Waarom is kritisch denken belangrijk voor mij als jong professional in Social Work?
● Je zult vaak argumentaties op moeten zetten
● Het is een voorbereiding op de vele verslagen
● Het dwingt je diep na te denken over een thema en op zoek te gaan naar
argumenten in de literatuur
● Als sociaal professional moet je conclusies van onderzoek kritisch beoordelen. Ook
moet je weten welke eisen worden gesteld aan goed onderzoek
Een redenatieschema:
● Stelling of bewering
○ Deze is altijd positief van aard
● Hoofdargumenten
○ Voor- en tegenargumenten (A1 of C1)
● Evt. subargumenten
● Vaak: signaalwoorden → type onderbouwing
○ Theorie over oorzaak en gevolg (want)
○ Logisch verband (dus)
○ Versterking met aanvullend argument (en)
○ Specificatie, conditie waarin standpunt toch geldig is ondanks ander
argument (maar)
Feiten → het is meetbaar (sterke argumenten)
VB: Nederland telt 17,44 miljoen inwoners
Dit is een feit omdat, het is meetbaar en onderzocht. Je kunt het na gaan.
Interpretatie → een persoonlijke opvatting, je gaat ergens vanuit (zwakke
argumenten)
VB: Ze heeft een lach op haar gezicht, dus ze is gelukkig.
Dit is een interpretatie omdat, je ziet de lach op haar gezicht en gaat ervan uit dat ze daarom
gelukkig is. Het is geen feit, het is jouw persoonlijke opvatting van een situatie.
Mening → een persoonlijke mening, wat jij ergens van vindt (ik…)
VB: Ik vind dit een enorm saai boek.
Dit is een mening omdat, het is niet meetbaar en het is een persoonlijke mening. Ik vind…
Zwakke argumenten → bestaan uit beweringen
Sterke argumenten → bestaan uit feiten, geldige redenering
, Samenvatting boek EOH
H1,2,3,4,5,6 en 7
Wat is een onderzoekende houding?
Bij een onderzoekende houding gaat het niet om wat je weet of wat je kan, maar om de
manier waarop jij je opstelt.
Houding zien wij als een ‘aangeleerde en veranderbare neiging tot bepaald gedrag.’. Deze
opvatting komt overeen met de Engelse term disposition (gezindheid).
De eerste omschrijving van een onderzoekende houding is die van Earl & Katz. Zij richten
zich op een specifiek gebied, het analyseren van grote hoeveelheden data rond kwaliteit van
scholen.
Inquiry habit of mind (Earl & Katz)
● Waardeert diepgaand begrip
● Stelt oordelen uit
● Kan omgaan met onduidelijkheden
● Kan verschillende perspectieven innemen
● Stelt systematisch gerichte vragen
De tweede definitie van een onderzoekende houding komt van van der Rijst. Hij heeft
onderzoek gedaan naar de opvatting van universitaire bèta docenten ten aanzien van een
wetenschappelijke onderzoekende houding. Wat hierbij opvalt is de nadruk op willen.
Definitie wetenschappelijke onderzoekende houding (van der Rijst)
● Kritisch zijn
● Willen begrijpen
● Willen bereiken
● Willen delen
● Willen vernieuwen
● Willen weten
Bruggink en Harinck richtten zich op een onderzoekende houding van (aanstaande) leraren.
Wat opvalt in deze definitie is dat het gaat om een veel uitgebreidere omschrijving met veel
meer termen.
Definitie onderzoekende houding (Buggink en Harinck)
● Nieuwsgierigheid
○ Willen weten
○ Zich dingen afvragen
● Open houding
○ Op zoek naar eigen veronderstellingen
○ Oordeel kunnen uitstellen
● Kritisch zijn
○ Zaken in twijfel trekken
● Willen begrijpen
○ Tot inzicht willen komen
○ Willen doorgronden
, ● Bereid zijn tot perspectiefwisseling
● Afstand nemen van routines
○ Vraagtekens bij het vanzelfsprekende
○ Gebaande paden durven verlaten
○ Eigen richting durven kiezen
● Gerechtigheid op bronnen
○ Willen voortbouwen op eerdere opvattingen en ideeën
● Gerechtigheid op zeker weten
○ Goede bronnen willen gebruiken
○ Nauwkeurig willen zijn
● Willen delen met anderen
○ Onderdeel willen zijn van leergemeenschap
Omschrijving van een onderzoekende houding (van den Herik en Schuitema)
Hierin staat centraal de mate waarin iemand gemotiveerd is, het vertrouwen heeft en in een
veelheid aan beroepssituaties toont:
1. Opmerkzaam te zijn
2. Nieuwsgierig te zijn
3. Bedachtzaam te zijn
4. Kritisch te zijn
Een onderzoekende houding in de praktijk wil zeggen dat je deze basiskenmerken in je
gedrag integreert. Daarnaast gaat het erom dat je de verzamelde informatie op een
effectieve, creatieve en sociale manier wil delen.
Methodisch werken, ethiek en reflectie op vermogen
Methodisch werken wil zeggen dat je werkt volgens bepaalde te verantwoorden strategieën.
Die verantwoording bestaat bijvoorbeeld uit een wetenschappelijk getoetste aanpak of uit
eerdere ervaringen uit de praktijk.
Soms gebruik je bij methodisch werken onderzoek van anderen. Dit valt dan binnen het
kader van onderzoekend vermogen. Onderzoekend vermogen bestaat uit 3 componenten:
1. Een onderzoekende houding
2. Kennis uit onderzoek van anderen toepassen
3. Zelf onderzoek doen
De onderzoekende houding binnen het veld van zorg en onderwijs heeft een ethisch
component, het gaat ook om het voorkomen van schadelijke fouten en om de meerwaarde
die iets heeft voor een kwetsbare doelgroep. Ethiek is het onderzoeksgebied dat betrekking
heeft op moreel handelen. Ethiek houdt zich bezig met de vraag ‘wat is goed handelen en
welke opvattingen zijn hierover?’.
In het verband tussen ethische kwesties en een onderzoekende houding gaat het om kritisch
argumenten te wegen en een oordeel uit te kunnen stellen.
Reflectie heeft vooral te maken met het proces van een lerend professional in
praktijksituaties. Reflectie wordt in algemene zin opgevat als ‘nadenken over’.
De rol die een onderzoekende houding bij reflecteren speelt is de wil en motivatie om
werkelijk te begrijpen wat er aan de hand is. Reflectie op je eigen fouten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lindedelooijer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,49. Je zit daarna nergens aan vast.