MBG’s Borstkanker, Darmkanker, Huidkanker, Leukemie en Longkanker
MBG’s Borstkanker, Darmkanker, Huidkanker, Leukemie en Longkanker..............................1
MBG Borstkanker
1. Omschrijving Omschrijving ziektebeeld
ziektebeeld, Om te groeien of om beschadigde en verouderde cellen te vervangen,
stoornis met maakt het lichaam voortdurend nieuwe cellen aan: dit gebeurt via de
oorzaken en celdeling. In de kern van elke cel bevindt zich het DNA, bij de celdeling
aard van de wordt het DNA gekopieerd. Bij deze celdelingen kan er een fout gemaakt
worden waardoor het DNA beschadigd kan raken, dit is een mutatie.
,oorzaken Deze mutatie kan veroorzaakt worden door toeval, erfelijkheid of
schadelijke invloeden. Doordat er een mutatie ontstaat in het DNA gaat
de cel ongeremd delen (Pfizer, 2021).
Bij borstkanker is er sprake van tumorontwikkeling.
Bij tumoren is sprake van ontregeling van de celgroei en -differentiatie
(dit is de mate waarin de cel zich ontwikkelt). Deze ontregeling van het
groeiproces vinden we zowel bij goedaardige tumoren als bij
kwaadaardige tumoren. Alle gezwellen worden gekenmerkt door
inadequate groeiregulatie.
Tumoren ontstaan als gevolg van celveranderingen. Het proces van het
ontstaan van kwaadaardige tumoren wordt oncogenese genoemd.
Ontwikkeling invasief carcinoom:
1. Dysplasie: een stoornis in de regulatie van de groei en
differentiatie van de cellen.
Onrijpe cellen hoog in het epitheel.
2. Carcinoma in situ: veel genoomafwijkingen, er is nog geen sprake
van kwaadaardige groei en kenmerkende infiltratieve groei.
3. Invasief carcinoom: invasieve cellen kunnen in vaten groeien ->
evt. metastasen.
Bij het ontstaan van kanker zijn 2 genen van groot belang:
● Oncogenen
Er komen genen voor in normale, niet-getransformeerde cellen,
die in gemuteerde vorm cellen aanzetten tot ongecontroleerde
groei. Oncogenen: die gemuteerde genen. Deze genen zijn
betrokken bij regulatie van celgroei en cellulaire differentiatie.
Proto-oncogenen: de normale, aan oncogenen verwante, genen.
Activatie van proto-oncogenen is dominant; mutatie van één allel
zorgt al voor een transformerende werking.
Abnormale expressie van het oncogen leidt tot ontregeling van de
cellulaire groei en/of differentiatie en daarmee tot de transformatie
tot kankercel.
● Tumorsuppressorgenen
De expressie van deze genen onderdrukt het ontstaan van
kankercellen. Kanker kan optreden als deze genen niet tot
expressie komen. Afwijkingen van tumorsuppressorgenen zijn
doorgaans recessief, pas als beide allelen afwijkend zijn, ontstaat
tumorgroei. Tumorsuppressorgenen worden dus door mutatie of
door genverlies uitgeschakeld.
, Vanuit hyperplastisch borstklierweefsel kunnen zich maligne tumoren
ontwikkelen. Zo’n tumor ontwikkelt zich uit het epitheel van de ductuli
(afvoergangen) of de lobuli (klierbuisjes). Aanvankelijk is er vooral sprake
van intraluminale groei, zonder infiltratie (carcinoom in situ). Tumoren van
1-2 cm worden vroeg-ontdekte carcinomen genoemd. Infiltrerende groei
vindt plaats langs de klierbuisjes, de bindweefselstrengen en het weinig
weerstandbiedende vetweefsel in de borst. Tumorcellen kunnen
lymfevaten en bloedvaten penetreren. Op deze wijze kan al voor de
tumor ontdekt is metastasering plaatsvinden. Bij 40% is het een unifocale
tumor, maar bij 60% worden meerdere onafhankelijke carcinomen
gevonden.
Het biologisch gedrag van de tumor is afhankelijk van de wijze waarop
het DNA in de kankercel is gemodificeerd (verlies van DNA, mutaties,
structurele chromosomale veranderingen). De omvang van de schade
aan het DNA is bepalend voor de agressiviteit.
Stoornis met oorzaken en aard van de oorzaken
De oorzaak van het mammacarcinoom is onbekend. De belangrijkste
risicofactor is het geslacht: de verhouding man:vrouw is ongeveer 1:100.
De leeftijd is ook een belangrijke risicofactor: mammacarcinoom onder de
20 jaar is uitzonderlijk, voor het 30e levensjaar is zeldzaam. Daarna stijgt
de incidentie geleidelijk -> 70% van de patiënten >50 jaar. Ook zijn er
duidelijk geografische verschillen; vrouwen in de westerse wereld hebben
een vijf- tot tienmaal grotere kans dan vrouwen uit Afrika of Azië. De
volgende factoren geven ook een verhoogd risico op het ontwikkelen van
een mammacarcinoom:
Voorkomen van mammacarcinoom in de familie
Ongeveer 20% van erfelijk mammacarcinoom wordt verklaard door een
mutatie in het BRCA1 of BRCA2 gen -> dit geeft 60 tot 80% kans op het
ontwikkelen van een mammacarcinoom, 30-60% kans op
ovariumcarcinoom (BRCA1) en 5-20% kans bij BRCA2 mutatie. BRCA-
mutaties erven dominant over. 5% wordt verklaard door mutaties in
genen die geassocieerd zijn met familiaire tumorsyndromen.
Bij mannen met een BRCA1/2 mutatie is het risico op mammacarcinoom
verhoogd, maar erg klein. Bij een BRCA2-mutatie is er een licht verhoogd
risico op prostaatkanker.
Niet-maligne mamma-afwijkingen
Deze afwijkingen komen vooral in de fertiele periode voor; neemt na het
15e jaar toe en daalt na het 45e jaar. Vrouwen die lijden of geleden
hebben aan proliferatieve afwijkingen een iets verhoogd risico hebben op
een mammacarcinoom. Er bestaat ook een verhoogd risico bij
aanwezigheid van dens klierweefsel.
Eerder doorgemaakt mammacarcinoom en radiotherapie
Heeft men reeds een mammacarcinoom gehad, dan is de kans op een
nieuwe maligniteit twee- tot meer dan vier maal groter. Dit is een reden
voor langdurige mammografische controle. Vrouwen die behandeld zijn
met een thoraxbestraling hebben een sterk verhoogd risico.
Hormonale factoren
Een vroege voldragen zwangerschap geeft levenslang een geringe
risicovermindering op het ontstaan van mammacarcinoom. Een late
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kristykellenaers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.