bestaande kennis kwam ter discussie te staan.
Debat over vergaren kennis: rationalisme = logisch redeneren (Descartes) en
empirisme = kennis uit zintuiglijke waarnemingen (Locke).
Kruisbestuiving tussen ambacht en wetenschap.
Denkers vonden dat wetenschappelijke methoden moesten worden toegepast op de
samenleving. Verlichting = vanaf 1650: kritische houding tegenover geloof en traditie en
groot vertrouwen in het rationeel doorgronden van de wereld.
Nieuwe ontdekkingen (Newton) Wereld bleek volgens vaste natuurweten te functioneren
en minder afhankelijk van het ingrijpen door een god. Oude ideeën kwamen onder druk te
staan
Geloof is een persoonlijke zaak en het individu moet zelf kunnen beslissen over zijn
godsdienst.
Het systeem waarin de adel meer rechten bezat werd verworpen, omdat alle mensen
(volgens rede) gelijk zijn. Vooruitgangsgedachte = groot vertrouwen in mogelijkheden van de
mens om de wereld rationeel te doorgronden en te verbeteren. Kinderen moesten vanaf
jonge leeftijd worden opgeleid tot kritische burgers.
Onderwijs kennis + weerstand aan misvattingen en bijgeloof.
Locke en Rousseau gingen uit van het natuurrecht (rechten die ieder van nature heeft) en
veronderstelden dat de macht bij het volk lag: sociaal contract = denkbeeldige overeenkomst
tussen burgers en vorst over de wijze van bestuur.
Locke: Burgers houden zich aan wetten die regering geheel zelfstandig maakt en krijgen in
ruil bescherming en belofte om geen machtsmisbruik te maken van vorst.
Rousseau: Regering is geen zelfstandige instelling en algemene wil komt tot uiting in een
directe democratie (alle burgers hebben recht om mee te beslissen over het beleid) (= in
voordeel van de zwakkeren).
Montesqieu: Scheiding der machten om machtsmisbruik te voorkomen: totale macht ligt
nooit meer bij 1 persoon of een groep.
Adam Smith: tegen overmatige staatsinvloed (economie). Iedereen moet vrij zijn en
rationele, economische eigenbelang nastreven. Meer geluk en welvaart.
18e eeuw: Publieke debat Publieke opinie (mening groot deel volk).
Spanningen met autoriteiten, verlichting viel namelijk samen met absolutisme en
centralisatie, die gerechtvaardigd werd door droit divin = God had vorsten aangewezen om
met absolute macht te regeren. Soms: verlicht absolutisme = absoluut vorst dient het
algemeen belang vanuit verlichte idealen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vitavanhoof. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 79650 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen