MIGRATIE, DIVERSITEIT &
CRIMINALITEIT
Schooljaar 2020-2021
BLOK 6 JAAR 3
CRIMINOLOGIE
,Inhoudsopgave
Nabespreking 1.1..................................................................................................................................................... 4
Welke verschillende migrantenpatronen zijn er voor vreemdelingen te onderscheiden?..............................................4
Engbersen e.a. (2001).................................................................................................................................................4
Staring (2004)..............................................................................................................................................................4
Van der Leun & Staring (2013)....................................................................................................................................5
Hoe ondersteunen de verschillende sociale netwerken de komst van illegaal verblijvende migranten?.......................5
Engbersen e.a. (2001).................................................................................................................................................5
Staring (2004)..............................................................................................................................................................5
Achilli (2018)...............................................................................................................................................................6
Wat is mensensmokkel en kan er gesproken worden van daders en slachtoffers?........................................................6
Engbersen e.a. (2001) & Staring (2004)......................................................................................................................6
Van der Leun & Staring (2013)....................................................................................................................................6
Engbersen e.a. (2001).................................................................................................................................................7
Nabespreking 1.2..................................................................................................................................................... 8
Hoe proberen landen toezicht te houden op ongewenste migratie?..............................................................................8
A. Wat is intern en extern toezicht?................................................................................................................................9
Broeders (2009)..........................................................................................................................................................9
Aas (2015).................................................................................................................................................................10
Albrecht (2002).........................................................................................................................................................10
Staring & Van Swaaningen, (forthcoming)...............................................................................................................12
B. Wat is crimmigratie?.................................................................................................................................................14
Staring & Van Swaaningen (2013)............................................................................................................................14
Van der Leun e.a. (2014)...........................................................................................................................................15
C. Welke rol spelen private ondernemingen?................................................................................................................16
Scholten & Minderhoud (2008)................................................................................................................................16
Welke onbedoelde consequenties/gevolgen heeft dit beleid van interne en externe controle?..................................19
Albrecht (2002).........................................................................................................................................................19
Van der leun e.a. (2014)............................................................................................................................................19
Aas, (2014) ...............................................................................................................................................................20
Aas, (2015)................................................................................................................................................................22
De Giorgi, (2010).......................................................................................................................................................23
Staring & Van Swaaningen, (forthcoming)...............................................................................................................25
Nabespreking 2.1................................................................................................................................................... 26
Waarom komen migranten (illegaal) naar Nederland (of een ander land), dus welke migratiemotieven?................26
Staring & Aarts (2010a) & Engbersen et al (2001)....................................................................................................26
Waarom verblijven migranten illegaal in Nederland (of een ander land)?..................................................................26
Staring & Aarts (2010a).............................................................................................................................................26
Hoe overleven migranten in de illegaliteit in Nederland (of een ander land)? Kijk hierbij ook naar de relatie tot
migratiemotief en apsiraties en de relatie tot de binnenkomst....................................................................................27
Staring & Aarts (2010a).............................................................................................................................................27
Hiah & Staring (2013)................................................................................................................................................28
Staring & Aarts, (2010a)............................................................................................................................................29
Kox, (2009)................................................................................................................................................................31
Staring alle leerdoelen.............................................................................................................................................32
Engbersen et al. alle leerdoelen...............................................................................................................................33
Nabespreking 2.2................................................................................................................................................... 35
Welke rol speelt criminaliteit als overlevingsstrategie voor illegaal verblijvende migranten?.....................................35
Staring & Aarts (2010a) & (2010b)............................................................................................................................35
De Boom, Leerkes & Engbersen (2011)....................................................................................................................36
Albrecht (2002).........................................................................................................................................................36
1
, Engbersen et al (2001)..............................................................................................................................................37
Engbersen & Van der Leun (2001)............................................................................................................................38
Leerkens, Engbersen & Van der Leun (2010)............................................................................................................39
Nabespreking 3.1................................................................................................................................................... 41
Wat is integratie?..........................................................................................................................................................41
Entzinger & Scheffer (2012)......................................................................................................................................41
Castles laatste hoofdstuk..........................................................................................................................................41
Staring, Geelhoed, Aslanoglu, Hiah & Kox (2018).....................................................................................................41
Hoe heeft integratie zich in de tijd door ontwikkeld?....................................................................................................41
Staring, Geelhoed, Aslanoglu, Hiah & Kox (2018).....................................................................................................41
Castles.......................................................................................................................................................................41
Welke kritiek is er op integratie?...................................................................................................................................44
Entzinger & Scheffer (2012)......................................................................................................................................44
Castles laatste hoofdstuk..........................................................................................................................................44
Wat is de integratieparadox?........................................................................................................................................44
SCP (2016).................................................................................................................................................................44
Staring, Geelhoed, Aslanoglu, Hiah & Kox (2014).....................................................................................................44
Hoe staat het vandaag de dag met integratie?............................................................................................................46
Dagevos & Huijink (2015)..........................................................................................................................................46
SCP (2016).................................................................................................................................................................48
Staring, Geelhoed, Aslanoglu, Hiah & Kox (2014).....................................................................................................49
CBS jaarrapport integratie 2018...............................................................................................................................52
Entzinger & Scheffer (2012)......................................................................................................................................53
Nabespreking 3.2................................................................................................................................................... 55
Wat is de rol van de autochtone bevolking bij het integratieproces van mensen met een migratieachtergrond? 55
Appiah (2016)............................................................................................................................................................55
Van Swaaningen (2017)............................................................................................................................................58
Young (2007).............................................................................................................................................................58
Nabespreking 4.1................................................................................................................................................... 61
Wat is radicalisering en extremisme + wat is het verschil?...........................................................................................61
De Graaff, De Poot & Kleemans (2009).....................................................................................................................61
Staring, Geelhoed, Aslanoglu, Hiah & Kox (2004).....................................................................................................61
Koomen & Van der Pligt (2009)................................................................................................................................62
AIVD jaarverslag 2012...............................................................................................................................................62
Pels & De Ruyter (2011)............................................................................................................................................62
Slootman & Tillie (2011)............................................................................................................................................63
Wat zijn de verklaringen voor radicalisering en extremisme + hoe verhouden deze tot elkaar?.................................63
De Graaff, De Poot & Kleemans (2009).....................................................................................................................63
Staring, Geelhoed, Aslanoglu, Hiah & Kox (2004).....................................................................................................64
Slootman & Tillie (2011)............................................................................................................................................64
A. Sociale en maatschappelijke uitsluiting....................................................................................................................65
Elibol, Hagen & tielbeke (2019) verschuiving politieke debat (maatschappelijke context) ....................................65
Koomen & Van der Pligt (2009)................................................................................................................................67
Tajfel (1974)..............................................................................................................................................................69
B. Groepsprocessen.......................................................................................................................................................70
Staring, Geelhoed, Aslanoglu, Hiah & Kox (2004).....................................................................................................70
Koomen & Van der Pligt (2009)................................................................................................................................70
C. Strain.........................................................................................................................................................................71
Merton (1938)...........................................................................................................................................................71
Koomen & Van der Pligt (2009)................................................................................................................................72
D. Pedagogische verklaringen.......................................................................................................................................72
Staring, Geelhoed, Aslanoglu, Hiah & Kox (2004).....................................................................................................72
Pels & De Ruyter (2011)............................................................................................................................................72
Van San, Sieckelinck & De Winter (2010).................................................................................................................75
2
, Nabespreking 1.1
Welke verschillende migrantenpatronen zijn er voor vreemdelingen te onderscheiden?
Engbersen e.a. (2001)
Onder illegale vreemdelingen worden in deze studie verstaan: vreemdelingen die op het moment van de in het
onderzoek betrokken registratie bij de Vreemdelingendienst of politie niet in het bezit zijn van een geldige verblijfstitel.
Onderscheid tussen:
1. Geregisseerde migratiepatronen (ketting- of volgmigratie): illegale vreemdelingen vestigen zich
rechtstreeks vanuit het herkomstland in Nederland.
2. Geïmproviseerde migratiepatronen (internationale nomaden of birds of passage): illegale
vreemdelingen belanden pas na allerlei omzwervingen in Nederland.
o Illegale vreemdelingen die zonder een concreet land in gedachten op pad gaan en zich laten leiden
door de mogelijkheden die zich onderweg voordoen reis wordt bepaald door mogelijkheid om
te werken en de aanwezigheid van bekenden die kunnen ondersteunen.
Drie patronen:
1. Illegale vreemdelingen die onderdeel uitmaken van kwetsbare etnische gemeenschappen: Somalië,
Sri Lanka (en Iran).
o Meestal met behulp van mensensmokkelaars naar NL gekomen, asiel aangevraagd, afgewezen,
verblijven nu in illegaliteit.
o Weinig contacten met anderen in NL (vooral vanuit asielprocedure/particuliere opvanginstanties) +
geen/weinig familieleden in NL moeten zelf netwerk opbouwen.
2. Illegale vreemdelingen die redelijk tot goed in hechte etnische gemeenschappen zijn ingebed: Turkije,
China, Marokko (en Joegoslavië).
o Meestal gekomen op uitnodiging met een toeristenvisum.
o Vaak loyaal netwerk van familieleden/vrienden in NL dat ondersteuning biedt + vaak werk.
o Belangrijk kenmerk = etnische homogeniteit (vooral contact met landgenoten en nauwelijks met
autochtone Nederlanders of andere migranten) verblijven wel in NL maar participeren in hun
‘eigen wereld’.
3. Illegale vreemdelingen uit de etnische gemeenschappen die in het alledaagse bestaan van de
illegalen minder prominent aanwezig en van belang lijken te zijn: Sovjet-Unie, Joegoslavië (en Iran).
o Meestal gekomen op eigen gelegenheid (vaak in bezit van toeristenvisum waarvoor vrienden
garant zijn gaan staan) voor liefde of formeel werk (alleen SU en Joegoslavië).
o Contact met landgenoten maar ook met autochtone Nederlanders.
o Vaak werk via/voor autochtone Nederlanders.
o Etnische gemeenschap het minst belangrijk vergeleken met patroon 1 en 2
Staring (2004)
Drie migratiepatronen:
1. Immigrant reist grotendeels zonder geldige reisdocumenten en heeft zelf de regie over zijn
reis. Het gaat hierbij om migranten uit voormalig Joegoslavië, Sovjet-Unie en in mindere mate
uit Noord-Afrika. Immigranten uit Joegoslavië en de Sovjet-Unie kunnen gemakkelijk zelf naar
Nederland komen. De immigranten zijn vaak hoogopgeleid en vinden makkelijk hun draai in de nieuwe
samenleving. Ze onderhouden evenveel contacten met landgenoten als met Nederlanders. Ze werken
vooral in de schoonmaak, persoonlijke dienstverlening, etc. De etnische gemeenschap is hier het minst
belangrijk.
2. De tweede vorm die wordt genoemd is kettingmigratie, waarbij de familie in Nederland de immigrant
uitnodigt om naar Nederland te komen. Het gaat vaak om immigranten uit Turkije, China en in
mindere mate uit Marokko of voormalig Joegoslavië. Men onderhoudt voornamelijk contacten
met de eigen etnische groep en nauwelijks met autochtonen. Ze komen naar Nederland
met een toeristenvisum, soms zelfstandig zonder documenten en soms met
mensensmokkelaars (etnische homogeniteit). Er is dus sprake van vrienden en familieleden in
Nederland, die hen tot op zekere hoogte kunnen ondersteunen of zelfs in huis kunnen opnemen.
3